8 marca 2018 Kategoria: Aktualności, Egzamin DGSA - zadania Autor: Karolina Kołdys

Zadanie z egzaminu DGSA – 06.03.2018, Warszawa

Firma ABC z Warszawy zamierza nadać do firmy XYZ z Krakowa 12 ton mieszaniny ciekłej o nazwie handlowej Paruks. Mieszanina wykazuje toksyczność inhalacyjną na poziomie LC50 = 3mg/l oraz stanowi zagrożenie dla środowiska. Dodatkowo, produkt charakteryzuje się temperaturą wrzenia na poziomie 60 stopni Celsjusza, temperaturą zapłonu na poziomie 40 stopni Celsjusza oraz gęstością 1250 kg/m3. Odbiorca wymaga, aby przewóz był realizowany w DPPLach stalowych o maksymalnej pojemności, które zostały wyprodukowane w lutym 2014 przez firmę Contact z Niemiec. Duże pojemniki do przewozu luzem nie są przystosowane do spiętrzania. Dopuszczalna masa brutto tego opakowania to 4000 kg, a masa własna wynosi 250 kg.
a) Podaj klasę, kod klasyfikacyjny i grupę pakowania.
b) Podaj oznakowanie certyfikacyjne podstawowe dużego pojemnika do przewozu luzem. Określ w ilu minimum DPPLach o maksymalnej pojemności może zostać zrealizowany przewóz.
c) Określ oznakownie sztuki przesyłki i pojazdu.
d) Sporządź dokument przewozowy.

1
35
7 marca 2018 Kategoria: Aktualności, Elementarz Autor: Karolina Kołdys

Przewóz towarów niebezpiecznych koleją – realizowanie przewozów na wschód (Załącznik 2 do SMGS)

Transport kolejowy, zaraz po transporcie drogowym jest najpopularniejszym rodzajem transportu w Polsce. Zdolność do jednorazowego przewozu dużych ładunków, wysoka niezawodność przewozów, stosunkowo niskie koszty transportu to tylko część zalet, które decydują o wyborze transportu kolejowego do realizacji przewozów. Nie da się ukryć, że jedną z istotniejszych grup towarów przewożonych za pomocą tego transportu stanowią towary niebezpieczne. W 2015 roku przetransportowano ich niemalże 23 mln ton, wśród których największy udział miały materiały ciekłe zapalne (zwłaszcza ropa i ropopochodne) oraz materiały żrące.

Problematykę przewozu kolejowego towarów niebezpiecznych regulują przepisy Regulaminu dla międzynarodowego przewozu kolejami towarów niebezpiecznych (Regulamin RID), który stanowi załącznik C do Konwencji o międzynarodowym przewozie kolejami (COTIF), której Polska jest sygnatariuszem. Krajami członkowskimi COTIF są głównie państwa członkowskie i kandydaci do Unii Europejskiej. Jakie akty prawne regulują więc problematykę przewozów w innych kierunkach świata?

Zał. 2 do SMGS a Regulamin RID

SMGS to Umowa o Międzynarodowej Kolejowej Komunikacji Towarowej, która powstała w 1951 roku i została zawarta na czas nieograniczony. Akt ten ustala zasady bezpośredniej międzynarodowej komunikacji kolejowej dla przewozu przesyłek towarowych pomiędzy kolejami państw takich jak Białoruś, Ukraina, Chiny, Rosja, Uzbekistan, Tadżykistan, Kazachstan, Wietnam. Załącznik 2 do Umowy poświęcony jest problematyce przewozu towarów niebezpiecznych.

Pomiędzy przepisami Regulaminu RID a załącznikiem 2 do SMGS występują pewne istotne różnice. Dotyczą one przede wszystkim budowy, eksploatacji i oznakowania jednostek transportowych, jak również dokumentacji towarzyszącej przewozom.

Dodatkowe zapisy w liście przewozowym mogą dotyczyć między innymi konieczności wskazania numeru karty awaryjnej, minimalnej liczby wagonów ochronnych, sposobie prowadzenia rozrządu i zagrożeniu, które stwarza przewożony towar niebezpieczny.

Dodatkowe zapisy w liście przewozowym mogą dotyczyć między innymi konieczności wskazania numeru karty awaryjnej, minimalnej liczby wagonów ochronnych, sposobie prowadzenia rozrządu i zagrożeniu, które stwarza przewożony towar niebezpieczny.

Ponadto, Wykaz Towarów Niebezpiecznych zawarty w Zał. 2 do Umowy SMGS zawiera dodatkowe wytyczne, tj.:

– kolumna 21 a – Numer karty awaryjnej,

– kolumna 21 b – Liczba wagonów ochronnych,

– kolumna 21 c – Warunki rozrządu z górki rozrządowej.

Wszystkie powyższe informacje powinny zostać uwzględnione przez nadawcę w liście przewozowym.

Wraz z nowelizacją, która miała miejsce w 2015 roku, Regulamin RID uznał załącznik 2 do SMGS. Jeżeli po przewozie, który jest realizowany na podstawie przepisów Regulaminu następuje przewóz zgodnie z przepisami Załącznika 2 do SMGS, to do tej części trasy mają zastosowanie wytyczne zawarte w tymże załączniku. W takiej sytuacji oznakowanie sztuk przesyłki, opakowań zbiorczych, wagonów-cystern i kontenerów-cystern, informacje zawarte w dokumentach towarzyszących przewozowi powinny być sporządzone również w języku rosyjskim lub chińskim, oprócz języków wymaganych przez RID.

Znaczenie dodatkowych wymagań

 

Karty awaryjne

Karty awaryjne zawierają informacje dotyczące właściwości towaru niebezpiecznego, środków ochrony indywidualnej oraz wskazania w zakresie podjęcia działań w sytuacji awaryjnej. Dane zawarte w kartach awaryjnych umożliwiają zabezpieczenie współpracy przy likwidacji sytuacji awaryjnej powstałej w trakcie przewozu lub czynności mu towarzyszących – załadunku i rozładunku.

Wagony ochronne

Liczba wagonów ochronnych to minimalna fizyczna ilość wagonów, które oddzielają wagony z towarami niebezpiecznymi od wagonów z ludźmi i lokomotywy. Jeżeli w kolumnie 21b Wykazu Towarów Niebezpiecznych Załącznika 2 do SMGS znajduje się kreska ułamkowa, to w liczniku wskazuje się minimalne ilości wagonów ochronnych, które należy użyć przy przewozie towarów niebezpiecznych w wagonach krytych i kontenerach. W mianowniku natomiast, podaje się minimalną liczbę wymaganych wagonów ochronnych przy przewozie towarów niebezpiecznych w wagonach-cysternach, kontenerach-cysternach oraz cysternach przenośnych. Myślnik („-„) znajdujący się w tej kolumnie oznacza, że wagony ochronne nie są wymagane przy przewozie danego towaru niebezpiecznego.

Wskazanie minimalnej liczby wagonów ochronnych w Wykazie Towarów Niebezpiecznych w Załączniku 2 do SMGS

Wskazanie minimalnej liczby wagonów ochronnych w Wykazie Towarów Niebezpiecznych w Załączniku 2 do SMGS

Znaczenie poszczególnych cyfr:

Pierwsza cyfra – od lokomotywy prowadzącej (w przypadku ułamka: licznik – od parowozu na paliwo stałe, mianownik – od lokomotywy elektrycznej, spalinowej lub parowozu na paliwo ciekłe),

Druga cyfra – od lokomotywy popychającej na paliwo stałe, ze znakiem * – od wszystkich lokomotyw

popychających,

Trzecia cyfra – od wagonów z ludźmi,

Czwarta cyfra – od lokomotywy na paliwo stałe podczas manewrów.

Cyfra „0” oznacza brak jakichkolwiek wymagań w zakresie stosowania wagonów ochronnych.

Warunki rozrządu z górki rozrządowej

Warunki te wskazywane są w kolumnie 21 c Wykazu Towarów Niebezpiecznych Załącznika 2 do SMGS za pomocą kodów M1, M2 i M3. Znaczenie poszczególnych kodów przedstawia się następująco:

M1 – Zakaz staczania z górki rozrządowej

Wagony w trakcie manewrów powinny być odstawiane lub przetaczane za pomocą lokomotywy sprzęgniętej z taborem od strony torów rozrządowych lub kierunkowych należących do danej górki rozrządowej wraz z przestrzeganiem i zachowaniem wymaganej liczby wagonów ochronnych. Manewry powinny być prowadzone w sposób ostrożny, z wyeliminowaniem ryzyka uderzeń i gwałtownych zatrzymań. Prędkość nabiegania wagonów zawierających towary niebezpieczne przy ich łączeniu z lokomotywą lub innymi wagonami nie powinna przekraczać 3 km/h. Przejazd wagonów przez górkę rozrządową powinien odbywać się tylko z lokomotywą.

