8 lutego 2018 Kategoria: Aktualności, Wywiady z ekspertami Autor: Karolina Kołdys

Wywiad z ekspertem – Vladimir Bezbakh, dyrektor ukraińskiego stowarzyszenia СУСАР

Vladimir Bezbakh – Dyrektor Stowarzyszenia СУСАР

СУСАР (Unia uczestników specjalnego ruchu drogowego) jest publicznym stowarzyszeniem skupiającym osoby i podmioty, które są zaangażowane w transport towarów niebezpiecznych, ładunków ponadgbarytowych i organizowanie szkoleń z zakresu tej problematyki. Stowarzyszenie istnieje od 2015 roku i realizuje swoje prace pod kierownictwem Vladimira Bezbakha.

Specjaliści należący do stowarzyszenia są członkami grup roboczych podkomitetu bezpieczeństwa ruchu drogowego Komisji ds. Transpotu Rady Najwyższej Ukrainy, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Ukrainy, Ministerstwa Energetyki i Przemysłu Węglowego Ukrainy, Państwowej Służby Ukrainy ds. Bezpieczeństwa Transportu, Państwowej Służby Podatkowej i szeregu innych organów wykonawczo-kontrolnych.

Członkowie СУСАР na jednym ze spotkań.

Celem stowarzyszenia jest reprezentowanie interesów podmiotów zaangażowanych w realizowanie przewozów specjanych, tworzenie interakcji z władzami publicznymi, monitorowanie zgodności realizowanych czynności z obowiązującym prawodawstwem oraz poprawa wszelkich aspektów polityki regulacyjnej w tym zakresie. Aby w pełni realizować zamierzone cele, członkowie i władze stowarzyszenia odbywają regularne spotkania i wizyty w instytucjach państwowych, co przekłada się na wzrost jakości prowadzonych praktyk biznesowych w zakresie transportu towarów niebezpiecznych.

Vladimir Bezbakh oprócz pełnienia funkcji przewodniczącego stowarzyszenia, jest dyrektorem przedsiębiorstwa ADR UKRSERVICE. Jego praca skupia się na doradztwie ADR, szkoleniu kierowców i innych pracowników w ośrodkach edukacyjnych.

W związku z ogromną chęcią szerzenia kultury bezpieczeństwa wśród ludzi, ogromną sympatią i szacunkiem do osób, które również podejmują działania w tym zakresie, postanowiłam przeprowadzić krótki wywiad z Panem Vladimirem.

Panie Władimirze, proszę powiedzieć jakiego rodzaju materiały niebezpieczne w Państwa kraju są najczęściej przewożone?

Na Ukrainie transportowane są właściwie wszystkie klasy towarów niebezpiecznych. W największym jednak stopniu mamy do czynienia z produktami naftowymi i typowymi produktami chemicznymi (najczęściej materiały żrące (kl. 8), trujące (kl. 6.1) i utleniające (kl. 5.1)). Biorąc pod uwagę sposób przewozu, na pewno największy udział stanowi przewóz w cysternach.

Na podstawie własnych obserwacji domyślam się, że transport drogowy jest najpopularniejszy u Państwa w kraju. Czy mimo wszystko korzysta się na Ukrainie z innych alternatyw? 

Rodzaje transportu z których korzystamy w naszym kraju to pełen kompleks. Jest to transport drogowy, kolejowy, śródlądowy, morski, powietrzny i rurociągowy. Porównując ilości, które zostały przewiezione w roku 2017, w odniesieniu do roku poprzedzającego, zaobserwowaliśmy znaczy wzrost ilości wysyłanych towarów z udziałem transportu lotniczego i rurociągowego.

W każdym miejscu na świecie jest tak, że w obrót towarami niebezpiecznymi angażują się nie tylko przedsiębiorstwa transportowe. W zwiazku z tym proszę powiedzieć mi, jaki rodzaj przedsiębiorstw jest głównym odbiorcą Pana usług?

Wymiana doświadczeń w trakcie wspólnych spotkań to jeden z elementów kształtujących kulturę bezpieczeństwa.

Wymiana doświadczeń w trakcie wspólnych spotkań to jeden z elementów kształtujących kulturę bezpieczeństwa.

Nie da się ukryć, że dominującym obszarem, budzącym zainteresowanie dotyczące współpracy są przede wszystkim szkolenia. Zdecydowana większość klientów w tym zakresie to przede wszystkim kierowcy ADR. Pracownicy firm produkcyjnych natomiast, którzy nadają, załadowują i rozładowują towary niebezpieczne również biorą udział w szkoleniach stanowiskowych, aczkowiek tendencja do organizowania takich szkoleń jest niestety wciąż niska.

Rozumiem, ale w takim razie jak wygląda doradztwa? Czy przedsiębiorstwa chętnie współpracują z DGSA?

W zdecydowanej większości przypadków doradcą ds. bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych zostaje pracownik danego przedsiębiorstwa.

Jak w związku z tym w całym procesie postrzegana jest rola doradcy, skoro nie ma przeważającego zainteresowania na usługi z zewnątrz? Czy DGSA jest uważany za potrzebnego specjalistę?

Niski popyt na zewnętrzne usługi doradcze wynika tak naprawdę z braku lub niewystarczającego natężenia kontroli wykonywanej przez właściwe organy. Cykliczne kontrole przewidywane i realizowane są jako nieodłączny element funkjonowania przedsiębiorstw zaangażowanych w obrót materiałami ropopochodnymi. Istotnym problemem w tym zakresie jest również fakt, że grzywny finansowe za niewyznaczenie doradcy nie są zbyt wysokie.

Jakie kary nakładane są na przedsiębiorstwa, które nie współpracują z doradcą?

Brak doradcy w firmie, której działalność związana jest z przewozem towarów niebezpiecznych to naruszenie w transporcie drogowym, które nie jest wyceniane zbyt wysoko. Ustawodawca przewiduje karę w wysokości 680 UAH (20 euro).

Czy w takim razie trudno jest pozyskać uprawnienia doradcy na Ukrainie?

Zdawalność egzaminów na doradców DGSA jest niemalże 100%. Przed przystąpieniem do egzaminu, kandydat zobowiązany jest ukończyć sześciodniowy kurs na doradcę. W przypadku złożenia egzaminu z wynikiem pozytywnym wydawany jest certyfikat na pięć lat. Egzaminy prowadzone są przez regionalne centra  usług Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.

Zdecydowany udział w sposobach realizacji przewozów stanowią cysterny.

 

Wspominał Pan, że zajmuje się Pan również szkoleniem kierowców. Czy obserwuje się sezonowe tendencje wzrostowe w zakresie zainteresowania tym kursem?

Średnio, każego miesiąca na Ukrainie szkolonych jest około pięciuset kierowców. Sezonowa aktywność w edukacji nie była przez nas ostatnio śledzona. Działanie to spowodowane było kilkoma czynnikami. W największym stopniu przyczynił się do tego reżim bezwizowy i możliwość podjęcia pracy za granicą.

Jaka jest zdawalność egzaminów? Dlaczego coraz więcej kierowców decyduje się na zrobienie tych uprawnień w Polsce? 

Egzamin zdaje ok. 80% uczestników kursu ADR. Kierowcy decydują się na zrobienie uprawnień w Polsce, gdyż program bezwizowy otworzył pewną „furtkę”. Coraz więcej kierowców z naszego kraju legalnie mieszka w Polsce i zmienia ukraińskie prawo jazdy na polskie. Dodatkowo, podyktowane jest to faktem, że u nas w kraju nie istnieją żadne akty prawne regulujące procedurę potwierdzania kwalifikacji wstępnej, przygotowania i przekwalifikowania kierowców.

Współpraca ze służbami kontrolnymi to jedno ze źródeł informacji na temat naruszeń, których dopuszczają się uczestnicy przewozu towarów niebezpiecznych.

Współpraca ze służbami kontrolnymi to jedno ze źródeł informacji na temat naruszeń, których dopuszczają się uczestnicy przewozu towarów niebezpiecznych.

Jak widać po zdawalności kursów ADR nie ma większych trudności z pozyskaniem Zaświadczenia. Istotny problem natomiast stanowi to, że zdarzają się przypadki fałszowania tych dokumentów, co niekorzystnie wpływa na bezpieczeństwo przewozu towarów niebezpiecznych. Wychodząc naprzeciw tym problemom, stowarzyszenie może dostarczyć dowód autentyczności wydanych Zaświadczeń ADR, uwzględniajac potrzeby polskich pracodawców (kontakt: http://cycap.com.ua/).

Po krótkiej wymianie zdań mam już pewien obraz przewozów u Państwa w kraju. Co mógłby powiedzieć Pan na temat świadomości przedsiębiorstw i szerzenia kultury bezpieczeństwa w tym zakresie? 

Bez wątpienia konieczny jest postęp ze strony przedsiębiorców zaangażowanych w obrót towarami niebezpiecznymi w zakresie przestrzegania obowiązujących przepisów prawa. Znajomość regulacji prawnych przez te podmioty jest tak naprawdę znikoma. Według mnie główną przyczyną niezadowalającego stanu jest brak odpowiedniej kontroli przez upoważnione organy. W latach 2015-2016 w ramach stowarzyszenia prowadziliśmy selektywne monitorowanie w zakresie wdrażania przepisów Umowy ADR. Podczas prowadzonych obserwacji zetknęliśmy się w obwodzie lwowskim z producentem surowców chemicznych, który realizował również przewozy. Niestety okazało się, że przedsiębiorca dopuścił się całego szeregu naruszeń. Między innymi nie współpracował z doradcą DGSA, nie zapewnił uprawnień dla kierowców realizujących przewozy, nie przeszkolił nawet pracowników, którzy byli zaangażowani w prace związane z przewozem. Dodatkowo, materiały pakowane były niezgodnie z przepisami, skutkiem czego przewóz wykonywany był z naruszeniem podstawowych zasad.

