Klasyfikacja towarów niebezpiecznych – ćwiczenia, cz. V

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych – ćwiczenia, cz. V (ćwiczenia przygotowujące do egzaminu dla kandydatów na doradców ADR/RID, 5/10)

Efektem rozwiązania każdego przykładu powinno być ustalenie:

• numeru UN towaru niebezpiecznego,
• prawidłowej nazwy przewozowej,
• grupy pakowania.

Do każdego kroku wskaż podstawę prawną.

Przykłady

Przykład nr 13

Materiał, którego próbka spala się w czasie 40 s., a strefa zwilżona zatrzymuje płomień przez 4 minuty. Dodatkowo materiał powoduje całkowitą martwicę nieuszkodzonej skóry po czasie narażenia wynoszącym 50 s.

Przykład nr 14

Mieszanina gazów skroplona nieschłodzona, charakteryzująca się toksycznością inhalacyjną, LC50 = 0,15 mg/l. Produkt stwarza zagrożenie działaniem trującym i żrącym.

Przykład nr 15

Materiał charakteryzujący się temperaturą zapłonu, Tt = 90 stopni Celsjusza, zaliczony do kategorii 1 toksyczności ostrej.

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych – ćwiczenia, cz. IV

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych – ćwiczenia, cz. IV (ćwiczenia przygotowujące do egzaminu dla kandydatów na doradców ADR/RID, 4/10)

Efektem rozwiązania każdego przykładu powinno być ustalenie:

• numeru UN towaru niebezpiecznego,
• prawidłowej nazwy przewozowej,
• grupy pakowania.

Do każdego kroku wskaż podstawę prawną.

Przykłady

Przykład nr 10

Stop zawierający żelazo i bizmut, zapalający się w ciągu 5 minut, w zetknięciu z powietrzem. Badana próbka: 10 g.

Przykład nr 11

Materiał charakteryzujący się stężeniem pary nasyconej, V = 2500 ml/m3 powietrza i toksycznością inhalacyjną, LC50 = 750 ml/m3 (narażenie w ciągu 4 godzin). Dla materiału wykonano również następujące badanie:
Próba kontrolna (stosunek masowy: 50% kwas azotowy (65% roztwór) : 50% celuloza) – czas przyrostu ciśnienia: t1 = 66 s, t2 = 64 s, t3 = 65 s, t4= 63 s, t5 = 65 s
Badany materiał – (stosunek masowy: 50% badany materiał : 50% celuloza) czas przyrostu ciśnienia: t1 = 64 s, t2 = 63 s, t3 = 65 s, t4 = 66 s, t5 = 65 s

Przykład nr 12

Materiał charakteryzujący się temperaturą topnienia, Tt = 80 stopni Celsjusza, powodujący całkowitą martwicę nieuszkodzonej skóry po czasie narażenia wynoszącym 80 min. Dodatkowo, materiał reaguje energicznie z wodą, a wydzielany gaz wykazuje tendencję do samorzutnego zapalania.

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych – ćwiczenia, cz. III

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych – ćwiczenia, cz. III (ćwiczenia przygotowujące do egzaminu dla kandydatów na doradców ADR/RID, 3/10)

Efektem rozwiązania każdego przykładu powinno być ustalenie:

• numeru UN towaru niebezpiecznego,
• prawidłowej nazwy przewozowej,
• grupy pakowania.

Do każdego kroku wskaż podstawę prawną.

Przykłady

Przykład nr 7

Preparat ciekły, składający się z poliamin, wywołujący martwicę skóry po narażeniu 3 min., okresie obserwacji 60 min. Ponadto, mieszanina wykazuje następujące właściwości: temperatura początku wrzenia, Twrz = 55 stopni Celsjusza, temperatura zapłonu, Tz = 23 stopnie Celsjusza.

Przykład nr 8

Materiał stały wywołujący całkowitą martwicę nieuszkodzonej skóry po czasie narażenia 60 min. Dla materiału wykonano również następujące badanie:
Próba kontrolna – (stosunek masowy: 60% bromian potasu : 40% celuloza) – czas palenia: t1 = 88 s, t2 = 90 s, t3= 91 s, t4= 89 s, t5 = 90 s
Badany materiał – (stosunek masowy: 80% badany materiał : 20% celuloza) – czas palenia: t1 = 80 s, t2 = 82 s, t3 = 85 s, t4 = 84 s, t5 = 81 s

Przykład nr 9

Mieszanina składająca się z metanolu, etanolu i izopropanolu, charakteryzująca się temperaturą zapłonu, Tz = 15 stopni Celsjusza i temperaturą początku wrzenia, Twrz = 40 stopni Celsjusza. Dodatkowo stwierdzono, że stężenie pary nasyconej, V = 900 ml/m3 powietrza, a toksyczność inhalacyjna, LC 50 = 3000 ml/m3 (narażenie w ciągu 4 godzin). Roztwór wykazuje prężność par na poziomie 1,1 bara w temperaturze 50 stopni Celsjusza.