M2 – Staczać z górki rozrządowej ostrożnie

Wagony zawierające towary niebezpieczne powinny być staczane z górki rozrządowej z zachowaniem wykluczenia możliwości zderzenia się ich z wagonami, które znajdują się już na torach rozrządowych i z następnymi odprzęgami, które są kierowane na te tory rozrządowe.

M3 – Przy przewozie w opakowaniach szklanych staczać z górki rozrządowej ostrożnie

Wagony zawierające towary niebezpieczne powinny być staczane z górki rozrządowej z zapewnieniem wyeliminowania zderzania się tych wagonów z wagonami, które już znajdują się na torach rozrządowych oraz z następnymi odprzęgami, kierowanymi na te tory rozrządowe.

Umieszczanie oznakowań

 

Pasy wyróżniające

W Regulaminie RID dla wagonów-cystern i wagonów-baterii przewożących gazy skroplone, skroplone schłodzone lub rozpuszczone wymagane jest oznaczenie zbiornika nieodblaskowym pasem pomarańczowym o szerokości ok. 30 cm otaczającym zbiornik na wysokości jego osi podłużnej. Załącznik 2 do SMGS natomiast przewiduje pasy wyróżniające o różnych kolorach i szerokości. Oznakowanie to uzależnione jest od rodzaju przewożonego medium i szerokości torów po których poruszają się wagony. Na wagony-cysterny kolei o rosyjskim rozstawie szyn (1520 mm) dla niżej wymienionych gazów nanosi się pas o szerokości ok. 30 cm na wysokości osi podłużnej wzdłuż zbiornika:

  • dla UN 1005 AMONIAK BEZWODNY – koloru żółtego,
  • dla UN 1017 CHLOR – koloru ciemnozielonego,
  • dla gazów o zapalnych o kodach klasyfikacyjnych 2F, 3F, 4F – koloru czerwonego.

Na wagonach-cysternach kolei o standardowym rozstawie szyn (1435 mm) przewożących gazy skroplone, schłodzone skroplone i rozpuszczone, na wysokości osi podłużnej wokół zbiornika powinien zostać naniesiony pas barwy pomarańczowej o szerokości ok. 30 cm.

Umieszczanie numeru karty awaryjnej

Numer karty awaryjnej umieszczany jest na nalepce ostrzegawczej pomiędzy numerem klasy a symbolem zagrożenia lub na oddzielnej, białej, prostokątnej tabliczce. Tabliczki z numerem karty awaryjnej powinny zostać umieszczone obok lub pod nalepką ostrzegawczą. Oznakowanie powinno charakteryzować się odpornością na warunki atmosferyczne i inne czynniki w takim stopniu, aby było czytelne i trwałe w czasie nie krótszym niż czas przewozu. Sposoby umieszczania numeru karty awaryjnej:

Sposoby umieszczania numeru karty awaryjnej

0
9
26 lutego 2018 Kategoria: Aktualności, Elementarz Autor: Karolina Kołdys

Szkolenie pracowników w przewozach morskich towarów niebezpiecznych (IMDG Code)

Bezpieczne i efektywne realizowanie przewozów towarów niebezpiecznych drogą morską uzależnione jest od umiejętności oceny ryzyka przez osoby zaangażowane w ten transport i stopnia zrozumienia przepisów z tego zakresu. Efekt ten można osiągnąć przez odpowiednie przeszkolenie personelu, z uwzględnieniem cyklicznych szkoleń doskonalących mających na celu odświeżanie i utrwalanie wiedzy, która jest niezbędna do odpowiedzialnego realizowania obowiązków związanych z obrotem towarami niebezpiecznymi.

Pracownicy zatrudnieni na lądzie, których obowiązki dotyczą przewozu morskiego towarów niebezpiecznych i czynności z nim związanych powinni zostać przeszkoleni w zakresie wymagań związanych z tym przewozem, stosownie do ich odpowiedzialności i obowiązków. Szkolenie powinno zostać przeprowadzone przed podjęciem obowiązków przez pracowników zaangażowanych w wykonywanie czynności z tego zakresu. W innym wypadku, prace te powinny być realizowane tylko i wyłącznie pod bezpośrednim nadzorem osoby przeszkolonej. Ponadto, jeżeli przedsiębiorstwo zaangażowane jest w realizowanie czynności związanych z towarami wysokiego ryzyka (High Consequence Dangerous Goods) to pracownicy powinni również przejść dodatkowe szkolenie w zakresie ochrony (1.4.2.3 IMDG Code –  Security training). Szkolenie w zakresie ochrony powinno zawierać elementy dotyczące rozpoznawania i charakterystyki zagrożeń, metody identyfikacji i usuwania zagrożeń oraz działania, które należy podjąć w przypadku naruszenia bezpieczeństwa. W sytuacji, gdy wymagane jest sporządzenie planu ochrony (1.4.3.2.2 IMDG Code – Security Plans), to w trakcie szkolenia powinny zostać przekazane informacje o tym planie, współmiernie do odpowiedzialności osób i ich roli we wdrażaniu poszczególnych procedur.

Informacje ogólne dotyczące szkoleń pracowników zaangażowanych w przewóz morski towarów niebezpiecznych (IMDG Code)

Przedsiębiorcy, którzy w ramach działania firmy realizują prace na lądzie umożliwiające wykonywanie transportów morskich, mają obowiązek zadecydować którzy pracownicy powinni zostać przeszkoleni, jakie poziomy szkoleń będą im potrzebne oraz jakie metody szkoleniowe należy zastosować, aby umożliwić im przestrzeganie przepisów kodeksu IMDG. W celu ułatwienia wyboru pracowników, którzy powinni zostać objęci szkoleniem, w kodeksie morskim podano w jakie czynności mogą być oni zaangażowani, tj.:

  • klasyfikacja towarów niebezpiecznych i identyfikacja prawidłowej nazwy przewozowej,
  • pakowanie towarów niebezpiecznych,
  • oznakowanie towarów niebezpiecznych,
  • załadunek i rozładunek jednostek transportowo-ładunkowych,
  • sporządzanie dokumentacji przewozowej i dokumentów towarszyszących,
  • oferowanie towarów niebezpiecznych do przewozu,
  • akceptowanie towarów niebezpiecznych do przewozu,
  • manipulowanie towarami niebezpiecznymi,
  • sporządzanie planów sztauowania i załadunku,
  • załadunek i rozładunek towarów niebezpiecznych na i ze statku,
  • przewóz towarów niebezpiecznych,
  • kontrolowanie wykonywanych czynności pod kątem zgodności z obowiązującymi przepisami,
  • inne czynności związane z przewozem morskim towarów niebezpiecznych.

 

Elementy szkolenia

Szkolenie ogólne

Pracownicy zaangażowani w przewóz morski towarów niebezpiecznych powinni zostać przeszkoleni z zakresu przepisów ogólnych dotyczących tej problematyki. Szkolenie powinno obejmować zagadnienia dotyczące klasyfikacji towarów niebezpiecznych, oznakowania, pakowania, sztauowania, segregacji i dokumentacji towarzyszącej przewozom morskim towarów niebezpiecznych (np. Multimodalny Dokument Przewozowy (Multimodal Dangerous Goods Form), Certyfikat Pakowania Kontenera/Pojazdu (Container/Vehicle Packing Certificate oraz dokumentacja zawierająca niezbędne wytyczne do podjęcia procedur awaryjnych).

Szkolenie stanowiskowe

Każdy pracownik powinien być przeszkolny adekwatnie do pełnionych obowiązków i odpowiedzialności. Orientacyjny zakres szkolenia, adekwatnie do wykonywanych czynności został uwzgędniony w 1.3.1.6 IMDG Code, gdzie wskazano elementy kodeksu morskiego i inne przepisy, które mają zastosowanie przy opracowywaniu zagadnień szkoleniowych:

Tabela wskazująca elementy Kodeksu Morskiego (IMDG Code) i inne przepisy, które mają zastosowanie przy omawianiu poszczególnych zagadnień na szkoleniu z zakresu przewozu morskiego towarów niebezpiecznych (1.3.1.6 IMDG Code).

Potwierdzeniem odbycia szkolenia przez danego pracownika jest stosowna dokumentacja (np. certyfikat/zaświadczenie o ukończeniu szkolenia), która powinna być przechowywana przez pracodawcę i udostępniana na wniosek właściwej władzy w uzasadnionych okolicznościach.