Skoro doszliśmy do tego momentu, rozpocznijmy temat prawodawstwa. Jak wygląda to u Państwa? Czy występują dodatkowe ograniczenia?

СУСАР (Unia uczestników specjalnego ruchu drogowego).

СУСАР (Unia uczestników specjalnego ruchu drogowego).

Naturalnie oprócz przepisów Umowy ADR, bazujemy na krajowych aktach prawnych. Nasze przepisy dotyczące transportu towarów niebezpiecznych wprowadzają dodatkowe ograniczenia, których nie przewidziano w Umowie ADR. Na przykład pojazdy przewożące towary niebezpieczne muszą przejść dodatkowy przegląd techniczny i kontrolę w celu uzyskania świadectwa dopuszczenia co sześć miesięcy. Dodatkowe ograniczenia będą dotyczyły realizacji przewozów z udziałem towarów dużego ryzyka. Przewoźnicy zaangażowani w przemieszczanie tych towarów są zobowiązani uzgodnić trasę przejazdu z właściwym organem krajowym.

Od przepisów prawa do nadzoru i kontroli. Jakie organy ustanowiono do tych celów?

Za kontrole bezpieczeństwa ruchu drogowego z udziałem towarów niebezpiecznych, przestrzegnie ustawodawstwa z tego zakresu, opracowywanie i wydawanie zgód zatwierdzających trasy odpowiedzialna jest Narodowa Policja Ukrainy (https://www.npu.gov.ua). Za kwestie związane z kontrolą świadectwa dopuszczenia, Zaświadczenia ADR, Pisemne Instrukcje Kierowcy odpowiada Państwowa Służba Ukrainy ds. Bezpieczeństwa Transportu (http://dsbt.gov.ua). Organem odpowiedzialnym za opracowywanie i zatwierdzanie aktów prawnych dotyczących transportu towarów niebezpiecznych, kontrolę szkoleń dla kierowców i osób zaangażowanych w obrót towarami niebezpiecznymi, prowadzenie egzaminów i wydwanie świadectw odpowiedzialne jest Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (http://hsc.gov.ua).

Dziękuję za rozmowę Panie Vladimirze, życzę samych bezpiecznych transportów!

Ja również dziękuję.

0
10
18 stycznia 2018 Kategoria: Aktualności, Elementarz Autor: Karolina Kołdys

TOWARY NIEBEZPIECZNE – KLASA 4.1 Materiały stałe zapalne, materiały samoreaktywne, materiały polimeryzujące, materiały wybuchowe stałe odczulone

Wśród klasy 4.1 wyróżniane są określone grupy materiałów:

  • materiały stałe łatwo zapalne i przedmioty,
  • stałe lub ciekłe substancje samoreaktywne,
  • materiały wybuchowe stałe odczulone,
  • materiały polimeryzujące,
  • substancje, które są podobne do substancji samoreaktywnych.

 

Do materiałów stałych zapalnych zaliczane są ciała stałe łatwo ulegające zapaleniu oraz materiały stałe, które wykazują tendencję do zapalenia się wskutek tarcia.

Materiały stałe łatwo zapalne reprezentowane są przez materiały występujące w różnej postaci (sproszkowanej, granulowanej, pasty), które mogą się łatwo zapalić wskutek krótkotrwałego kontaktu ze źródłem zapłonu. Część materiałów stałych zapalnych stwarza również zagrożenia dodatkowe. Wśród zagrożeń dodatkowych w obrębie tej grupy można wyróżnić działanie:

  • utleniające,
  • trujące,
  • żrące.

Materiały stałe zapalne zaliczane są do II (średnie natężenie zagrożenia dominującego) i III grupy pakowania (niskie natężenie zagrożenia dominującego). Kryteria oceny uzależnione są od grupy materiałów z którymi mamy do czynienia:

  • Materiały stałe łatwo zapalne, spalające się w czasie krótszym niż 45 sekund dla odległości 100 mm należy zaliczyć do:

– II grupy pakowania: gdy płomień przechodzi przez strefę zwilżoną,

– III grupa pakowania: gdy strefa zwilżona zatrzymuje płomień przez minimum 4 minuty.

  • Proszki metali lub stopów metali należy zaliczyć do:

– II grupy pakowania: gdy w trakcie badania palenie ulega rozprzestrzenieniu na całą długość próbki w czasie nie dłuższym niż pięć minut,

– III grupy pakowania: gdy w trakcie badania palenie ulega rozprzestrzenieniu na całą długość próbki w czasie dłuższym niż pięć minut.

Kolejna z grup, substancje samoreaktywne, obejmuje substancje termicznie niestabilne, które są podatne na rozkład silnie egzotermiczny, nawet bez udziału tlenu. Rozkład materiałów samoreaktywnych może zostać zainicjowany przez wiele czynników. Do czynników tych można zaliczyć ciepło, kontakt z określonymi zanieczyszczeniami typu kwasy, zasady, związki metali ciężkich, jak również czynniki pochodzenia mechanicznego – tarcie, uderzenie. Szybkość postępującego rozkładu jest zależna przede wszystkim od rodzaju materiału samoreaktywnego oraz temperatury. Wzrost temperatury powoduje wzrost szybkości rozkładu materiałów samoreaktywnych. Zagrożenie dodatkowe stwarzane przez te materiały może wynikać z wydzielających się toksycznych gazów lub par, powstających w wyniku rozkładu materiału samoreaktywnego, zwłaszcza w przypadku zapalenia się go. Biorąc pod uwagę wpływ temperatury na rozkład tych materiałów, warto podkreślić, że podczas realizacji przewozu niektórych substancji samoreaktywnych temperatura powinna być kontrolowana. Działanie to ma na celu zapobieżenie negatywnym skutkom, tj. egzotermicznemu rozkładowi. Bardzo duże zagrożenie stanowi fakt, że część substancji samoreaktywnych może rozkładać się w sposób wybuchowy, zwłaszcza pod zamknięciem. W związku z tym wrażliwość materiałów na czynniki inicjujące efekty niepożądane modyfikowana jest za pomocą rozcieńczalników lub odpowiednich opakowań. Głównymi grupami związków, reprezentującymi substancje samoreaktywne są:

  • azozwiązki alifatyczne,
  • azydki organiczne,
  • sole diazoniowe,
  • związki N-nitrozo,
  • sulfohydrazydy aromatyczne.

Wykaz materiałów samoreaktywnych – IATA DGR (przepisy lotnicze).

Materiały wybuchowe stałe odczulone są materiałami, które zostały zwilżone wodą lub alkoholem lub innymi substancjami lub mieszaninami kompatybilnymi z nimi, celem zminimalizowania właściwości wybuchowych tych materiałów. Substancje używane w tym celu muszą wykazywać pełną kompatybilność z tymi materiałami wybuchowymi, aby nie wystąpiło ryzyko zainicjowania reakcji niebezpiecznej. Do materiałów wybuchowych stałych odczulonych zostały zaliczone m.in.: pikrynian amonu, dinitrofenol oraz dinitrorezorcyna.

Materiały polimeryzujące to materiały, które bez stabilizacji ulegają silnie egzotermicznej reakcji, która skutkuje powstawanie większych cząstek lub tworzenie się polimerów w normalnych warunkach realizacji przewozu. Za materiały polimeryzujące uznaje się materiały, które charakteryzują się temperaturą samoprzyspieszającej się polimeryzacji (TSP) nie większa niż 75oC w warunkach przewozu, w opakowaniu, DPPL, cysternie w której są przewożone. Materiały te wykazują ciepło rozkładu większe niż 300 J/g.

Czy wiesz, że…

  • Wśród materiałów wybuchowych odczulonych klasy 4.1 występują materiały, które nie stwarzają zagrożeń dodatkowych (kod klasyfikacyjny D) oraz materiały, które stwarzają zagrożenie dodatkowe działaniem trującym (kod klasyfikacyjny DT).
  • Siarka, która jest zaklasyfikowana jako towar niebezpieczny klasy 4.1 o numerze UN 1350 nie podlega przepisom, jeżeli została odpowiednio uformowana, np. w bryłki, granule, tabletki, pastylki lub płatki.
0
14
8 stycznia 2018 Kategoria: Aktualności, Elementarz Autor: Karolina Kołdys

Towary niebezpieczne – Klasa 3 – Materiały ciekłe zapalne

Materiały ciekłe zapalne to materiały, których przewóz realizowany jest w największym natężeniu. Podyktowane jest to faktem, że do tej klasy zostały zaklasyfikowane ropopochodne. Są to również indywidua, które najpowszechniej występują w życiu codziennym. Do przykładów w tym zakresie możemy śmiało zaliczyć wyroby perfumeryjne, farby, lakiery do paznokci, czy też napoje alkoholowe.

Spirytus klasyfikowany jest jako UN 1170. W tym przypadku został zapakowany jako towar w ilościach ograniczonych („LQ” – Limited Quantities).

Tytuł klasy 3 obejmuje materiały ciekłe oraz przedmioty zawierające materiały tej klasy o temperaturze zapłonu nie wyższej niż 60°C. W odstępstwie od głównej, założonej reguły w kryteriach klasyfikacyjnych, tytuł klasy obejmuje również:

  • materiały ciekłe wraz ze stopionymi materiałami stałymi o temperaturze zapłonu wyższej niż 60°C, które są przewożone lub dostarczone do przewozu w stanie podgrzanym do temperatury równej lub wyższej niż ich temperatura zapłonu (UN 3256),
  •  materiały wybuchowe ciekłe odczulone (UN 1204, UN 2059, UN 3064, UN 3343, UN 3357, UN 3379),
  • olej napędowy, olej gazowy oraz olej opałowy lekki o temperaturze zapłonu nie wyższej niż 100 °C (UN 1202).