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych – ćwiczenia, cz. II

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych – ćwiczenia, cz. II (ćwiczenia przygotowujące do egzaminu dla kandydatów na doradców ADR/RID, 2/10)

Efektem rozwiązania każdego przykładu powinno być ustalenie:

• numeru UN towaru niebezpiecznego,
• prawidłowej nazwy przewozowej,
• grupy pakowania.

Do każdego kroku wskaż podstawę prawną.

Przykłady

Przykład nr 4

Zieleń ftalocyjaninowa G, barwnik znajdujący zastosowanie w przemyśle farb, lakierów i tworzyw sztucznych, charakteryzujący się temperaturą topnienia 480 stopni Celsjusza. Dodatkowo wykazuje toksyczność doustną  wyrażoną za pomocą LD50 na poziomie 50 mg/kg. Kryterialny czas palenia tego produktu wynosi 42 s., a płomienie przechodzą przez strefę zwilżoną.

Przykład nr 5 

Materiał ciekły, dla którego dawka toksyczna dermalna wynosi 0,50 g/kg. Dla materiału wykonano również następujące badanie:
Próba kontrolna (stosunek masowy: 50% kwas chlorowy (VII) (50% roztwór) : 50% celuloza) – czas przyrostu ciśnienia: t1 = 105 s, t2 = 104 s, t3= 102 s, t4= 103 s, t5 = 101 s
Badany materiał – (stosunek masowy: 50% badany materiał : 50% celuloza) czas przyrostu ciśnienia: t1 = 95 s, t2 = 94 s, t3 = 92 s, t4 = 96 s, t5 = 93 s

Przykład nr 6

Roztwór izocyjanianu metylu i diizocyjanianu difenylometanu (MDI) o temperaturze wrzenia, Twrz = 80 stopni Celsjusza, temperaturze zapłonu, Tz = 32 stopnie Celsjusza, wykazujący toksyczność doustną LD50 = 50 mg/kg.

Powodzenia!

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych – ćwiczenia, cz. I

Publikacja autorskich zadań opisowych, które są jednym z elementów egzaminu dla kandydatów na doradców, przeszła moje najśmielsze oczekiwania. Dostałam mnóstwo rozwiązań, aczkolwiek muszę przyznać, że jeszcze nikt nie uporał się z całym kompletem 🙂 A szkoda, bo na pierwszą osobę, która podoła temu wyzwaniu, w nagrodę czeka książka Magazynowanie chemikaliów autorstwa jakiejś tam Karoliny Kołdys. Niemniej jednak, cały czas podkreślam, że służę pomocą i wskazówkami na każdym etapie, aby wreszcie pierwszy śmiałek mógł żwawo przebrnąć przez cały zestaw. Zadania na egzamin dla kandydatów na doradców ADR znajdziesz tutaj.

Jeżeli ktoś z Państwa nie otrzymał jeszcze mojej odpowiedzi, uprzejmie proszę o uzbrojenie się w cierpliwość. Jeżeli natomiast komuś z Państwa bardzo się spieszy, proszę o bezpośrednie negocjacje z moją rodziną, która dała mi „bana” na pracę wieczorem. Uprzedzam, że szanse są nikłe, więc aby podnieść wszystkich oczekujących na duchu dodam, że TDT rusza z egzaminami od października, a do tego czasu na pewno zdążymy wspólnie się z tym uporać.

Przyznaję również otwarcie, że otrzymałam sporo rozwiązań od kandydatów na doradców, którzy mieli przyjemność kończyć kursy u innych DGSA. Z jednej strony jest to dla mnie bardzo budujące, z drugiej strony napawa smutkiem, że nie wszystkie kursy dla doradców ADR/RID funkcjonują tak, jak powinny. Przepis na sukces w tym zakresie jest bardzo prosty: Jeżeli coś robisz, rób to dobrze i do końca.