Szkolenie z zakresu bezpieczeństwa

Każdy pracownik powinien zostać przeszkolony z tego zakresu adekwatnie do pełnionej funkcji i ryzyka narażenia w przypadku uwolnienia materiału niebezpiecznego. Szkolenie te powinno poruszać zagadnienia dotyczące:

  • metod i procedur zapobiegania wypadkom,
  • dostępnch zaleceń postępowania w sytuacji wypadku, incydentu, awarii i sposobu korzystania z nich,
  • zagrożeń stwarzanych przez poszczególne klasy towarów niebezpiecznych i sposobów zapobiegania narażeniom z uwzględnieniem stosowania odzieży ochronnej i sprzętu ochrony indywidualnej,
  • procedur reagowania, które należy podejmować w przypadku niezamierzonego uwolnienia towarów niebezpiecznych, w tym procedur reagowania w nagłych wypadkach.

 

Zalecany zakres szkolenia

W Kodeksie Morskim (1.3.1.5 IMDG Code) wskazano zalecane potrzeby szkoleniowe dla personelu lądowego zaangażowanego w przewóz morski towarów niebezpiecznych. Poniższa tabela służy wyłącznie do celów informacyjnych, gdyż podmiot może być zaangażowany w odmienne czynności towarzyszące realizacji przewozów morskich, jak również może pełnić różne role i obowiązki w tym zakresie.

Odniesienia z tabeli:

.1 – Międzynarodowy Kodeks Morski Towarów Niebezpiecznych (IMDG Code),

.2 – Procedury awaryjnego reagowania dla statków przewożacych towary niebezpieczne (The Ems Guide),

.3 – Poradnik pierwszej pomocy medycznej stosowany w przypadkach obejmujących towary niebezpieczne (MFAG),

.4 – Zalecenia ONZ w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych – Przepisy modelowe,

.5 – Zalecenia ONZ w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych – Podręcznik badań i kryteriów,

.6 – Kodeks CTU (CTU Code),

.7 – Zalecenia dotyczące bezpiecznego transportu ładunków niebezpiecznych i działań towarzyszących na obszarach portowych,

.8 – Międzynarodowa Konwencja o Bezpiecznych Kontenerach (CSC),

.9 – Kodeks bezpiecznego postępowania przy rozmieszczaniu i mocowaniu ładunku (CSS Code),

.10 – Zalecenia w zakresie bezpiecznego stosowania na statkach pestycydów używanych do fumigacji ładunkowych jednostek transportowych (MSC.1/Circ.1265),

.11 – Międzynarodowa konwencja o bezpieczeństwie życia na morzu (SOLAS),

.12 – Międzynarodowa konwencja o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki (MARPOL),

.13 – Programy inspekcji jednostek transportowych przewożących towary niebezpieczne (MSC.1/Circ.1442).

Tabele wskazane w 1.3.1.5 i 1.3.1.6 IMDG Code są niezwykle przydanym narzędziem przy opracowywaniu treści, które powinny zostać przekazane pracownikom zaangażowanym w przewóz morski towarów niebezpiecznych. Dzięki ich zastosowaniu możliwe jest zrealizowanie założeń szkolenia stanowiskowego w sposób efektywny. Korzystajac ze wskazówek zawartych w Kodeksie Morskim (IMDG Code) pracownikowi przekazywana jest wiedza ściśle odpowiadająca jego obowiązkom i odpowiedzialności, dzięki czemu może być od razu skutecznie stosowana w praktyce.

0
4
9 lutego 2018 Kategoria: Aktualności Autor: Karolina Kołdys

Czy ADR może się zmieścić w kieszeni?

Nadszedł czas w którym i ja postanowiłam zapoznać się z aplikacją ADR Tool. Powód jest bardzo prosty – szybka weryfikacja czy jest to narzędzie przydatne w pracy kierowcy i innych pracowników zaangażowanych w obrót towarami niebezpiecznymi. Sama bardzo chętnie będę korzystać z Wykazu Towarów Niebezpiecznych, który został zawarty w aplikacji. Deklaracja ta podyktowana jest bezpieczeństwem. Zabrzmi to dziwacznie, ale… moim bezpieczeństwem 🙂 Wielokrotnie odbieram telefony będąc uczestnikiem ruchu drogowego. Wygląda to mniej więcej tak:

(przykład modelowy)

X: Dzień dobry Pani Karolino, czy do UN XXXX możemy kupić pojazd AT?

KK: Tak. Ale to tak na 99%. Potwierdzę za 3 min.

(w tym momencie następuje oczekiwanie na czerwone światło i czas na przejrzenie Tabeli A w pliku .pdf)

Po tej chwili oddzwaniam lub odpisuję, że pojazd AT będzie wystarczający na 100%. Wolę upewnić się/sprawdzić/upewnić się/sprawdzić (jak przewoźnik w swoich obowiązkach wynikających z 1.4), zanim wydam ostateczny wyrok. Pomijając względy bezpieczeństwa, nie chcę poddawać się rutynie. Wieloletnia praca z chemią nauczyła mnie, że jedyne rzeczy, których możemy być pewni w życiu to śmierć i… podatki. 🙂

Dodatkowe korzyści?

Mój czas reagowania może skrócić się do 15 sekund, czego nie omieszkam sprawdzić w praktyce. Dobrze… do sedna. Pokażę Państwu jak to dokładnie wygląda. Uruchamiam aplikację i wpisuję numer UN. W moim przypadku będzie to etanol. Wiem, wiem… dużo przykładów opieram na alkoholu etylowym, ale taka już chyba natura Polaków 🙂

Wyszukiwanie towaru niebezpiecznego.

Następnie wybieram pozycję, która mnie interesuje. W następnym kroku mogę wybrać ilość towaru niebezpiecznego, która ma zostać przewieziona. Po zatwierdzeniu ilości otrzymuję informację na temat:

  • możliwości realizowania przewozu na 1.1.3.6,
  • tego czy jednostka powinna być zaopatrzona w tablice barwy pomarańczowej,
  • tego czy przewożony materiał jest towarem dużego ryzyka,
  • prawidłowych nazw przewozowych w kilku językach.

Tym razem wychodzi mi, że mogę jechać bez tablic. Uff…

Jak widać, jednym prostym kliknięciem można wyeliminować odwieczny dylemat kierowców – Mam zakładać tablice, czy nie?

Drobna sugestia do autorów aplikacji – Jak już liczycie potocznie zwane „punkty ADR”, to niech będą to „punkty”, a nie „punki”. Domniemuję jednak, że drobny błąd literowy jest przypadkowy, chociaż do samego etanolu pasowałby idealnie 🙂

Wszyscy doskonale wiemy, że przewozy (zwłaszcza w sztukach przesyłki) nie kończą się na jednym towarze. Mogę więc swobodnie dodać następny materiał. Tym razem metanol (vel „pijmy szybciej, bo się ściemnia), decydując się na 250 litrów:

Aplikacja dokonuje szybkiej kalkulacji i informuje, że przewóz powinien być realizowany pod pełnymi przepisami Umowy ADR. Dodatkowo wskazuje niezbędne elementy, które powinny znaleźć się w skrzynce ADR:

Aplikacja zawiera również wykaz rodzajów opakowań z tłumaczeniem na inne języki. Jest to opcja szalenie przydatna w przypadku sporządzania dokumentu przewozowego, aby opisać przewożone sztuki przesyłki:

Co mówią autorzy na temat aplikacji?

Dla kogo apka?

Użytkownikami aplikacji są głównie specjaliści z branży TSL (kierowcy zawodowi, spedytorzy krajowi oraz międzynarodowi, dyspozytorzy, specjaliści ds. obsługi klienta i przedstawiciele handlowi, pracownicy magazynu), ale też doradcy ADR (DGSA), pracownicy służb celnych, kontrolnych, ratowniczych, auditorzy,  wykładowcy czy studenci.

Jakie korzyści?

Aplikacja w prosty i szybki sposób daje możliwość identyfikacji towaru niebezpiecznego po numerze UN (nr UN), Prawidłowej Nazwie Przewozowej (PNP) czy numerze rozpoznawczym zagrożenia (kod Kemlera), przedstawia podstawowe informacje o towarze niebezpiecznym z Tabeli 3.2 Umowy ADR, także w formie zinterpretowanej, prezentując wyniki na czterech dedykowanych ekranach informacyjnych w zależności od potrzeb użytkownika (typy ekranów: Tabela A, Uproszczony, Kierowca, Incydent).

Użytkownik jest w stanie w bardzo łatwy sposób sprawdzić czy na pojeździe np. z załadowanymi dziesięcioma towarami niebezpiecznymi w określonych ilościach, muszą być otwarte tablice barwy pomarańczowej, jakie jest wymagane ogólne i indywidualne wyposażenie, czy towar niebezpieczny jest towarem dużego ryzyka, jakie ma właściwości niebezpieczne czy stan skupienia (ciecz, ciało stałe, gaz), a nawet zapoznać się ze źródłowymi przepisami szczególnymi, CV, S, V dotyczącymi danego towaru niebezpiecznego (w wersji wielkojęzykowej w 12 językach europejskich).