 

NATĘŻENIE ZAGROŻENIA

Natężenie zagrożenia dominującego, a tym samym zaliczenie do odpowiednich grup pakowania  oparte jest na temperaturze zapłonu (badanie w tyglu zamkniętym) oraz temperaturze początku wrzenia:

Zaliczenie materiałów ciekłych zapalnych do grup pakowania.

W stosunku do materiałów i preparatów ciekłych lepkich zapalnych, których temperatura zapłonu jest niższa niż 23°C możliwe jest zaliczenie ich do III grupy pakowania (małe natężenie zagrożenia dominującego) po spełnieniu określonych kryteriów, dotyczących m.in. lepkości kinematycznej, temperatury zapłonu oraz wysokość oddzielającej się warstwy rozpuszczalnika. Wśród tych materiałów i preparatów możemy wyróżnić:

  • farby,
  • lakiery,
  • emalie,
  • pokosty,
  • kleje,
  • politury.

Perfumy klasyfikowane są jako UN 1266. W tym przypadku zostały zapakowane jako towary w ilościach ograniczonych („LQ” – Limited Quantities).

ZAGROŻENIA DODATKOWE

W klasie 3, którą reprezentują materiały ciekłe zapalne, są również materiały, które charakteryzują się występowaniem zagrożeń dodatkowych typu:

  • działanie trujące,
  • działanieżrące,
  • kombinacja zagrożeń – trujące i żrące.

 

MATERIAŁY, KTÓRE NIE ZOSTAŁY DOPUSZCZONE DO PRZEWOZU

Materiały ciekłe zapalne, które są niestabilne chemicznie, powinny zostać dopuszczone do przewozu tylko i wyłącznie wtedy, gdy podjęto kroki, które mają na celu zminimalizowanie ryzyka wystąpienia niebezpiecznego rozkładu lub polimeryzacji podczas realizacji przewozu. Wśród materiałów ciekłych zapalnych występują również materiały, które nie zostały dopuszczone do przewozu. Do przewozu nie powinny zostać dopuszczone materiały wybuchowe ciekłe odczulone, które nie występują w wykazie towarów niebezpiecznych. Ponadto, do przewozu nie zostały dopuszczone również materiały, które są podatne na tworzenie nadtlenków, np. etery. Graniczną wartością eliminującą możliwość przewiezienia danego materiału jest zawartość w nich nadtlenku. Materiał nie jest dopuszczony do przewozu jeżeli zawartość nadtlenku przekracza 0,3% w przeliczeniu nad nadtlenek wodoru.

Czy wiesz, że…

  • Materiały wybuchowe odczulone klasy 3 nie stwarzają zagrożeń dodatkowych – kod klasyfikacyjny D,
  • Aromaty smakowe i olejki eteryczne również klasyfikowane są jako materiały ciekłe zapalne,
  • Alkohol etylowy (jeden z materiałów ciekłych zapalnych), może występować jak roztwór o niewielkiej zawartości wody (<0,2%). Roztwór taki nazywany jest spirytusem bezwodnym lub alkoholem absolutnym i znajduje zastosowanie w przemyśle kosmetycznym, farmaceutycznym i paliwowym.
0
10
6 stycznia 2018 Kategoria: Aktualności, Elementarz Autor: Karolina Kołdys

Towary niebezpieczne – Klasa 2 – Gazy

Gazy definiowane są jako materiały, które:

  • w temperaturze 50°C mają prężność par większą niż 300 kPa lub
  • występują całkowicie w stanie gazowym w temperaturze 20°C pod ciśnieniem normalnym 101,3 kPa.

 

Tytuł klasy 2 obejmuje gazy czyste, mieszaniny gazów, mieszaniny jednego lub więcej gazów z jednym lub wieloma innymi materiałami, jak również przedmioty, które zawierają takie materiały. Zagrożeniem dominującym, odzwierciedlającym niebezpieczeństwo związane z manipulowaniem, magazynowaniem i przewozem tych towarów jest bez wątpienia emisja gazu spowodowana ciśnieniem lub reakcją chemiczną. W obrębie tej klasy, gazy zostały podzielone na kategorie względem stanu fizycznego, przedmiotów i urządzeń, które zawierają gazy, tj.:

  1. Gazy sprężone – są to gazy, które zostały zapakowane pod ciśnieniem celem przewozu, pozostając całkowicie w stanie gazowym do temperatury -50°C. Zaliczone zostały tu wszystkie gazy, których temperatura krytyczna jest niższa lub równa -50°C. Przykłady gazów sprężonych: wodór sprężony, krypton sprężony, tlen sprężony.
  2. Gazy skroplone  – są to gazy, które zostały zapakowane pod ciśnieniem celem przewozu, pozostając częściowo w stanie ciekłym w temperaturach powyżej -50°C. Wśród tej kategorii wyróżniamy również gazy skroplone pod wysokim ciśnieniem oraz gazy skroplone pod niskim ciśnieniem. Kryterium zostało oparte na podstawie temperatury krytycznej. Przykłady gazów skroplonych: siarkowodór, izobutylen, chlorowodór.
  3. Gazy skroplone schłodzone –  są to gazy, które zostały zapakowane pod ciśnieniem celem przewozu, pozostając częściowo w stanie ciekłym ze względu na ich niskie temperatury. Przykłady gazów skroplonych schłodzonych: etan schłodzony skroplony, hel schłodzony skroplony, neon schłodzony skroplony.
  4. Gazy rozpuszczone –  są to gazy, które zostały zapakowane pod ciśnieniem celem przewozu i są rozpuszczone w ciekłym rozpuszczalniku. Przykłady gazów rozpuszczonych: acetylen rozpuszczony, amoniak roztwór.
  1. Aerozole i naboje gazowe. Pod pojęciem aerozole rozumie się naczynia jednorazowego użytku, które są wykonane  takich materiałów konstrukcyjnych jak metal, szkło lub tworzywo sztuczne. Pojemnik ten zawierać może gaz sprężony, skroplony lub rozpuszczony pod ciśnieniem, jak również ciecz, pastę lub proszek. Aerozol wyposażony jest w urządzenie opróżniające, które umożliwia wyrzut zawartości pod postacią zawiesiny cząstek stałych lub ciekłych w gazie, w postaci piany, pasty lub proszku, bądź w stanie gazowym lub ciekłym. W Wykazie Towarów Niebezpiecznych występują jako UN 1950. Pod pojęciem nabojów gazowych, naczyń małych zawierających gaz, rozumie się naczynie jednorazowego użytku o określonej maksymalnej pojemności wodnej, zależnej od   materiału konstrukcyjnego,  z którego są wykonane (metal, materiał syntetyczny, szkło). Nabój gazowy ponadto, może być wyposażony w zawór. W Wykazie Towarów Niebezpiecznych występują jako UN 2037.
  2. Inne przedmioty zawierające gaz pod ciśnieniem. Przykładami są urządzenia chłodnicze oraz urządzenia małe zasilane węglowodorami gazowymi.
  3. Gazy niesprężone podlegające wymaganiom szczególnym (próbki gazu).
  4. Chemikalia pod ciśnieniem – ciecze, pasty, proszki, będące pod ciśnieniem gazu wytłaczającego. W Wykazie Towarów Niebezpiecznych występują jako pozycje od UN 3500 do UN 3505.
  5. Gazy zadsorbowane – gazy, które w trakcie pakowania celem przewozu zostały zaadsorbowane na porowatym materiale stałym.

 

Dodatkowo, wyłączając aerozole i chemikalia pod ciśnieniem, materiały i przedmioty klasy 2 zostały zaliczone do grup, zgodnie z ich dodatkowymi właściwościami niebezpiecznymi. Grupy te mogą być reprezentowane zarówno za pomocą jednego zagrożenia, jak również przez kombinację dwóch lub trzech zagrożeń, tj.:

  • A- duszące,
  • O – utleniające,
  • F – palne,
  • T – trujące,
  • TF – trujące, palne,
  • TC – trujące, żrące,
  • TO – trujące, utleniające,
  • TFC – trujące, palne, żrące,
  • TOC – trujące, utleniające, żrące.

 

Skutkiem tego wśród gazów wyróżniamy następujące gazy:

Gazy duszące – to gazy, które nie wykazują właściwości utleniających, palnych i trujących, ale zastępują tlen w powietrzu, przez co zmieniają skład atmosfery, którą oddychamy. Zawartość tlenu w powietrzu ma bardzo istotne znaczenie, ponieważ już przy stężeniu tlenu w powietrzu poniżej 18% może dojść do zaburzeń koordynacji, koncentracji, senności, utraty przytomności, a nawet uduszenia. Na szczególną uwagę w tym zakresie zasługują małe, zamknięte przestrzenie, bez wystarczającej wentylacji, z punktu bezpieczeństwa pracy personelu. Szczególną uwagę w tym zakresie należy zwrócić na małe pomieszczenia do przechowywania naczyń ciśnieniowych zawierających w/w gazy oraz kontenery.

Gazy palne – to gazy które w temperaturze 20°C, pod ciśnieniem normalnym 101,3 kPa są zapalne jeżeli ich stężenie w mieszaninie z powietrzem wynosi 13% objętościowych lub mniej lub charakteryzują się przedziałem zapalności w powietrzu minimum 12 punktów procentowych, niezależnie od dolnej granicy zapalności.

Gazy utleniające – są to gazy, które, mogą powodować lub nasilać palenie innych materiałów znacząco bardziej niż powietrze. Do grupy tej zostały zaliczone zarówno gazy czyste, jak również mieszaniny gazów o zdolności utleniającej przekraczającej 23,5%, która zostaje określona na podstawie metody wskazanej w odpowiedniej normie.