Jestem człowiekiem, który mówi prosto i szczerze. Nie piszę tego po to, aby „wyeliminować” konkurencję. Coś, co funkcjonuje źle i tak umrze śmiercią naturalną. Celem moich krótkich dygresji jest chęć uświadomienia światu, że są to kursy, które przygotowują do pozyskania uprawnień doradcy ds. bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych, a nie bułek z budyniem (swoją drogą – uwielbiam to porównanie 😀 <3).

Jednym z zagadnień omawianych w trakcie kursu dla kandydatów na doradców jest klasyfikacja substancji, mieszanin i przedmiotów jako towary niebezpieczne. Dla wielu uczestników jest to istny Mount Everest, zwłaszcza gdy ostatnią styczność z chemią mieli w latach licealnych. Według mnie nie ma się czego bać, bo przecież stopniowo wchodzimy na niego razem. Po dokładnym przećwiczeniu tego zagadnienia, uczestnicy bardzo szybko przekonują się jak miło jest machać innym z tego szczytu. Jeżeli są Państwo po moim kursie to na pewno oczywistym jest fakt, że bardzo często klasyfikacja jest preludium do zadania opisowego. W związku z tym, codziennie przez dziesięć dni będę wrzucać po trzy przykłady z zakresu klasyfikacji. Efektem rozwiązania ma być:

• numer UN towaru niebezpiecznego,
• prawidłowa nazwa przewozowa,
• grupa pakowania.

Będzie mi również miło, jak do każdego kroku otrzymam podstawę prawną.

Przykłady

Przykład nr 1

Preparat ciekły do czyszczenia rur kanalizacyjnych wywołujący martwicę skóry po narażeniu 30 min. Ponadto, charakteryzuje się następującymi właściwościami: temperatura wrzenia, Twrz = 35 stopni Celsjusza, temperatura zapłonu, Tz= -20 stopni Celsjusza.

Przykład nr 2 

Materiał pochodzenia nieorganicznego, ciekły o toksyczności inhalacyjnej pyłów i mgieł LC50 = 0,15  mg/l odpowiadającej narażeniu 4- godzinnemu i toksyczności doustnej LD50 = 0,2 g/kg. Podczas badania szybkości działania żrącego w temperaturze 55 stopni Celsjusza, zarówno na powierzchnie stalowe, jak i aluminiowe, stwierdzono, że szybkość działania wynosi 12 mm na rok.

Przykład nr 3

Materiał jest stałym preparatem, który w wyniku reakcji z wodą wydziela 22 litry etynu z 1 kg preparatu w ciągu 1 godziny. Ponadto, powoduje całkowitą martwicę nieuszkodzonej skóry po czasie narażenia 60 min. i okresie obserwacji wynoszącym 2 d.

A gdyby ktokolwiek zapomniał jak to dokładnie było z tą klasyfikacją towarów niebezpiecznych, zapraszam poniżej…

Charakterystyka fizyczna, chemiczna oraz biologiczna stanowi podstawę w trakcie klasyfikacji towarów niebezpiecznych. Podczas tego procesu porównywane są właściwości danej substancji z kryteriami klasyfikacyjnymi zawartymi w przepisach o przewozie towarów niebezpiecznych. Zagrożenie dominujące jest czynnikiem determinującym zaliczenie towaru do określonej klasy. Może ono występować z ustalonym natężeniem, które określane jest za pomocą grupy pakowania (akronim „GP” lub „PG”). W przypadku gdy towar stwarza więcej zagrożeń o mniejszej intensywności, zostają one określone mianem zagrożeń dodatkowych, opisanych za pomocą kodów klasyfikacyjnych. Finalnym etapem jest przyporządkowanie numeru UN i prawidłowej nazwy przewozowej dla danego towaru niebezpiecznego.

Rozwiązując zadania dotyczące klasyfikacji materiałów lub przedmiotów jako towar niebezpieczny, należy zwrócić uwagę na to, że proces ten przebiega w sposób etapowy, wedle ściśle ustalonego schematu. Procedura klasyfikacji jest jak drabina. Pokonywanie kolejnych szczebli (etapów) doprowadzi do wyznaczonego celu, jakim jest:

• przypisanie numeru UN danej substancji, mieszaninie, przedmiotowi, lub
• stwierdzenie, że indywidua te nie podlegają pod kryteria klasyfikacyjne.

Przeanalizujmy to na przykładzie:

Materiał ciekły charakteryzujący się temperaturą wrzenia równą 85 °C i temperaturą zapłonu równą 30 °C. Dodatkowo, materiał wykazuje toksyczność dermalną LD₅₀ = 30 mg/kg. Dokonaj klasyfikacji materiału, wiedząc, że jest on pestycydem bipirydylowym. Do każdego etapu wskaż podstawę prawną.