Aplikacja przedstawia w przystępny sposób interpretację przewozu przez tunele (również przez Eurotunel), czy informacji potrzebnych do stosowania wyłączenia wg 1.1.3.6 ADR (ilości załadowane na jednostkę transportową) również EQ, wskazuje limity dla towarów niebezpiecznych dużego ryzyka, obowiązek uzupełniania Prawidłowej Nazwy Przewozowej nazwą techniczną czy konieczność separacji od żywności oraz prezentuje zakazy ładowania razem.

Opisane narzędzia można wyszukać oraz pobrać, a autorzy bardzo zachęcają do korzystania:

 

0
7
8 lutego 2018 Kategoria: Aktualności, Wywiady z ekspertami Autor: Karolina Kołdys

Wywiad z ekspertem – Vladimir Bezbakh, dyrektor ukraińskiego stowarzyszenia СУСАР

Vladimir Bezbakh – Dyrektor Stowarzyszenia СУСАР

СУСАР (Unia uczestników specjalnego ruchu drogowego) jest publicznym stowarzyszeniem skupiającym osoby i podmioty, które są zaangażowane w transport towarów niebezpiecznych, ładunków ponadgbarytowych i organizowanie szkoleń z zakresu tej problematyki. Stowarzyszenie istnieje od 2015 roku i realizuje swoje prace pod kierownictwem Vladimira Bezbakha.

Specjaliści należący do stowarzyszenia są członkami grup roboczych podkomitetu bezpieczeństwa ruchu drogowego Komisji ds. Transpotu Rady Najwyższej Ukrainy, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Ukrainy, Ministerstwa Energetyki i Przemysłu Węglowego Ukrainy, Państwowej Służby Ukrainy ds. Bezpieczeństwa Transportu, Państwowej Służby Podatkowej i szeregu innych organów wykonawczo-kontrolnych.

Członkowie СУСАР na jednym ze spotkań.

Celem stowarzyszenia jest reprezentowanie interesów podmiotów zaangażowanych w realizowanie przewozów specjanych, tworzenie interakcji z władzami publicznymi, monitorowanie zgodności realizowanych czynności z obowiązującym prawodawstwem oraz poprawa wszelkich aspektów polityki regulacyjnej w tym zakresie. Aby w pełni realizować zamierzone cele, członkowie i władze stowarzyszenia odbywają regularne spotkania i wizyty w instytucjach państwowych, co przekłada się na wzrost jakości prowadzonych praktyk biznesowych w zakresie transportu towarów niebezpiecznych.

Vladimir Bezbakh oprócz pełnienia funkcji przewodniczącego stowarzyszenia, jest dyrektorem przedsiębiorstwa ADR UKRSERVICE. Jego praca skupia się na doradztwie ADR, szkoleniu kierowców i innych pracowników w ośrodkach edukacyjnych.

W związku z ogromną chęcią szerzenia kultury bezpieczeństwa wśród ludzi, ogromną sympatią i szacunkiem do osób, które również podejmują działania w tym zakresie, postanowiłam przeprowadzić krótki wywiad z Panem Vladimirem.

Panie Władimirze, proszę powiedzieć jakiego rodzaju materiały niebezpieczne w Państwa kraju są najczęściej przewożone?

Na Ukrainie transportowane są właściwie wszystkie klasy towarów niebezpiecznych. W największym jednak stopniu mamy do czynienia z produktami naftowymi i typowymi produktami chemicznymi (najczęściej materiały żrące (kl. 8), trujące (kl. 6.1) i utleniające (kl. 5.1)). Biorąc pod uwagę sposób przewozu, na pewno największy udział stanowi przewóz w cysternach.

Na podstawie własnych obserwacji domyślam się, że transport drogowy jest najpopularniejszy u Państwa w kraju. Czy mimo wszystko korzysta się na Ukrainie z innych alternatyw? 

Rodzaje transportu z których korzystamy w naszym kraju to pełen kompleks. Jest to transport drogowy, kolejowy, śródlądowy, morski, powietrzny i rurociągowy. Porównując ilości, które zostały przewiezione w roku 2017, w odniesieniu do roku poprzedzającego, zaobserwowaliśmy znaczy wzrost ilości wysyłanych towarów z udziałem transportu lotniczego i rurociągowego.

W każdym miejscu na świecie jest tak, że w obrót towarami niebezpiecznymi angażują się nie tylko przedsiębiorstwa transportowe. W zwiazku z tym proszę powiedzieć mi, jaki rodzaj przedsiębiorstw jest głównym odbiorcą Pana usług?

Wymiana doświadczeń w trakcie wspólnych spotkań to jeden z elementów kształtujących kulturę bezpieczeństwa.

Wymiana doświadczeń w trakcie wspólnych spotkań to jeden z elementów kształtujących kulturę bezpieczeństwa.

Nie da się ukryć, że dominującym obszarem, budzącym zainteresowanie dotyczące współpracy są przede wszystkim szkolenia. Zdecydowana większość klientów w tym zakresie to przede wszystkim kierowcy ADR. Pracownicy firm produkcyjnych natomiast, którzy nadają, załadowują i rozładowują towary niebezpieczne również biorą udział w szkoleniach stanowiskowych, aczkowiek tendencja do organizowania takich szkoleń jest niestety wciąż niska.

Rozumiem, ale w takim razie jak wygląda doradztwa? Czy przedsiębiorstwa chętnie współpracują z DGSA?

W zdecydowanej większości przypadków doradcą ds. bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych zostaje pracownik danego przedsiębiorstwa.

Jak w związku z tym w całym procesie postrzegana jest rola doradcy, skoro nie ma przeważającego zainteresowania na usługi z zewnątrz? Czy DGSA jest uważany za potrzebnego specjalistę?

Niski popyt na zewnętrzne usługi doradcze wynika tak naprawdę z braku lub niewystarczającego natężenia kontroli wykonywanej przez właściwe organy. Cykliczne kontrole przewidywane i realizowane są jako nieodłączny element funkjonowania przedsiębiorstw zaangażowanych w obrót materiałami ropopochodnymi. Istotnym problemem w tym zakresie jest również fakt, że grzywny finansowe za niewyznaczenie doradcy nie są zbyt wysokie.

Jakie kary nakładane są na przedsiębiorstwa, które nie współpracują z doradcą?

Brak doradcy w firmie, której działalność związana jest z przewozem towarów niebezpiecznych to naruszenie w transporcie drogowym, które nie jest wyceniane zbyt wysoko. Ustawodawca przewiduje karę w wysokości 680 UAH (20 euro).

Czy w takim razie trudno jest pozyskać uprawnienia doradcy na Ukrainie?

Zdawalność egzaminów na doradców DGSA jest niemalże 100%. Przed przystąpieniem do egzaminu, kandydat zobowiązany jest ukończyć sześciodniowy kurs na doradcę. W przypadku złożenia egzaminu z wynikiem pozytywnym wydawany jest certyfikat na pięć lat. Egzaminy prowadzone są przez regionalne centra  usług Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.

Zdecydowany udział w sposobach realizacji przewozów stanowią cysterny.

 

Wspominał Pan, że zajmuje się Pan również szkoleniem kierowców. Czy obserwuje się sezonowe tendencje wzrostowe w zakresie zainteresowania tym kursem?

Średnio, każego miesiąca na Ukrainie szkolonych jest około pięciuset kierowców. Sezonowa aktywność w edukacji nie była przez nas ostatnio śledzona. Działanie to spowodowane było kilkoma czynnikami. W największym stopniu przyczynił się do tego reżim bezwizowy i możliwość podjęcia pracy za granicą.

Jaka jest zdawalność egzaminów? Dlaczego coraz więcej kierowców decyduje się na zrobienie tych uprawnień w Polsce? 

Egzamin zdaje ok. 80% uczestników kursu ADR. Kierowcy decydują się na zrobienie uprawnień w Polsce, gdyż program bezwizowy otworzył pewną „furtkę”. Coraz więcej kierowców z naszego kraju legalnie mieszka w Polsce i zmienia ukraińskie prawo jazdy na polskie. Dodatkowo, podyktowane jest to faktem, że u nas w kraju nie istnieją żadne akty prawne regulujące procedurę potwierdzania kwalifikacji wstępnej, przygotowania i przekwalifikowania kierowców.

Współpraca ze służbami kontrolnymi to jedno ze źródeł informacji na temat naruszeń, których dopuszczają się uczestnicy przewozu towarów niebezpiecznych.

Współpraca ze służbami kontrolnymi to jedno ze źródeł informacji na temat naruszeń, których dopuszczają się uczestnicy przewozu towarów niebezpiecznych.