Gazy trujące – są to gazy, które znane są jako trujące lub żrące dla ludzi i stwarzają zagrożenie dla zdrowia lub podejrzewane są o działanie trujące lub żrące dla ludzi, ze względu na wartość toksyczności ostrej LC50.

Gazy żrące – są to gazy lub mieszaniny gazów, które całkowicie spełniają kryteria toksyczności wynikające z ich działania żrącego. Gazy te powinny być klasyfikowane jako gazy trujące, natomiast zagrożenie z tytułu działania żrącego powinno być uznawane jako zagrożenie dodatkowe.

Aerozole (UN 1950) zapakowane jako towary niebezpieczne w ilościach ograniczonych (LQ – Limited Quantities).

Kod klasyfikacyjny dla gazów w Umowie ADR/Regulaminie RID/Umowie ADN składa się z cyfry (oznaczającej stan fizyczny gazu lub przedmiot z którym mamy do czynienia) oraz litery/liter (oznaczającej/oznaczających zagrożenie dodatkowe stwarzane przez gaz). W przepisach dotyczących przewozów towarów niebezpiecznych transportem lotniczym (IATA DGR) i morskim (IMDG Code) kody klasyfikacyjne nie występują. W przepisach tych towary niebezpieczne klasy 2 zostały podzielone na podklasy:

  • Podklasa 2.1 – Gazy palne,
  • Podklasa 2.2 – Gazy niepalne i nietrujące,
  • Podklasa 2.3 – Gazy trujące.

Występują tam również wytyczne, które jasno określają pierwszeństwo zagrożeń dodatkowych. Gazy czyste i mieszaniny gazów z zagrożeniami związanymi z więcej niż jedną podklasą mają następujące znaczenie:

  • Podklasa 2.3 ma pierwszeństwo przed pozostałymi podklasami,
  • Podklasa 2.1 ma pierwszeństwo przed podklasą 2.2.
Przewóz gazu LPG w cysternie (UN 1965).

Przewóz gazu LPG w cysternie (UN 1965).

Czy wiesz, że…

  • UN 1052 FLUOROWODÓR BEZWODNY jest zaklasyfikowany do klasy 8 – Materiały żrące,
  • Podczas procesu skraplania gazu ziemnego objętość mieszaniny redukuje się 630 razy.
  • Podtlenek azotu znalazł zastosowanie w wielu dziedzinach, tj. przemysł wysokiej technologii (stosowany jako utleniacz w paliwie do silników rakietowych i jako czynnik powodujący chwilowy wzrost mocy silnika w tuningu samochodowym), przemysł spożywczy (stosowany jako dodatek do żywności) i medycyna (stosowany jako jeden ze składników znieczulenia ogólnego złożonego, jak również jako znieczulenie w stomatologii).
0
10
4 stycznia 2018 Kategoria: Aktualności, Elementarz Autor: Karolina Kołdys

Towary niebezpieczne – Klasa 1 – materiały wybuchowe i przedmioty z materiałami wybuchowymi

Do klasy 1 zaliczone są ciekłe lub stałe materiały wybuchowe mogące w następstwie reakcji chemicznej wydzielać gazy o takiej temperaturze i ciśnieniu i z taką prędkością, że mogą doprowadzać do zniszczeń w otaczającym środowisku. Tytuł klasy 1 obejmuje ponadto materiały pirotechniczne przeznaczone do wytwarzania efektów cieplnych, świetlnych i dźwiękowych, gazu lub dymu lub połączenia tych efektów, będących wynikiem bezdetonacyjnej, egzotermicznej reakcji chemicznej. Do klasy 1 klasyfikowane są również przedmioty wybuchowe oraz inne materiały i przedmioty, które wytwarzane są sposobami wybuchowymi lub pirotechnicznymi celem uzyskania efektów praktycznych. Metody badań, procedury i kryteria dla tej klasy zostały opisane w części I Podręcznika Badań i Kryteriów.

Materiały wybuchowe

Materiały wybuchowe są to materiały, które w następstwie reakcji chemicznej mogą wydzielać gazy o takiej temperaturze, ciśnieniu i takiej prędkości, że mogą doprowadzać do zniszczeń w otaczającym środowisku. Reakcja ta może zostać zainicjowana zarówno w sposób samorzutny, jak również pod wpływem zewnętrznego bodźca energetycznego. Niemniej jednak, aby dana substancja mogła być postrzegana jako materiał wybuchowy, musi spełniać określone warunki, wśród których możemy wyróżnić dużą szybkość przemiany, wykazywanie tendencji do egzotermicznej przemiany struktury chemicznej oraz występowanie przeważającej części powstałych produktów w postaci gazowej.

Wśród materiałów wybuchowych występują związki chemiczne oraz mieszaniny. Jednakże, bez względu na rodzaj materiału wybuchowego, powinien spełniać on optymalne kryteria w zakresie wystarczającego zasobu energii do wykonywania prac, wrażliwości na bodźce energetyczne, a co najważniejsze z punktu widzenia bezpieczeństwa – zadowalającej trwałości podczas transportu i przechowywania.

Podstawowe pojęcia występujące w problematyce materiałów wybuchowych to spalanie, detonacja i deflagracja. Pod pojęciem spalanie rozumiemy reakcję chemiczną, podczas której następuje wydzielenie ciepła (reakcja egzotermiczna), która przebiega z taką szybkością, że odprowadzanie ciepła do otoczenia uniemożliwia przyspieszenie reakcji, skutkujące natychmiastowym rozkładem ciała, które się pali. Produktami reakcji spalania mogą być zarówno gazy, jak również i ciecze. Czynnikami inicjującymi reakcję spalania mogą być bodźce mechaniczne (tarcie, uderzenie) i bodźce cieplne (podwyższona temperatura, kontakt ze źródłem zapłonu).

Detonacja jest to zjawisko rozkładu materiału wybuchowego, które przebiega z dużą prędkością i któremu towarzyszy wydzielanie się wielkich ilości energii. Podczas tego zjawiska obserwuje się występowanie w produktach wybuchu gazów lub par oraz samorzutność postępowania. Szybkość liniowa detonacji zawiera się w przedziale od kilkuset do kilkunastu tysięcy metrów na sekundę.

Deflagracja natomiast, rozpatrywana jest jako stosunkowo powolny rozkład materiałów wybuchowych. Zjawisko to, bardzo często określane jest również jako palenie wybuchowe. Szybkość deflagracji zależna jest od ciśnienia i temperatury, ponieważ wzrasta wraz ze wzrostem tych parametrów.

Różnice pomiędzy spalaniem, detonacją i deflagracją dotyczą głównie szybkości ich przebiegu. Biorąc pod uwagę spalanie i deflagrację, szybkość liniowa tych reakcji wynosi od kilku milimetrów do kilku centymetrów na sekundę, natomiast przy detonacji – od kilkuset metrów do kilku kilometrów na sekundę. Dodatkowo, biorąc pod uwagę produkty reakcji, przy deflagracji i detonacji produktami reakcji są zawsze gazy lub pary, natomiast przy paleniu produktami reakcji mogą być również ciecze.

Z uwagi na to, że materiały i przedmioty wybuchowe wykazują pewne zróżnicowanie pod względem rodzaju i zasięgu stwarzanych zagrożeń, zostały podzielone na sześć podklas (1.1 – 1.6).

Definicje podklas materiałów i przedmiotów wybuchowych (klasa 1).

Materiałom i przedmiotom wybuchowym zostały przypisane również określone grupy zgodności, określające poniekąd właściwości użytkowe tych materiałów i przedmiotów.

Definicje grup zgodności materiałów i przedmiotów wybuchowych (klasa 1).

Mieszaniny pirotechniczne

            Mieszaniny pirotechniczne to szeroko pojęte mieszaniny, których składniki dobrane są w taki sposób, aby masy ulegały regulowanej reakcji spalania, wytwarzając przy tym zamierzone efekty pirotechniczne- cieplne, świetlne, dźwiękowe, gaz lub dym lub kombinację tych efektów. Podstawowe składniki mas pirotechnicznych stanowią utleniacz i substancja palna, natomiast substancji dodatkowych w tym zakresie występuje całe spektrum, w zależności od efektów, które są przewidywane do uzyskania.

Zapakowane fajerwerki – OGNIE SZTUCZNE, numer UN 0336 (1.4 G).

 

Czy wiesz, że…

  • Zaliczenie ogni sztucznych do numerów UN 0333, UN 0334, UN 0335, UN 0336 może być dokonane na podstawie analogii, bez potrzeby wykonywania badań.
  • Podklasą wykazującą największe zagrożenie jest podklasa 1.1.
  • Podklasą wykazującą najmniejsze zagrożenie jest podklasa 1.4.
0
8
30 grudnia 2017 Kategoria: Aktualności, Elementarz Autor: Karolina Kołdys

Kodowanie i hierarchia cystern

Przewóz w cysternach to przewóz materiałów niebezpiecznych w zbiornikach zaopatrzonych w odpowiednie wyposażenie obsługowe i konstrukcyjne. W zakresie przewozu towarów niebezpiecznych w cysternach wyróżnia się całe spektrum rozwiązań, tj. cysterny stałe, wagony-cysterny, cysterny odejmowalne, cysterny przenośne, kontenery–cysterny, pojazdy–baterie, wagony-baterie, i MEGC (wieloelementowe kontenery do gazu).

Przewóz danego towaru niebezpiecznego może być realizowany w zbiorniku ADR/RID, jeżeli w Tabeli A (Wykaz towarów niebezpiecznych, 3.2 Umowa ADR/Regulamin RID), w kolumnie 12 został wskazany czterocyfrowy kod cysterny oraz zostały spełnione przepisy, które ewentualnie zostały wskazane w kolumnie 13.

Fragment wykazu towarów niebezpiecznych, Umowa ADR.