Krok 1

Z treści zadania wyodrębnij wszystkie dane dotyczące substancji/mieszaniny. Zwróć uwagę na właściwości fizyczne, chemiczne, biologiczne i dodatkowe informacje, które mogą być istotne z punktu widzenia wyboru odpowiedniej pozycji.

Dane:

T_zapłonu = 30 °C

T_wrzenia = 85 °C

Toksyczność dermalna, LD₅₀ = 30 mg/kg

Ciecz, pestycyd bipirydylowy

Krok 2

Wyodrębnij zagrożenia stwarzane przez substancję/mieszaninę i określ jakim klasom odpowiadają. Określ również na poziomie której grupy pakowania występuje każde z wyszczególnionych zagrożeń. Kieruj się kryteriami klasyfikacyjnymi wskazanymi dla poszczególnych klas – patrz 2.2.x.1 ADR/RID, gdzie x = numer klasy (np. klasa 3 – 2.2.3.1 ADR/RID, klasa 6.1 – 2.2.61.1 ADR/RID).

Kryteria klasyfikacyjne, które spełnia materiał:

• dla klasy 3 (Materiały ciekłe zapalne)

– materiał ciekły, T_zapłonu ≤ 60 °C (patrz 2.2.3.1.1 ADR/RID),

– III grupa pakowania – T_zapłonu ≥ 23 °C i ≤ 60 °C, T_wrzenia > 35 °C (patrz 2.2.3.1.3 ADR/RID).

• dla klasy 6.1 (Materiały trujące)

– materiał trujący (2.2.61.1.1 ADR/RID),

– I grupa pakowania – toksyczność dermalna, LD₅₀ ≤ 50 mg/kg (patrz 2.2.61.1.7 ADR/RID).

Krok 3

Dokonaj wyboru zagrożenia dominującego na podstawie hierarchii zagrożeń (patrz 2.1.3.5.3 ADR/RID). Zweryfikuj, czy na liście znajdują się zagrożenia, które charakteryzują materiał opisywany w zadaniu. Jeżeli tak, to:

• zagrożenie znajdujące się na wyższej pozycji jest zagrożeniem dominującym, na podstawie którego materiał zaliczany jest do określonej klasy,
• zagrożenie z dalszych pozycji listy lub nie występujące na niej jest zagrożeniem dodatkowym.

W sytuacji, gdy na liście nie występuje żadne z zagrożeń, które charakteryzuje opisywany materiał, zagrożenie dominujące określane jest na podstawie tabeli pierwszeństwa zagrożeń – patrz 2.1.3.10 ADR/RID.

Krok 4

Zagrożenia charakteryzujące materiał:

• zagrożenie dla klasy 3 na poziomie III grupy pakowania,
• zagrożenie dla klasy 6.1 na poziomie I grupy pakowania.

W tym przypadku zagrożeniem dominującym jest działanie trujące.

Krok 5

Określ kod klasyfikacyjny materiału, z uwzględnieniem zagrożeń dodatkowych. Kod klasyfikacyjny należy wybrać spośród kodów klasyfikacyjnych, które zostały wskazane dla klasy ustalonej na podstawie zagrożenia dominującego – 2.2.x.1.2  lub 2.2.x.3 ADR/RID, gdzie x = numer klasy (patrz 2.2.61.1.2 lub 2.2.61.3 ADR/RID). Kod klasyfikacyjny dla opisywanego materiału to TF2 – Materiały trujące, zapalne, ciekłe, stosowane jako pestycydy.

Krok 6

Określ numer UN i prawidłową nazwę przewozową materiału na podstawie ustalonego kodu klasyfikacyjnego. Skorzystaj z wykazu pozycji grupowych, które zawarte są w 2.2.x.3 ADR/RID, gdzie x = numer klasy (patrz 2.2.61.3 ADR/RID). Pamiętaj o dodatkowych danych zawartych w treści zadania: Materiał jest pestycydem bipirydylowym.

• Numer UN: UN 3015
• Nazwa przewozowa: PESTYCYD BIPIRYDYLOWY TRUJĄCY CIEKŁY ZAPALNY

PODSUMOWANIE

Klasa: 6.1 – Materiały trujące

Grupa pakowania: I

Kod klasyfikacyjny: TF2

Numer UN: UN 3015

Nazwa: PESTYCYD BIPIRYDYLOWY TRUJĄCY CIEKŁY ZAPALNY