Jak widać po zdawalności kursów ADR nie ma większych trudności z pozyskaniem Zaświadczenia. Istotny problem natomiast stanowi to, że zdarzają się przypadki fałszowania tych dokumentów, co niekorzystnie wpływa na bezpieczeństwo przewozu towarów niebezpiecznych. Wychodząc naprzeciw tym problemom, stowarzyszenie może dostarczyć dowód autentyczności wydanych Zaświadczeń ADR, uwzględniajac potrzeby polskich pracodawców (kontakt: http://cycap.com.ua/).

Po krótkiej wymianie zdań mam już pewien obraz przewozów u Państwa w kraju. Co mógłby powiedzieć Pan na temat świadomości przedsiębiorstw i szerzenia kultury bezpieczeństwa w tym zakresie? 

Bez wątpienia konieczny jest postęp ze strony przedsiębiorców zaangażowanych w obrót towarami niebezpiecznymi w zakresie przestrzegania obowiązujących przepisów prawa. Znajomość regulacji prawnych przez te podmioty jest tak naprawdę znikoma. Według mnie główną przyczyną niezadowalającego stanu jest brak odpowiedniej kontroli przez upoważnione organy. W latach 2015-2016 w ramach stowarzyszenia prowadziliśmy selektywne monitorowanie w zakresie wdrażania przepisów Umowy ADR. Podczas prowadzonych obserwacji zetknęliśmy się w obwodzie lwowskim z producentem surowców chemicznych, który realizował również przewozy. Niestety okazało się, że przedsiębiorca dopuścił się całego szeregu naruszeń. Między innymi nie współpracował z doradcą DGSA, nie zapewnił uprawnień dla kierowców realizujących przewozy, nie przeszkolił nawet pracowników, którzy byli zaangażowani w prace związane z przewozem. Dodatkowo, materiały pakowane były niezgodnie z przepisami, skutkiem czego przewóz wykonywany był z naruszeniem podstawowych zasad.

Skoro doszliśmy do tego momentu, rozpocznijmy temat prawodawstwa. Jak wygląda to u Państwa? Czy występują dodatkowe ograniczenia?

СУСАР (Unia uczestników specjalnego ruchu drogowego).

СУСАР (Unia uczestników specjalnego ruchu drogowego).

Naturalnie oprócz przepisów Umowy ADR, bazujemy na krajowych aktach prawnych. Nasze przepisy dotyczące transportu towarów niebezpiecznych wprowadzają dodatkowe ograniczenia, których nie przewidziano w Umowie ADR. Na przykład pojazdy przewożące towary niebezpieczne muszą przejść dodatkowy przegląd techniczny i kontrolę w celu uzyskania świadectwa dopuszczenia co sześć miesięcy. Dodatkowe ograniczenia będą dotyczyły realizacji przewozów z udziałem towarów dużego ryzyka. Przewoźnicy zaangażowani w przemieszczanie tych towarów są zobowiązani uzgodnić trasę przejazdu z właściwym organem krajowym.

Od przepisów prawa do nadzoru i kontroli. Jakie organy ustanowiono do tych celów?

Za kontrole bezpieczeństwa ruchu drogowego z udziałem towarów niebezpiecznych, przestrzegnie ustawodawstwa z tego zakresu, opracowywanie i wydawanie zgód zatwierdzających trasy odpowiedzialna jest Narodowa Policja Ukrainy (https://www.npu.gov.ua). Za kwestie związane z kontrolą świadectwa dopuszczenia, Zaświadczenia ADR, Pisemne Instrukcje Kierowcy odpowiada Państwowa Służba Ukrainy ds. Bezpieczeństwa Transportu (http://dsbt.gov.ua). Organem odpowiedzialnym za opracowywanie i zatwierdzanie aktów prawnych dotyczących transportu towarów niebezpiecznych, kontrolę szkoleń dla kierowców i osób zaangażowanych w obrót towarami niebezpiecznymi, prowadzenie egzaminów i wydwanie świadectw odpowiedzialne jest Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (http://hsc.gov.ua).

Dziękuję za rozmowę Panie Vladimirze, życzę samych bezpiecznych transportów!

Ja również dziękuję.

0
10
18 stycznia 2018 Kategoria: Aktualności, Elementarz Autor: Karolina Kołdys

TOWARY NIEBEZPIECZNE – KLASA 4.1 Materiały stałe zapalne, materiały samoreaktywne, materiały polimeryzujące, materiały wybuchowe stałe odczulone

Wśród klasy 4.1 wyróżniane są określone grupy materiałów:

  • materiały stałe łatwo zapalne i przedmioty,
  • stałe lub ciekłe substancje samoreaktywne,
  • materiały wybuchowe stałe odczulone,
  • materiały polimeryzujące,
  • substancje, które są podobne do substancji samoreaktywnych.

 

Do materiałów stałych zapalnych zaliczane są ciała stałe łatwo ulegające zapaleniu oraz materiały stałe, które wykazują tendencję do zapalenia się wskutek tarcia.

Materiały stałe łatwo zapalne reprezentowane są przez materiały występujące w różnej postaci (sproszkowanej, granulowanej, pasty), które mogą się łatwo zapalić wskutek krótkotrwałego kontaktu ze źródłem zapłonu. Część materiałów stałych zapalnych stwarza również zagrożenia dodatkowe. Wśród zagrożeń dodatkowych w obrębie tej grupy można wyróżnić działanie:

  • utleniające,
  • trujące,
  • żrące.

Materiały stałe zapalne zaliczane są do II (średnie natężenie zagrożenia dominującego) i III grupy pakowania (niskie natężenie zagrożenia dominującego). Kryteria oceny uzależnione są od grupy materiałów z którymi mamy do czynienia:

  • Materiały stałe łatwo zapalne, spalające się w czasie krótszym niż 45 sekund dla odległości 100 mm należy zaliczyć do:

– II grupy pakowania: gdy płomień przechodzi przez strefę zwilżoną,

– III grupa pakowania: gdy strefa zwilżona zatrzymuje płomień przez minimum 4 minuty.

  • Proszki metali lub stopów metali należy zaliczyć do:

– II grupy pakowania: gdy w trakcie badania palenie ulega rozprzestrzenieniu na całą długość próbki w czasie nie dłuższym niż pięć minut,

– III grupy pakowania: gdy w trakcie badania palenie ulega rozprzestrzenieniu na całą długość próbki w czasie dłuższym niż pięć minut.

Kolejna z grup, substancje samoreaktywne, obejmuje substancje termicznie niestabilne, które są podatne na rozkład silnie egzotermiczny, nawet bez udziału tlenu. Rozkład materiałów samoreaktywnych może zostać zainicjowany przez wiele czynników. Do czynników tych można zaliczyć ciepło, kontakt z określonymi zanieczyszczeniami typu kwasy, zasady, związki metali ciężkich, jak również czynniki pochodzenia mechanicznego – tarcie, uderzenie. Szybkość postępującego rozkładu jest zależna przede wszystkim od rodzaju materiału samoreaktywnego oraz temperatury. Wzrost temperatury powoduje wzrost szybkości rozkładu materiałów samoreaktywnych. Zagrożenie dodatkowe stwarzane przez te materiały może wynikać z wydzielających się toksycznych gazów lub par, powstających w wyniku rozkładu materiału samoreaktywnego, zwłaszcza w przypadku zapalenia się go. Biorąc pod uwagę wpływ temperatury na rozkład tych materiałów, warto podkreślić, że podczas realizacji przewozu niektórych substancji samoreaktywnych temperatura powinna być kontrolowana. Działanie to ma na celu zapobieżenie negatywnym skutkom, tj. egzotermicznemu rozkładowi. Bardzo duże zagrożenie stanowi fakt, że część substancji samoreaktywnych może rozkładać się w sposób wybuchowy, zwłaszcza pod zamknięciem. W związku z tym wrażliwość materiałów na czynniki inicjujące efekty niepożądane modyfikowana jest za pomocą rozcieńczalników lub odpowiednich opakowań. Głównymi grupami związków, reprezentującymi substancje samoreaktywne są:

  • azozwiązki alifatyczne,
  • azydki organiczne,
  • sole diazoniowe,
  • związki N-nitrozo,
  • sulfohydrazydy aromatyczne.

Wykaz materiałów samoreaktywnych – IATA DGR (przepisy lotnicze).

Materiały wybuchowe stałe odczulone są materiałami, które zostały zwilżone wodą lub alkoholem lub innymi substancjami lub mieszaninami kompatybilnymi z nimi, celem zminimalizowania właściwości wybuchowych tych materiałów. Substancje używane w tym celu muszą wykazywać pełną kompatybilność z tymi materiałami wybuchowymi, aby nie wystąpiło ryzyko zainicjowania reakcji niebezpiecznej. Do materiałów wybuchowych stałych odczulonych zostały zaliczone m.in.: pikrynian amonu, dinitrofenol oraz dinitrorezorcyna.