Fragment wykazu towarów niebezpiecznych, Regulamin RID.

Przepisy szczególne dotyczące cystern ADR/RID są zróżnicowane, tj. przepisy „TU” dotyczą eksploatacji, a ich wyjaśnienie zostało podane w 4.3.5 Umowy ADR/Rgulaminu RID, natomiast pozostałe przepisy szczególne zostały wyjaśnione w 6.8.4 Umowy ADR/Regulaminu RID i odpowiednio zróżnicowane:

  • „TA” – zatwierdzenie typu,
  • „TC” – konstrukcja,
  • „TE” – wyposażenie,
  • „TT” – badania,
  • „TM” – znakowanie.

Przewóz materiału niebezpiecznego w cysternie drogowej.

Dodatkowo w kolumnie 12 Tabeli A po kodzie cysterny może pojawiać się symbol (M), który oznacza, że materiał może być przewożony w pojazdach-bateriach/wagonach-bateriach lub w wieloelementowych kontenerach do gazu (MEGC).

Kodowanie cystern

Kod cysterny jest kodem czteroelementowym. W wykazie towarów niebezpiecznych dla materiałów, które są dopuszczone do przewozu w takich zbiornikach został wskazany typ cysterny odpowiadający najmiej rygorystycznym przepisom dla cystern. Jeżeli przy danym materiale nie podano kodu, oznacza to, że przewóz w cysternach jest zabroniony. Jeżeli w kolumnie 12, 3.2 Tabela A ADR/RID podano kod cysterny dla materiałów stałych S i dla materiałów ciekłych L, to oznacza to, że materiał może zostać nadany do przewozu w stanie stałym lub stopionym. Jeżeli natomiast w kolumnie tej dla materiałów stałych jest podany tylko kod cysterny dla materiałów ciekłych L, oznacza to, że materiał może zostać nadany do przewozu tylko w stanie ciekłym (stopionym). Jeżeli po kodzie cysterny został podany znak „+” to oznacza to, że alternatywne użycie cysterny jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy jest to uwzględnione w świadectwie zatwierdzenia typu.

Klasa 2

1 element kodu – Typ cysterny

C – cysterna, pojazd-bateria/wagon-bateria lub MEGC dla gazów sprężonych,

P – cysterna, pojazd-bateria/wagon-bateria lub MEGC dla gazów skroplonych lub gazów rozpuszczonych,

R – cysterna dla gazów schłodzonych skroplonych.

2 element kodu – Ciśnienie obliczeniowe

x – wartość minimalnego odnośnego ciśnienia próbnego w barach, zgodnie z tabelą pod 4.3.3.2.5 ADR/RID lub
22 – minimalne ciśnienie obliczeniowe w barach

Tabela gazów i mieszanin gazów, które mogą być przewożone w cysternach stałych/wagonach-cysternach, pojazdach-bateriach/wagonach-bateriach, cysternach odejmowalnych, kontenerach cysternach lub MEGC, w której podano minimalne wartości ciśnienia próbnego oraz w przypadkach gdy ma to zastosowanie, stopnie napełnienia.

3 element kodu – Otwory

B – cysterna z dolnymi otworami do napełniania i rozładunku z 3 zamknięciami albo pojazd-bateria/wagon-bateria lub MEGC z otworami poniżej powierzchni materiału ciekłego lub do gazów sprężonych,

C – cysterna z górnymi otworami do napełniania i rozładunku z 3 zamknięciami, tylko z otworami wyczystkowymi poniżej powierzchni lustra cieczy,

D – cysterna z górnymi otworami do napełniania i rozładunku z 3 zamknięciami, albo pojazd-bateria/wagon-bateria lub MEGC bez otworów poniżej powierzchni cieczy.

4 element kodu – Zawory/urządzenia bezpieczeństwa

N – cysterna, pojazd-bateria/wagon-bateria lub MEGC z zaworami bezpieczeństwa, która nie jest zamknieta hermetycznie,

H – cysterna zamknięta hermetycznie lub pojazd-bateria/wagon-bateria lub MEGC.

Klasa 1 i od 3 do 9 (ADR)/klasa od 3 do 9 (RID)

1 element kodu – Typ cysterny

L – cysterna dla materiałów w postaci ciekłej (ciekłe lub stałe dostarczone do przewozu w stanie stopionym),

S – cysterna dla materiałów w postaci stałej (sypkiej lub granulowanej).

2 element kodu – Ciśnienie obliczeniowe

G – minimalne ciśnienie obliczeniowe zgodnie z ogólnymi wymaganiami lub

1,5; 2,65; 4;10;15 lub 21 = minimalne ciśnienie obliczeniowe w barach.

3 element kodu – Otwory

A – cysterna z dolnymi otworami do napełniania lub rozładunku z 2 zamknięciami,

B – cysterna z dolnymi otworami do napełniania lub rozładunku z 3 zamknięciami,

C – cysterna z górnymi otworami do napełniania i rozładunku, tylko z otworami wyczystkowymi poniżej powierzchni materiału ciekłego,

D – cysterna z górnymi otworami do napełniania i rozładunku bez otworów poniżej powierzchni materiału ciekłego.

4 element kodu – Zawory/urządzenia bezpieczeństwa

V – cysterna z urządzeniem oddechowym, ale bez urządzenia zabezpieczającego przed rozprzestrzenianiem się płomienia lub cysterna nieodporna na ciśnienie wybuchu,

F – cysterna z urządzeniem oddechowym, wyposażonym w urządzenie zabezpieczające przed rozprzestrzenianiem się płomienia lub cysterna odporna na ciśnienie wybuchu,

N – cysterna bez urządzenia oddechowego, nie jest zamknięta hermetycznie,

H – cysterna zamknięta hermetycznie.

Hierarchia cystern

Klasa 2

Hierarchia cystern dla klasy 2 (Gazy).

Kolumna Kod cysterny wskazuje typ cysterny odpowiadający najmiej rygorystycznym przepisom dla cystern (wskazany w kol. 12, 3.2 Tabela A Umowa ADR/Regulamin RID). Kody cystern, które zostały również dopuszczone do przewozu danego materiału podano w kolumnie obok. Znak przedstawiony jako „#” powinien być równy lub większy niż znak przedstawiony jako „*”.

Klasa 1 i od 3 do 9 (ADR)/klasa od 3 do 9 (RID)

Cysterny o kodach innych niż wskazane w kolumnie 12 Wykazu towarów niebezpiecznych mogą być również używane, pod warunkiem, że każdy z elementów kodu (od 1 do 4) odpowiada poziomowi bezpieczeństwa według wskazanej hierarchii:

1 element kodu – Typ cysterny
S → L
2 element kodu – Ciśnienie obliczeniowe
G → 1,5 → 2,65 → 4 → 10 → 15 → 21 barów
3 element kodu – Otwory
A → B → C → D
4 element kodu – Zawory/urządzenia bezpieczeństwa
V → F → N → H

0
16
19 grudnia 2017 Kategoria: Aktualności, Elementarz Autor: Karolina Kołdys

Sposoby przewozu towarów niebezpiecznych – transport drogowy (ADR)

Transport drogowy to jeden z rodzajów transportu przy użyciu którego mogą być przewożone towary niebezpieczne. W transporcie drogowym zostały dopuszczone trzy sposoby przewozu towarów niebezpiecznych:

  • przewóz w sztukach przesyłki,
  • przewóz luzem,
  • przewóz w cysternach.

Sposoby przewozu towarów niebezpiecznych w transporcie drogowym (ADR).

Przewóz w sztukach przesyłki

Przewóz w sztukach przesyłki – najprościej ujmując – to przewóz towarów niebezpiecznych w opakowaniach.

Sztuka przesyłki oznacza końcowy produkt operacji pakowania, który składa się z opakowania, dużego opakowania lub dużego pojemnika do przewozu luzem (DPPL) wraz z jego zawartością, które zostały przygotowane do wysyłki. Definicja obejmuje również naczynia do gazów i przedmioty, które z powodu swojego rozmiaru, masy lub kształtu mogą zostać przewiezione bez opakowania lub w kołyskach, skrzyniach, czy też urządzeniach dedykowanych do przenoszenia.

W transporcie wśród dopuszczonych opakowań wyróżnia się: bębny, kanistry, skrzynie, worki, opakowania złożone, opakowania metalowe lekkie, naczynia ciśnieniowe, duże pojemniki do przewozu luzem i duże opakowania. Towar niebezpieczny dopuszczony jest do przewozu w sztukach przesyłki, jeżeli w Tabeli A (Wykaz towarów niebezpiecznych, 3.2 Umowa ADR), w kolumnie 8 została wskazana instrukcja pakowania:

Instrukcje rozpoczynające się od symbolu:

  • P dotyczą opakowań innych niż DPPL i opakowania duże (bębny, kanistry, skrzynie, opakowania złożone),
  • R dotyczy opakowań metalowych lekkich,
  • IBC dotyczą dużych pojemników do przewozu luzem,
  • LP dotyczą dużych opakowań.

Dodatkowo, aby uszczegółowić warunki realizacji przewozu względem danej instrukcji w kolumnie 9a w Wykazie Towarów Niebezpiecznych wskazywane są przepisy szczególne:

  • PP dla opakowań innych niż DPPL i opakowania duże,
  • RR w przypadku przepisów charakterystycznych dla ADR/RID,
  • B dla DPPL w przypadku przepisów charakterystycznych dla ADR/RID,
  • L dla opakowań dużych lub LL dla szczególnych przepisów ADR dotyczących pakowania.

Przepisy szczególne w tym zakresie mogą regulować różnorodne kwestie, np. mogą wskazywać konieczność stosowania opakowań zaopatrzonych w odpowietrzenie, nie dopuszczać stosowania opakowań z wiekiem zdejmowalnym, czy też mogą skracać dozwolony czas użytkowania opakowania od daty ich produkcji. Przepisy te wskazywane są do określonych pozycji w Tabeli A.