Materiały polimeryzujące to materiały, które bez stabilizacji ulegają silnie egzotermicznej reakcji, która skutkuje powstawanie większych cząstek lub tworzenie się polimerów w normalnych warunkach realizacji przewozu. Za materiały polimeryzujące uznaje się materiały, które charakteryzują się temperaturą samoprzyspieszającej się polimeryzacji (TSP) nie większa niż 75oC w warunkach przewozu, w opakowaniu, DPPL, cysternie w której są przewożone. Materiały te wykazują ciepło rozkładu większe niż 300 J/g.

Czy wiesz, że…

  • Wśród materiałów wybuchowych odczulonych klasy 4.1 występują materiały, które nie stwarzają zagrożeń dodatkowych (kod klasyfikacyjny D) oraz materiały, które stwarzają zagrożenie dodatkowe działaniem trującym (kod klasyfikacyjny DT).
  • Siarka, która jest zaklasyfikowana jako towar niebezpieczny klasy 4.1 o numerze UN 1350 nie podlega przepisom, jeżeli została odpowiednio uformowana, np. w bryłki, granule, tabletki, pastylki lub płatki.
0
14
8 stycznia 2018 Kategoria: Aktualności, Elementarz Autor: Karolina Kołdys

Towary niebezpieczne – Klasa 3 – Materiały ciekłe zapalne

Materiały ciekłe zapalne to materiały, których przewóz realizowany jest w największym natężeniu. Podyktowane jest to faktem, że do tej klasy zostały zaklasyfikowane ropopochodne. Są to również indywidua, które najpowszechniej występują w życiu codziennym. Do przykładów w tym zakresie możemy śmiało zaliczyć wyroby perfumeryjne, farby, lakiery do paznokci, czy też napoje alkoholowe.

Spirytus klasyfikowany jest jako UN 1170. W tym przypadku został zapakowany jako towar w ilościach ograniczonych („LQ” – Limited Quantities).

Tytuł klasy 3 obejmuje materiały ciekłe oraz przedmioty zawierające materiały tej klasy o temperaturze zapłonu nie wyższej niż 60°C. W odstępstwie od głównej, założonej reguły w kryteriach klasyfikacyjnych, tytuł klasy obejmuje również:

  • materiały ciekłe wraz ze stopionymi materiałami stałymi o temperaturze zapłonu wyższej niż 60°C, które są przewożone lub dostarczone do przewozu w stanie podgrzanym do temperatury równej lub wyższej niż ich temperatura zapłonu (UN 3256),
  •  materiały wybuchowe ciekłe odczulone (UN 1204, UN 2059, UN 3064, UN 3343, UN 3357, UN 3379),
  • olej napędowy, olej gazowy oraz olej opałowy lekki o temperaturze zapłonu nie wyższej niż 100 °C (UN 1202).

 

NATĘŻENIE ZAGROŻENIA

Natężenie zagrożenia dominującego, a tym samym zaliczenie do odpowiednich grup pakowania  oparte jest na temperaturze zapłonu (badanie w tyglu zamkniętym) oraz temperaturze początku wrzenia:

Zaliczenie materiałów ciekłych zapalnych do grup pakowania.

W stosunku do materiałów i preparatów ciekłych lepkich zapalnych, których temperatura zapłonu jest niższa niż 23°C możliwe jest zaliczenie ich do III grupy pakowania (małe natężenie zagrożenia dominującego) po spełnieniu określonych kryteriów, dotyczących m.in. lepkości kinematycznej, temperatury zapłonu oraz wysokość oddzielającej się warstwy rozpuszczalnika. Wśród tych materiałów i preparatów możemy wyróżnić:

  • farby,
  • lakiery,
  • emalie,
  • pokosty,
  • kleje,
  • politury.

Perfumy klasyfikowane są jako UN 1266. W tym przypadku zostały zapakowane jako towary w ilościach ograniczonych („LQ” – Limited Quantities).

ZAGROŻENIA DODATKOWE

W klasie 3, którą reprezentują materiały ciekłe zapalne, są również materiały, które charakteryzują się występowaniem zagrożeń dodatkowych typu:

  • działanie trujące,
  • działanieżrące,
  • kombinacja zagrożeń – trujące i żrące.

 

MATERIAŁY, KTÓRE NIE ZOSTAŁY DOPUSZCZONE DO PRZEWOZU

Materiały ciekłe zapalne, które są niestabilne chemicznie, powinny zostać dopuszczone do przewozu tylko i wyłącznie wtedy, gdy podjęto kroki, które mają na celu zminimalizowanie ryzyka wystąpienia niebezpiecznego rozkładu lub polimeryzacji podczas realizacji przewozu. Wśród materiałów ciekłych zapalnych występują również materiały, które nie zostały dopuszczone do przewozu. Do przewozu nie powinny zostać dopuszczone materiały wybuchowe ciekłe odczulone, które nie występują w wykazie towarów niebezpiecznych. Ponadto, do przewozu nie zostały dopuszczone również materiały, które są podatne na tworzenie nadtlenków, np. etery. Graniczną wartością eliminującą możliwość przewiezienia danego materiału jest zawartość w nich nadtlenku. Materiał nie jest dopuszczony do przewozu jeżeli zawartość nadtlenku przekracza 0,3% w przeliczeniu nad nadtlenek wodoru.

Czy wiesz, że…

  • Materiały wybuchowe odczulone klasy 3 nie stwarzają zagrożeń dodatkowych – kod klasyfikacyjny D,
  • Aromaty smakowe i olejki eteryczne również klasyfikowane są jako materiały ciekłe zapalne,
  • Alkohol etylowy (jeden z materiałów ciekłych zapalnych), może występować jak roztwór o niewielkiej zawartości wody (<0,2%). Roztwór taki nazywany jest spirytusem bezwodnym lub alkoholem absolutnym i znajduje zastosowanie w przemyśle kosmetycznym, farmaceutycznym i paliwowym.
0
10
6 stycznia 2018 Kategoria: Aktualności, Elementarz Autor: Karolina Kołdys

Towary niebezpieczne – Klasa 2 – Gazy

Gazy definiowane są jako materiały, które:

  • w temperaturze 50°C mają prężność par większą niż 300 kPa lub
  • występują całkowicie w stanie gazowym w temperaturze 20°C pod ciśnieniem normalnym 101,3 kPa.

 

Tytuł klasy 2 obejmuje gazy czyste, mieszaniny gazów, mieszaniny jednego lub więcej gazów z jednym lub wieloma innymi materiałami, jak również przedmioty, które zawierają takie materiały. Zagrożeniem dominującym, odzwierciedlającym niebezpieczeństwo związane z manipulowaniem, magazynowaniem i przewozem tych towarów jest bez wątpienia emisja gazu spowodowana ciśnieniem lub reakcją chemiczną. W obrębie tej klasy, gazy zostały podzielone na kategorie względem stanu fizycznego, przedmiotów i urządzeń, które zawierają gazy, tj.:

  1. Gazy sprężone – są to gazy, które zostały zapakowane pod ciśnieniem celem przewozu, pozostając całkowicie w stanie gazowym do temperatury -50°C. Zaliczone zostały tu wszystkie gazy, których temperatura krytyczna jest niższa lub równa -50°C. Przykłady gazów sprężonych: wodór sprężony, krypton sprężony, tlen sprężony.
  2. Gazy skroplone  – są to gazy, które zostały zapakowane pod ciśnieniem celem przewozu, pozostając częściowo w stanie ciekłym w temperaturach powyżej -50°C. Wśród tej kategorii wyróżniamy również gazy skroplone pod wysokim ciśnieniem oraz gazy skroplone pod niskim ciśnieniem. Kryterium zostało oparte na podstawie temperatury krytycznej. Przykłady gazów skroplonych: siarkowodór, izobutylen, chlorowodór.
  3. Gazy skroplone schłodzone –  są to gazy, które zostały zapakowane pod ciśnieniem celem przewozu, pozostając częściowo w stanie ciekłym ze względu na ich niskie temperatury. Przykłady gazów skroplonych schłodzonych: etan schłodzony skroplony, hel schłodzony skroplony, neon schłodzony skroplony.
  4. Gazy rozpuszczone –  są to gazy, które zostały zapakowane pod ciśnieniem celem przewozu i są rozpuszczone w ciekłym rozpuszczalniku. Przykłady gazów rozpuszczonych: acetylen rozpuszczony, amoniak roztwór.
  1. Aerozole i naboje gazowe. Pod pojęciem aerozole rozumie się naczynia jednorazowego użytku, które są wykonane  takich materiałów konstrukcyjnych jak metal, szkło lub tworzywo sztuczne. Pojemnik ten zawierać może gaz sprężony, skroplony lub rozpuszczony pod ciśnieniem, jak również ciecz, pastę lub proszek. Aerozol wyposażony jest w urządzenie opróżniające, które umożliwia wyrzut zawartości pod postacią zawiesiny cząstek stałych lub ciekłych w gazie, w postaci piany, pasty lub proszku, bądź w stanie gazowym lub ciekłym. W Wykazie Towarów Niebezpiecznych występują jako UN 1950. Pod pojęciem nabojów gazowych, naczyń małych zawierających gaz, rozumie się naczynie jednorazowego użytku o określonej maksymalnej pojemności wodnej, zależnej od   materiału konstrukcyjnego,  z którego są wykonane (metal, materiał syntetyczny, szkło). Nabój gazowy ponadto, może być wyposażony w zawór. W Wykazie Towarów Niebezpiecznych występują jako UN 2037.
  2. Inne przedmioty zawierające gaz pod ciśnieniem. Przykładami są urządzenia chłodnicze oraz urządzenia małe zasilane węglowodorami gazowymi.
  3. Gazy niesprężone podlegające wymaganiom szczególnym (próbki gazu).
  4. Chemikalia pod ciśnieniem – ciecze, pasty, proszki, będące pod ciśnieniem gazu wytłaczającego. W Wykazie Towarów Niebezpiecznych występują jako pozycje od UN 3500 do UN 3505.
  5. Gazy zadsorbowane – gazy, które w trakcie pakowania celem przewozu zostały zaadsorbowane na porowatym materiale stałym.

 

Dodatkowo, wyłączając aerozole i chemikalia pod ciśnieniem, materiały i przedmioty klasy 2 zostały zaliczone do grup, zgodnie z ich dodatkowymi właściwościami niebezpiecznymi. Grupy te mogą być reprezentowane zarówno za pomocą jednego zagrożenia, jak również przez kombinację dwóch lub trzech zagrożeń, tj.:

  • A- duszące,
  • O – utleniające,
  • F – palne,
  • T – trujące,
  • TF – trujące, palne,
  • TC – trujące, żrące,
  • TO – trujące, utleniające,
  • TFC – trujące, palne, żrące,
  • TOC – trujące, utleniające, żrące.

 

Skutkiem tego wśród gazów wyróżniamy następujące gazy:

Gazy duszące – to gazy, które nie wykazują właściwości utleniających, palnych i trujących, ale zastępują tlen w powietrzu, przez co zmieniają skład atmosfery, którą oddychamy. Zawartość tlenu w powietrzu ma bardzo istotne znaczenie, ponieważ już przy stężeniu tlenu w powietrzu poniżej 18% może dojść do zaburzeń koordynacji, koncentracji, senności, utraty przytomności, a nawet uduszenia. Na szczególną uwagę w tym zakresie zasługują małe, zamknięte przestrzenie, bez wystarczającej wentylacji, z punktu bezpieczeństwa pracy personelu. Szczególną uwagę w tym zakresie należy zwrócić na małe pomieszczenia do przechowywania naczyń ciśnieniowych zawierających w/w gazy oraz kontenery.

Gazy palne – to gazy które w temperaturze 20°C, pod ciśnieniem normalnym 101,3 kPa są zapalne jeżeli ich stężenie w mieszaninie z powietrzem wynosi 13% objętościowych lub mniej lub charakteryzują się przedziałem zapalności w powietrzu minimum 12 punktów procentowych, niezależnie od dolnej granicy zapalności.

Gazy utleniające – są to gazy, które, mogą powodować lub nasilać palenie innych materiałów znacząco bardziej niż powietrze. Do grupy tej zostały zaliczone zarówno gazy czyste, jak również mieszaniny gazów o zdolności utleniającej przekraczającej 23,5%, która zostaje określona na podstawie metody wskazanej w odpowiedniej normie.

Gazy trujące – są to gazy, które znane są jako trujące lub żrące dla ludzi i stwarzają zagrożenie dla zdrowia lub podejrzewane są o działanie trujące lub żrące dla ludzi, ze względu na wartość toksyczności ostrej LC50.

Gazy żrące – są to gazy lub mieszaniny gazów, które całkowicie spełniają kryteria toksyczności wynikające z ich działania żrącego. Gazy te powinny być klasyfikowane jako gazy trujące, natomiast zagrożenie z tytułu działania żrącego powinno być uznawane jako zagrożenie dodatkowe.

Aerozole (UN 1950) zapakowane jako towary niebezpieczne w ilościach ograniczonych (LQ – Limited Quantities).

Kod klasyfikacyjny dla gazów w Umowie ADR/Regulaminie RID/Umowie ADN składa się z cyfry (oznaczającej stan fizyczny gazu lub przedmiot z którym mamy do czynienia) oraz litery/liter (oznaczającej/oznaczających zagrożenie dodatkowe stwarzane przez gaz). W przepisach dotyczących przewozów towarów niebezpiecznych transportem lotniczym (IATA DGR) i morskim (IMDG Code) kody klasyfikacyjne nie występują. W przepisach tych towary niebezpieczne klasy 2 zostały podzielone na podklasy:

  • Podklasa 2.1 – Gazy palne,
  • Podklasa 2.2 – Gazy niepalne i nietrujące,
  • Podklasa 2.3 – Gazy trujące.

Występują tam również wytyczne, które jasno określają pierwszeństwo zagrożeń dodatkowych. Gazy czyste i mieszaniny gazów z zagrożeniami związanymi z więcej niż jedną podklasą mają następujące znaczenie:

  • Podklasa 2.3 ma pierwszeństwo przed pozostałymi podklasami,
  • Podklasa 2.1 ma pierwszeństwo przed podklasą 2.2.
Przewóz gazu LPG w cysternie (UN 1965).

Przewóz gazu LPG w cysternie (UN 1965).

Czy wiesz, że…

  • UN 1052 FLUOROWODÓR BEZWODNY jest zaklasyfikowany do klasy 8 – Materiały żrące,
  • Podczas procesu skraplania gazu ziemnego objętość mieszaniny redukuje się 630 razy.
  • Podtlenek azotu znalazł zastosowanie w wielu dziedzinach, tj. przemysł wysokiej technologii (stosowany jako utleniacz w paliwie do silników rakietowych i jako czynnik powodujący chwilowy wzrost mocy silnika w tuningu samochodowym), przemysł spożywczy (stosowany jako dodatek do żywności) i medycyna (stosowany jako jeden ze składników znieczulenia ogólnego złożonego, jak również jako znieczulenie w stomatologii).
0
10
4 stycznia 2018 Kategoria: Aktualności, Elementarz Autor: Karolina Kołdys

Towary niebezpieczne – Klasa 1 – materiały wybuchowe i przedmioty z materiałami wybuchowymi

Do klasy 1 zaliczone są ciekłe lub stałe materiały wybuchowe mogące w następstwie reakcji chemicznej wydzielać gazy o takiej temperaturze i ciśnieniu i z taką prędkością, że mogą doprowadzać do zniszczeń w otaczającym środowisku. Tytuł klasy 1 obejmuje ponadto materiały pirotechniczne przeznaczone do wytwarzania efektów cieplnych, świetlnych i dźwiękowych, gazu lub dymu lub połączenia tych efektów, będących wynikiem bezdetonacyjnej, egzotermicznej reakcji chemicznej. Do klasy 1 klasyfikowane są również przedmioty wybuchowe oraz inne materiały i przedmioty, które wytwarzane są sposobami wybuchowymi lub pirotechnicznymi celem uzyskania efektów praktycznych. Metody badań, procedury i kryteria dla tej klasy zostały opisane w części I Podręcznika Badań i Kryteriów.

Materiały wybuchowe

Materiały wybuchowe są to materiały, które w następstwie reakcji chemicznej mogą wydzielać gazy o takiej temperaturze, ciśnieniu i takiej prędkości, że mogą doprowadzać do zniszczeń w otaczającym środowisku. Reakcja ta może zostać zainicjowana zarówno w sposób samorzutny, jak również pod wpływem zewnętrznego bodźca energetycznego. Niemniej jednak, aby dana substancja mogła być postrzegana jako materiał wybuchowy, musi spełniać określone warunki, wśród których możemy wyróżnić dużą szybkość przemiany, wykazywanie tendencji do egzotermicznej przemiany struktury chemicznej oraz występowanie przeważającej części powstałych produktów w postaci gazowej.

Wśród materiałów wybuchowych występują związki chemiczne oraz mieszaniny. Jednakże, bez względu na rodzaj materiału wybuchowego, powinien spełniać on optymalne kryteria w zakresie wystarczającego zasobu energii do wykonywania prac, wrażliwości na bodźce energetyczne, a co najważniejsze z punktu widzenia bezpieczeństwa – zadowalającej trwałości podczas transportu i przechowywania.