Przewóz butli zawierających propan-butan.

Sztuki przesyłki mogą być przewożone w pojazdach/kontenerach zamkniętych lub pojazdach/kontenerach krytych opończą lub pojazdach/kontenerach odkrytych. Dodatkowe wymagania w tym zakresie, na które szczególną uwagę powinni zwrócić załadowcy i przewoźnicy, zostały uwzględnione za pomocą przepisów szczególnych dotyczących przewozu sztuk przesyłki (kolumna 16, 3.2 Tabela A):

Na co jeszcze należy zwrócić uwagę?
  • Przepisy dotyczące pakowania razem w przypadku umieszczania dwóch lub więcej towarów niebezpiecznych w jednym opakowaniu zewnętrznym, które zostały zaklasyfikowane do różnych klas lub tej samej klasy, ale różnią się kodem klasyfikacyjnym – 3.2 Tabela A, kolumna 9b, 4.1.10 Umowa ADR – „MP”.
  • Przepisy dotyczące zakazów ładowania razem w przypadku umieszczania sztuk przesyłki w jednym pojeździe lub kontenerze – 7.5.2.1 Umowa ADR oraz dla materiałów i przedmiotów wybuchowych (klasa 1) – 7.5.2.2 Umowa ADR.

Możliwość załadunku razem towarów niebezpiecznych wszystkich klas.

Sztuki przesyłki, które są zaopatrzone w różne nalepki ostrzegawcze nie powinny być ładowane razem do tego samego pojazdu lub kontenera w transporcie drogowym jeżeli załadunek razem nie jest dopuszczony na podstawie tabeli zawartej w Umowie ADR. Tabela dopuszczająca możliwość załadunku razem opiera się na nalepkach ostrzegawczych, w które zaopatrzone są sztuki przesyłki.

X – ładowanie razem jest dozwolone.

Zakazy ładowania razem dla towarów niebezpiecznych klasy 1 zostały oparte na grupach zgodności (7.5.2.2 Umowa ADR).

Przewóz luzem

Przewóz luzem to przewóz nieopakowanych materiałów stałych lub przedmiotów. Przewóz ten, najogólniej ujmując, może być realizowany w kontenerach, kontenerach do przewozu luzem, pojazdach do przewozu luzem.

Towar niebezpieczny dopuszczony jest do przewozu luzem, jeżeli w Tabeli A (Wykaz towarów niebezpiecznych, 3.2 Umowa ADR), w kolumnie 10 zostały wskazane kody alfanumeryczne „BK” oraz zostały spełnione przepisy 7.3.2 Umowy ADR:

Znaczenie kodów „BK”:

  • BK1 – dozwolony jest przewóz luzem w kontenerach do przewozu luzem przykrytych opończą,
  • BK2 – dozwolony jest przewóz luzem w w kontenerach do przewozu luzem zamkniętych,
  • BK3 – dozwolony jest przewóz luzem w w kontenerach do przewozu luzem elastycznych.

Możliwość przewozu luzem może być również wskazywana w kolumnie 17, w której w takim przypadku występują kody alfanumeryczne „VC” i ewentualnie „AP” oraz zostały spełnione przepisy zawarte w 7.3.3 Umowy ADR:

Znaczenie kodów „VC”:

  • VC1 – dozwolony jest przewóz luzem w pojazdach krytych opończą, kontenerach krytych opończą lub kontenerach do przewozu luzem krytych opończą,
  • VC2 – dozwolony jest przewóz luzem w pojazdach zamkniętych, kontenerach zamkniętych lub kontenerach do przewozu luzem zamkniętych,
  • VC3 – dozwolony jest przewóz luzem specjalnie wyposażonych pojazdach lub kontenerach zgodnie z warunkami ustalonymi przez właściwą władzę państwa pochodzenia.

W stosunku do niektórych towarów niebezpiecznych mogą pojawić się dodatkowe wytyczne uszczegóławiające warunki realizacji przewozu, które wskazywane są za pomocą kodów AP1 – AP10.

Przewóz w cysternach

Przewóz w cysternach to przewóz materiałów niebezpiecznych w zbiornikach zaopatrzonych w odpowiednie wyposażenie obsługowe i konstrukcyjne.

W zakresie przewozu towarów niebezpiecznych w cysternach wyróżnia się całe spektrum rozwiązań, tj. cysterny stałe, cysterny odejmowalne, cysterny przenośne, kontenery – cysterny, pojazdy – baterie i MEGC (wieloelementowe kontenery do gazu).

Przewóz danego towaru niebezpiecznego może być realizowany w cysternie przenośnej, jeżeli w Tabeli A (Wykaz towarów niebezpiecznych, 3.2 Umowa ADR), w kolumnie 10 został wskazany kod alfanumeryczny „TP” (instrukcja cysterny przenośnej) oraz zostały spełnione przepisy szczególne zawarte w kolumnie 11:

Przepisy szczególne „TP” mogą zawierać różnorodne wytyczne, np. precyzują stopień napełnienia, sposób usuwania powietrza z przestrzeni gazowej, czy też wskazują wymagania dotyczące powiększania grubości zbiornika. Dodatkowo w kolumnie 10 Tabeli A może pojawiać się symbol (M), który oznacza, że materiał może być przewożony w UN MEGC.

W odniesieniu do cystern ADR przewóz danego towaru niebezpiecznego może być realizowany w taki sposób, jeżeli w Tabeli A (Wykaz towarów niebezpiecznych, 3.2 Umowa ADR), w kolumnie 12 został wskazany czterocyfrowy kod cysterny oraz zostały spełnione przepisy, które ewentualnie zostały wskazane w kolumnie 13.

Przepisy szczególne dotyczące cystern ADR są zróżnicowane, tj. przepisy „TU” dotyczą eksploatacji, a ich wyjaśnienie zostało podane w 4.3.5 Umowy ADR, natomiast pozostałe przepisy szczególne zostały wyjaśnione w 6.8.4 Umowy ADR i odpowiednio zróżnicowane:

  • „TA” – zatwierdzenie typu,
  • „TC” – konstrukcja,
  • „TE” – wyposażenie,
  • „TT” – badania,
  • „TM” – znakowanie.

Przewóz materiału niebezpiecznego w cysternie.

Dodatkowo w kolumnie 12 Tabeli A po kodzie cysterny może pojawiać się symbol (M), który oznacza, że materiał może być przewożony w pojazdach-bateriach lub w wieloelementowych kontenerach do gazu (MEGC).

 

 

0
8
29 października 2017 Kategoria: Aktualności, Elementarz Autor: Karolina Kołdys

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych

Informacje ogólne

Charakterystyka fizyczna, chemiczna oraz biologiczna stanowi podstawę w trakcie klasyfikacji towarów niebezpiecznych. Podczas tego procesu porównywane są właściwości danej substancji z kryteriami klasyfikacyjnymi zawartymi w przepisach o przewozie towarów niebezpiecznych. Zagrożenie dominujące jest czynnikiem determinującym zaliczenie towaru do określonej klasy. Może ono występować z ustalonym natężeniem, które określane jest za pomocą grupy pakowania (akronim „GP” lub „PG”). W przypadku gdy towar stwarza więcej zagrożeń o mniejszej intensywności, zostają one określone mianem zagrożeń dodatkowych, opisanych za pomocą kodów klasyfikacyjnych. Finalnym etapem jest przyporządkowanie numeru UN i prawidłowej nazwy przewozowej dla danego towaru niebezpiecznego.

Rozwiązując zagadnienia dotyczące klasyfikacji materiałów lub przedmiotów jako towar niebezpieczny, należy zwrócić uwagę na to, że proces ten przebiega w sposób etapowy, wedle ściśle ustalonego schematu. Procedura klasyfikacji jest jak drabina. Pokonywanie kolejnych szczebli (etapów) doprowadzi do wyznaczonego celu, jakim jest:

  • przypisanie numeru UN danej substancji, mieszaninie, przedmiotowi, lub
  • stwierdzenie, że indywidua te nie podlegają pod kryteria klasyfikacyjne.

 

Przykłady

Materiał ciekły charakteryzujący się temperaturą wrzenia równą 85 °C i temperaturą zapłonu równą 30 °C. Dodatkowo, materiał wykazuje toksyczność dermalną LD50 = 30 mg/kg. Dokonaj klasyfikacji materiału, wiedząc, że jest on pestycydem bipirydylowym. Do każdego etapu wskaż podstawę prawną.

Rozwiązanie przykładu w ujęciu przepisów Umowy ADR/Regulaminu RID/Umowy ADN

 

Krok 1

Z treści zadania wyodrębnij wszystkie dane dotyczące substancji/mieszaniny. Zwróć uwagę na właściwości fizyczne, chemiczne, biologiczne i dodatkowe informacje, które mogą być istotne z punktu widzenia wyboru odpowiedniej pozycji.

Dane:

Tzapłonu = 30 °C

Twrzenia = 85 °C

Toksyczność dermalna, LD50 = 30 mg/kg

Ciecz, pestycyd bipirydylowy

 

Krok 2

Wyodrębnij zagrożenia stwarzane przez substancję/mieszaninę i określ jakim klasom odpowiadają. Określ również na poziomie której grupy pakowania występuje każde z wyszczególnionych zagrożeń. Kieruj się kryteriami klasyfikacyjnymi wskazanymi dla poszczególnych klas – patrz 2.2.x.1 ADR/RID/ADN, gdzie x = numer klasy (np. klasa 3 – 2.2.3.1 ADR/RID/ADN, klasa 6.1 – 2.2.61.1 ADR/RID/ADN).

Kryteria klasyfikacyjne, które spełnia materiał:

  • dla klasy 3 (Materiały ciekłe zapalne)

– materiał ciekły, Tzapłonu ≤ 60 °C (patrz 2.2.3.1.1 ADR/RID/ADN),

– III grupa pakowania – Tzapłonu ≥ 23 °C i ≤ 60 °C, Twrzenia > 35 °C (patrz 2.2.3.1.3 ADR/RID/ADN).

  • dla klasy 6.1 (Materiały trujące)

– materiał trujący (2.2.61.1.1 ADR/RID/ADN),

– I grupa pakowania – toksyczność dermalna, LD50 ≤ 50 mg/kg (patrz 2.2.61.1.7 ADR/RID/ADN).

 

Krok 3

Dokonaj wyboru zagrożenia dominującego na podstawie hierarchii zagrożeń (patrz 2.1.3.5.3 ADR/RID/ADN). Zweryfikuj, czy na liście znajdują się zagrożenia, które charakteryzują materiał opisywany w zadaniu. Jeżeli tak, to:

  • zagrożenie znajdujące się na wyższej pozycji jest zagrożeniem dominującym, na podstawie którego materiał zaliczany jest do określonej klasy,
  • zagrożenie z dalszych pozycji listy lub nie występujące na niej jest zagrożeniem dodatkowym.

W sytuacji, gdy na liście nie występuje żadne z zagrożeń, które charakteryzuje opisywany materiał, zagrożenie dominujące określane jest na podstawie tabeli pierwszeństwa zagrożeń – patrz 2.1.3.10 ADR/RID/ADN.

 

Krok 4

Zagrożenia charakteryzujące materiał:

  • zagrożenie dla klasy 3 na poziomie III grupy pakowania,
  • zagrożenie dla klasy 6.1 na poziomie I grupy pakowania.

W tym przypadku zagrożeniem dominującym jest działanie trujące.

 

Krok 5

Określ kod klasyfikacyjny materiału, z uwzględnieniem zagrożeń dodatkowych. Kod klasyfikacyjny należy wybrać spośród kodów klasyfikacyjnych, które zostały wskazane dla klasy ustalonej na podstawie zagrożenia dominującego – 2.2.x.1.2  lub 2.2.x.3 ADR/RID/ADN, gdzie x = numer klasy (patrz 2.2.61.1.2 lub 2.2.61.3 ADR/RID/ADN). Kod klasyfikacyjny dla opisywanego materiału to TF2 – Materiały trujące, zapalne, ciekłe, stosowane jako pestycydy.

 

Krok 6

Określ numer UN i prawidłową nazwę przewozową materiału na podstawie ustalonego kodu klasyfikacyjnego. Skorzystaj z wykazu pozycji grupowych, które zawarte są w 2.2.x.3 ADR/RID/ADN, gdzie x = numer klasy (patrz 2.2.61.3 ADR/RID/ADN). Pamiętaj o dodatkowych danych zawartych w treści zadania: Materiał jest pestycydem bipirydylowym.

 

  • Numer UN: UN 3015
  • Nazwa przewozowa: PESTYCYD BIPIRYDYLOWY TRUJĄCY CIEKŁY ZAPALNY

 

PODSUMOWANIE

Klasa: 6.1 – Materiały trujące

Grupa pakowania: I

Kod klasyfikacyjny: TF2

Numer UN: UN 3015

Nazwa: PESTYCYD BIPIRYDYLOWY TRUJĄCY CIEKŁY ZAPALNY

 

 

Rozwiązanie przykładu w ujęciu Kodeksu Morskiego IMDG Code

 

Krok 1

Z treści zadania wyodrębnij wszystkie dane dotyczące substancji/mieszaniny. Zwróć uwagę na właściwości fizyczne, chemiczne, biologiczne i dodatkowe informacje, które mogą być istotne z punktu widzenia wyboru odpowiedniej pozycji.

Dane:

Tzapłonu = 30 °C

Twrzenia = 85 °C

Toksyczność dermalna, LD50 = 30 mg/kg

Ciecz, pestycyd bipirydylowy

 

Krok 2

Wyodrębnij zagrożenia stwarzane przez substancję/mieszaninę i określ jakim klasom odpowiadają. Określ również na poziomie której grupy pakowania występuje każde z wyszczególnionych zagrożeń. Kieruj się kryteriami klasyfikacyjnymi wskazanymi dla poszczególnych klas – patrz 2.x.1 IMDG Code, gdzie x = numer klasy (np. klasa 3 – 2.3.1 IMDG Code, klasa 6 – 2.6.1 IMDG Code, klasa 6.1 – 2.6.2 IMDG Code).

Kryteria klasyfikacyjne, które spełnia materiał:

  • dla klasy 3 (Materiały ciekłe zapalne)

– materiał ciekły, Tzapłonu ≤ 60 °C (patrz 2.3.1.2 IMDG Code),

– III grupa pakowania – Tzapłonu ≥ 23 °C i ≤ 60 °C, Twrzenia > 35 °C (patrz 2.3.2.6 IMDG Code).

  • dla klasy 6.1 (Materiały trujące)

– materiał trujący (patrz 2.6.1 IMDG Code),

– I grupa pakowania – toksyczność dermalna, LD50 ≤ 50 mg/kg (patrz 2.6.2.2.4.1 IMDG Code).

 

Krok 3

Dokonaj wyboru zagrożenia dominującego na podstawie hierarchii zagrożeń (patrz 2.0.3.4 IMDG Code). Zweryfikuj, czy na liście znajdują się zagrożenia, które charakteryzują materiał opisywany w zadaniu. Jeżeli tak, to:

  • zagrożenie znajdujące się na wyższej pozycji jest zagrożeniem dominującym, na podstawie którego materiał zaliczany jest do określonej klasy,
  • zagrożenie z dalszych pozycji listy lub nie występujące na niej jest zagrożeniem dodatkowym.

W sytuacji, gdy na liście nie występuje żadne z zagrożeń, które charakteryzuje opisywany materiał, zagrożenie dominujące określane jest na podstawie tabeli pierwszeństwa zagrożeń – patrz 2.0.3.6 IMDG Code.

 

Krok 4

Zagrożenia charakteryzujące materiał:

  • zagrożenie dla klasy 3 na poziomie III grupy pakowania,
  • zagrożenie dla klasy 6.1 na poziomie I grupy pakowania.

W tym przypadku zagrożeniem dominującym jest działanie trujące.

 

Krok 5

Określ ewentualne zagrożenie dodatkowe lub stwierdź, że materiał nie wykazuje zagrożeń dodatkowych.

 

Krok 6

Określ numer UN i prawidłową nazwę przewozową materiału na podstawie ustalonych informacji. Skorzystaj z Appendix A – List of generic and N.O.S. Proper Shipping Names. Pamiętaj o dodatkowych danych zawartych w treści zadania: Materiał jest pestycydem bipirydylowym. Skieruj się do: klasa 6/klasa 6.1/Specific Entries/Pesticides/(b) Liquid, ponieważ posiadasz informacje, które pozwalają na uszczegółowienie prawidłowej nazwy przewozowej.

  • Numer UN: UN 3015
  • Nazwa przewozowa: BIPYRYDILIUM PESTICIDE, LIQUID, TOXIC, FLAMMABLE

 

PODSUMOWANIE

Klasa: 6.1 – Materiały trujące

Grupa pakowania: I

Numer UN: UN 3015

Nazwa: BIPYRYDILIUM PESTICIDE, LIQUID, TOXIC, FLAMMABLE

 

 

Rozwiązanie przykładu w ujęciu przepisów IATA DGR

 

Krok 1

Z treści zadania wyodrębnij wszystkie dane dotyczące substancji/mieszaniny. Zwróć uwagę na właściwości fizyczne, chemiczne, biologiczne i dodatkowe informacje, które mogą być istotne z punktu widzenia wyboru odpowiedniej pozycji.

Dane:

Tzapłonu = 30 °C

Twrzenia = 85 °C

Toksyczność dermalna, LD50 = 30 mg/kg

Ciecz, pestycyd bipirydylowy

 

Krok 2

Wyodrębnij zagrożenia stwarzane przez substancję/mieszaninę i określ jakim klasom/podklaskom odpowiadają. Określ również na poziomie której grupy pakowania występuje każde z wyszczególnionych zagrożeń. Kieruj się kryteriami klasyfikacyjnymi wskazanymi dla poszczególnych klas/podklas – patrz 3.x IATA DGR, gdzie x = numer klasy (np. klasa 3 – 3.3 IATA DGR, klasa 6 – 3.6 IATA DGR, podklasa 6.1 – 3.6.1 IATA DGR).

Kryteria klasyfikacyjne, które spełnia materiał:

  • dla klasy 3 (Materiały ciekłe zapalne)

– materiał ciekły, Tzapłonu ≤ 60 °C (patrz 3.3.1.2 IATA DGR),

– III grupa pakowania – Tzapłonu ≥ 23 °C i ≤ 60 °C, Twrzenia > 35 °C (patrz 3.3.2.2, Table 3.3.A IATA DGR).

  • dla podklasy 6.1 (Materiały trujące)

– materiał trujący (patrz 3.6.1.1 IATA DGR),

– I grupa pakowania – toksyczność dermalna, LD50 ≤ 50 mg/kg (patrz 3.6.1.3, Table 3.6.A IATA DGR).

 

Krok 3

Dokonaj wyboru zagrożenia dominującego na podstawie hierarchii zagrożeń (patrz 3.10.2 IATA DGR). Zweryfikuj, czy na liście znajdują się zagrożenia, które charakteryzują materiał opisywany w zadaniu. Jeżeli tak, to:

  • zagrożenie znajdujące się na wyższej pozycji jest zagrożeniem dominującym, na podstawie którego materiał zaliczany jest do określonej klasy,
  • zagrożenie z dalszych pozycji listy lub nie występujące na niej jest zagrożeniem dodatkowym.