Podstawowe pojęcia występujące w problematyce materiałów wybuchowych to spalanie, detonacja i deflagracja. Pod pojęciem spalanie rozumiemy reakcję chemiczną, podczas której następuje wydzielenie ciepła (reakcja egzotermiczna), która przebiega z taką szybkością, że odprowadzanie ciepła do otoczenia uniemożliwia przyspieszenie reakcji, skutkujące natychmiastowym rozkładem ciała, które się pali. Produktami reakcji spalania mogą być zarówno gazy, jak również i ciecze. Czynnikami inicjującymi reakcję spalania mogą być bodźce mechaniczne (tarcie, uderzenie) i bodźce cieplne (podwyższona temperatura, kontakt ze źródłem zapłonu).

Detonacja jest to zjawisko rozkładu materiału wybuchowego, które przebiega z dużą prędkością i któremu towarzyszy wydzielanie się wielkich ilości energii. Podczas tego zjawiska obserwuje się występowanie w produktach wybuchu gazów lub par oraz samorzutność postępowania. Szybkość liniowa detonacji zawiera się w przedziale od kilkuset do kilkunastu tysięcy metrów na sekundę.

Deflagracja natomiast, rozpatrywana jest jako stosunkowo powolny rozkład materiałów wybuchowych. Zjawisko to, bardzo często określane jest również jako palenie wybuchowe. Szybkość deflagracji zależna jest od ciśnienia i temperatury, ponieważ wzrasta wraz ze wzrostem tych parametrów.

Różnice pomiędzy spalaniem, detonacją i deflagracją dotyczą głównie szybkości ich przebiegu. Biorąc pod uwagę spalanie i deflagrację, szybkość liniowa tych reakcji wynosi od kilku milimetrów do kilku centymetrów na sekundę, natomiast przy detonacji – od kilkuset metrów do kilku kilometrów na sekundę. Dodatkowo, biorąc pod uwagę produkty reakcji, przy deflagracji i detonacji produktami reakcji są zawsze gazy lub pary, natomiast przy paleniu produktami reakcji mogą być również ciecze.

Z uwagi na to, że materiały i przedmioty wybuchowe wykazują pewne zróżnicowanie pod względem rodzaju i zasięgu stwarzanych zagrożeń, zostały podzielone na sześć podklas (1.1 – 1.6).

Definicje podklas materiałów i przedmiotów wybuchowych (klasa 1).

Materiałom i przedmiotom wybuchowym zostały przypisane również określone grupy zgodności, określające poniekąd właściwości użytkowe tych materiałów i przedmiotów.

Definicje grup zgodności materiałów i przedmiotów wybuchowych (klasa 1).

Mieszaniny pirotechniczne

            Mieszaniny pirotechniczne to szeroko pojęte mieszaniny, których składniki dobrane są w taki sposób, aby masy ulegały regulowanej reakcji spalania, wytwarzając przy tym zamierzone efekty pirotechniczne- cieplne, świetlne, dźwiękowe, gaz lub dym lub kombinację tych efektów. Podstawowe składniki mas pirotechnicznych stanowią utleniacz i substancja palna, natomiast substancji dodatkowych w tym zakresie występuje całe spektrum, w zależności od efektów, które są przewidywane do uzyskania.

Zapakowane fajerwerki – OGNIE SZTUCZNE, numer UN 0336 (1.4 G).

 

Czy wiesz, że…

  • Zaliczenie ogni sztucznych do numerów UN 0333, UN 0334, UN 0335, UN 0336 może być dokonane na podstawie analogii, bez potrzeby wykonywania badań.
  • Podklasą wykazującą największe zagrożenie jest podklasa 1.1.
  • Podklasą wykazującą najmniejsze zagrożenie jest podklasa 1.4.
0
8
3 stycznia 2018 Kategoria: Aktualności, Elementarz Autor: Karolina Kołdys

Sprawozdanie roczne – ważny obowiązek przedsiębiorstw zaangażowanych w obrót towarami niebezpiecznymi

Sprawozdanie roczne to dokument, który zobowiązany jest przedłożyć właściwym władzom uczestnik przewozu towarów niebezpiecznych. Uczestnikami przewozu są podmioty, które zaangażowane są w obrót towarami niebezpiecznymi, tj. zostały wymienione w Umowie ADR (przewóz drogowy), Regulaminie RID (przewóz kolejowy), Umowie ADN (przewóz śródlądowy). Sprawozdanie roczne to nic innego jak krótka charakterystyka działalności uczestnika przewozu w minionym roku. W dokumencie tym zawiera się informacje na temat ilości towarów niebezpiecznych z którymi styczność miało przedsiębiorstwo, ze szczególnym uwzględnieniem:

  • zakresu przewozu,
  • sposobu przewozu,
  • rodzaju operacji transportowych.

Czynności, które zostały uwzględnione w formularzu sprawozdania to pakowanie, napełnianie, załadunek, przewóz, rozładunek, przewóz na bocznicy (tylko w aspekcie przewozu kolejowego) oraz wyładunek, manipulowanie i sztauowanie, ważenie (tylko w aspecie przewozu statkami żeglugi śródlądowej).

Kto zobowiązany jest przedłożyć sprawozdanie roczne?

Dokument ten powinien zostać przedłożony przez przedsiębiorstwa, które zaangażowane są w powyższe czynności i wykonują je w takim charakterze i z udziałem towarów niebezpiecznych w takich ilościach, że operacje te podlegają pod pełne przepisy Umowy ADR/Regulaminu RID/Umowy ADN. Jeżeli powyższe czynności realizowane są na wyłączeniach całkowitych i częściowych spod wskazanych przepisów, uczestnik przewozu nie ma obowiązku przekazywania sprawozdania rocznego. Obowiązek ten nie dotyczy również podmiotów i nie obejmuje towarów niebezpiecznych, których przewóz odbywał się w całości poza terytorium naszego kraju oraz materiałów zawartych w próżnych, nieoczyszczonych opakowaniach, cysternach, kontenerach i pojazdach. Należy pamiętać o tym, że mimo, iż obowiązek przedłożenia sprawozdania rocznego ciąży na uczestniku przewozu, to jedyną osobą, która może sporządzić dokument jest doradca ds. bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych. Specjalista sporządzający dokument powinien posiadać ważne świadectwo doradcy z uprawnieniami adekwatnymi do rodzaju transportu w który przedsiębiorca jest zaangażowany, tj.

  • przewóz drogowy – doradca ADR,
  • przewóz kolejowy – doradca RID,
  • przewóz śródlądowy – doradca ADN.

Nie da się ukryć, że większość przedsiębiorstw postrzega rolę doradcy jako narzędzie do sporządzenia sprawozdania rocznego, zapominając o tym, że specjalista ten pomaga wypełniać inne obowiązki wynikające z obowiązujących przepisów i podpowiada jak robić to w sposób rozsądny.

W ilu egzemplarzach powinno zostać sporządzone sprawozdanie roczne i do jakich władz powinno zostać skierowane?

Sprawozdanie roczne powinno zostać sporządzone w minimum dwóch egzemplarzach. Jeden egzemplarz kierowany jest do właściwych władz, natomiast drugi powinien być przechowywany przez uczestnika przewozu w siedzibie przez okres 5 lat od dnia jego wysłania. Jeżeli przedsiębiorca zaangażowany jest w przewóz:

  • drogowy (ADR) – sprawozdanie powinno zostać przekazane wojewódzkiemu inspektorowi transportu drogowego właściwemu ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania uczestnika przewozu towarów niebezpiecznych,
  • kolejowy (RID) – Prezesowi Urzędu Transportu Kolejowego,
  • śródlądowy (ADN) – dyrektorowi urzędu żeglugi śródlądowej właściwemu ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania uczestnika przewozu towarów niebezpiecznych.

Sprawozdanie powinno być przekazane do właściwej władzy w terminie do dnia 28 lutego każdego roku następującego po roku, którego dotyczy sprawozdanie.

Konsekwencje niewypełnienia obowiązku

Nieprzygotowanie sprawozdania rocznego przez doradcę ds. bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych to rażące naruszenie przepisów. Zdarzenie to może skutkować cofnięciem świadectwa doradcy. Natomiast, jeżeli uczestnik przewozu nie prześle w ustawowo określonym terminie sprawozdania rocznego, to może to skutkować nałożeniem sankcji karnej. Wysokość sankcji uzależniona jest dni zwłoki, tj.:

  •  jeżeli od ustawowo określonego terminu do dnia przesłania sprawozdania nie upłynęło 14 dni – 200 zł,
  • jeżeli od ustawowo określonego terminu do dnia przesłania sprawozdania upłynęło co najmniej 14 dni – 2000 zł,
  •  jeżeli od ustawowo określonego terminu przesłania sprawozdania upłynęły co najmniej 3 miesiące – 5000 zł.

Należy pamiętać o tym, że bardzo często kara nałożona z tytułu niewypełnienia tego obowiązku to dopiero wierzchołek góry lodowej.

0
6