W sytuacji, gdy na liście nie występuje żadne z zagrożeń, które charakteryzuje opisywany materiał, zagrożenie dominujące określane jest na podstawie tabeli pierwszeństwa zagrożeń – patrz Table 3.10.A IATA DGR.

 

Krok 4

Zagrożenia charakteryzujące materiał:

  • zagrożenie dla klasy 3 na poziomie III grupy pakowania,
  • zagrożenie dla klasy 6.1 na poziomie I grupy pakowania.

W tym przypadku zagrożeniem dominującym jest działanie trujące.

 

Krok 5

Określ ewentualne zagrożenie dodatkowe lub stwierdź, że materiał nie wykazuje zagrożeń dodatkowych.

 

Krok 6

Określ numer UN i prawidłową nazwę przewozową materiału na podstawie ustalonych informacji. Skorzystaj z Table 4.1.A – List of generic and N.O.S. Proper Shipping Names. Pamiętaj o dodatkowych danych zawartych w treści zadania: Materiał jest pestycydem bipirydylowym. Skieruj się do: klasa 6/podklasa 6.1/Specific Entries/Pesticides, liquid ponieważ posiadasz informacje, które pozwalają na uszczegółowienie prawidłowej nazwy przewozowej.

 

  • Numer UN: UN 3015
  • Nazwa przewozowa: BIPYRYDILIUM PESTICIDE, LIQUID, TOXIC, FLAMMABLE

 

PODSUMOWANIE

Klasa: 6 – Materiały trujące i zakaźne

Podklasa: 6.1 – Materiały trujące

Grupa pakowania: I

Numer UN: UN 3015

Nazwa: BIPYRYDILIUM PESTICIDE, LIQUID, TOXIC, FLAMMABLE

0
11
19 października 2017 Kategoria: Aktualności, Elementarz Autor: Karolina Kołdys

Kto dokonuje klasyfikacji towaru niebezpiecznego? Jakie koszty pochłania ten proces?

Procedura klasyfikacji

Procedura klasyfikacji powinna zostać przeprowadzona zgodnie z Podręcznikiem badań i kryteriów. Podręcznik ten zawiera kryteria, metody badań i procedury, które powinny zostać użyte w celu ewentualnego zaklasyfikowania substancji, mieszaniny, przedmiotu zawierającego te indywidua jako towar niebezpieczny. Procedury klasyfikacji, metody badań i kryteria zawarte w tej pozycji zostały podzielone na trzy części:

  • Część I – Przepisy dotyczące klasyfikacji materiałów wybuchowych klasy 1,
  • Część II – Przepisy dotyczące klasyfikacji materiałów samoreaktywnych klasy 4.1 i nadtlenków organicznych klasy 5.2,
  • Część III – Przepisy dotyczące klasyfikacji pozostałych towarów niebezpiecznych.

 

Kto dokonuje klasyfikacji towaru niebezpiecznego?

Za klasyfikację odpowiedzialny jest producent lub nadawca towaru niebezpiecznego. Podmioty te procedurę klasyfikacji mogą wykonać w sposób samodzielny, pod warunkiem, że dysponują odpowiednim zapleczem lub wsparciem laboratoryjnym, aby badania mogły być wykonane zgodnie z zaleceniami przepisów. W końcową fazę – interpretację wyników zawartych w raporcie z badań – zazwyczaj angażowany jest doradca ds. bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych. Działanie to ma na celu przypisanie numeru UN, prawidłowej nazwy przewozowej i grupy pakowania. Specjalista podejmujący się tego zadania powinien dysponować wiedzą nie tylko z zakresu klasyfikacji towarów niebezpiecznych, ale również w większości przypadków nienaganną wiedzą z chemii i fizyki. Należy pamiętać, że nieprawidłowe zaklasyfikowanie towaru niebezpiecznego niesie za sobą szereg negatywnych konsekwencji dla uczestników przewozu.

Klasyfikacji towarów niebezpiecznych dokonuje również właściwa władza. Wyniki procedury klasyfikacyjnej przekazywane są przedsiębiorcom w postaci Certyfikatów klasyfikacyjnych. Dokumenty te zachowują ważność do momentu wprowadzenia zmian jakościowych materiału lub zmian technologicznych, które mają istotny wpływ na właściwości fizyczne i chemiczne produktu lub zmian przepisów z zakresu przewozu towarów niebezpiecznych. W Polsce jednostkami upoważnionymi do wykonywania czynności administracyjnych w sprawach badań, klasyfikacji oraz warunków dopuszczania do przewozu towarów niebezpiecznych są:

  • Instytut Przemysłu Organicznego – towary kl. 1, 2, 3, 4.1, 4.2, 4.3, 5.1, 5.2, 6.1, 8 i 9,
  • Instytut Mechaniki Precyzyjnej – towary kl. 1, 4.1, 5.1,
  • Państwowa Agencja Atomistyki – towary kl. 7.

 

Instytut Mechaniki Precyzyjnej został również upoważniony do wykonywania czynności administracyjnych w sprawach warunków technicznych i badań opakowań towarów niebezpiecznych kl. 1, 4.1 i 5.1.

Tryb i koszty prowadzenia procedury klasyfikacyjnej

Producent lub nadawca substancji/mieszaniny może przedłożyć do Instytutu informacje dotyczące identyfikacji materiału. Dla substancji należy wskazać: nazwę chemiczną, wzór chemiczny, numer CAS, numer WE. Dla mieszaniny natomiast: nazwy składników i ich zawartość procentową, numer(y) CAS – produktu (o ile jest) lub składników. Dodatkowo powinno się zawrzeć na karcie informacje dotyczące: właściwości fizycznych, działania (adekwatnie do stwarzanego zagrożenia) i ewentualnego zagrożenia dla środowiska. Ważne jest, aby badania były wykonane zgodnie z zaleceniami i normami wskazanymi w przepisach. W wyniku tego jednostka na podstawie przedłożonych danych dokonuje klasyfikacji i wydaje Certyfikat klasyfikacyjny (jego koszt to 1800 zł netto). Dodatkowo istnieje możliwość wydania certyfikatu zbiorczego dla minimum trzech substancji/mieszanin charakteryzujących się podobnym zagrożeniem, tj. takich, które finalnie zostaną przypisane do takiej samej pozycji w Wykazie Towarów Niebezpiecznych. Koszt wydania certyfikatu zbiorczego to 2500 zł netto.

W drugim trybie postępowania przedsiębiorca może zlecić badania Instytutowi, który po ich wykonaniu wyda Certyfikat klasyfikacyjny. Oprócz kosztów związanych z wydaniem certyfikatu, dochodzą również wydatki związane z wykonaniem badań. Koszt badania uzależniony jest od jego rodzaju, przykładowo:

  • badanie właściwości palnych – ok. 500 zł netto,
  • badanie właściwości utleniających – 2000-3000 zł netto (cena uzależniona jest od stanu skupienia badanego materiału).

 

Koszty pojedynczego badania nie przekraczają z reguły 2500 zł netto dla jednej substancji lub mieszaniny.

0
9
18 października 2017 Kategoria: Aktualności, Elementarz Autor: Karolina Kołdys

Jak szybko rozpoznać, czy substancja lub mieszanina jest towarem niebezpiecznym?

Procedura klasyfikacji w kilku słowach

Charakterystyka fizykochemiczna i biologiczna stanowi podstawę w trakcie klasyfikacji towarów niebezpiecznych. Podczas tego procesu porównywane są właściwości danej substancji lub mieszaniny z kryteriami klasyfikacyjnymi zawartymi w przepisach o przewozie towarów niebezpiecznych. Zagrożenie dominujące jest czynnikiem determinującym zaliczenie towaru do określonej klasy. Może ono występować z ustalonym natężeniem, które określane jest za pomocą grupy pakowania. W przypadku gdy towar stwarza więcej zagrożeń o mniejszej intensywności, ale wciąż wpisują się one w kryteria klasyfikacyjne, zostają one określone mianem zagrożeń dodatkowych, opisanych za pomocą kodów klasyfikacyjnych. Rodzaj zagrożeń dominujących i dodatkowych obrazowany jest za pomocą nalepek ostrzegawczych. Finalnym etapem jest przyporządkowanie numeru UN i prawidłowej nazwy przewozowej dla danego towaru niebezpiecznego. Numer UN jest czterocyfrowym numerem identyfikacyjnym materiału lub przedmiotu.

Karta charakterystyki (MSDS)

Zadaniem karty charakterystyki jest informowanie użytkownika substancji lub mieszaniny o zagrożeniach stwarzanych przez nie. Skutkiem tego w dokumencie tym należy zawrzeć informacje dotyczące bezpiecznego magazynowania substancji lub mieszaniny, postępowania z nimi oraz usuwania. Dzięki temu użytkownicy chemikaliów, po zapoznaniu się z MSDS powinni wiedzieć jakie działania trzeba podjąć, aby zapewnić skuteczną ochronę zdrowia, bezpieczeństwa w miejscu pracy i ochronę środowiska. Wymaga się, aby język jakim napisana jest karta charakterystyki był prosty i precyzyjny, pozbawiony żargonu, akronimów i skrótów. Ponadto, nie powinien zawierać zwrotów, które mogłyby sugerować, że dana substancja niebezpieczna lub mieszanina niebezpieczna nie stanowi zagrożenia, np. bezpieczna w większości warunków stosowania, może być niebezpieczne lub nieszkodliwe dla zdrowia. W tym miejscu należy również podkreślić, że w karcie MSDS nie powinny występować zwroty, które wskazywałyby na niespójność z ustaloną klasyfikacją substancji lub mieszaniny.

Moim zdaniem wskazane zalecenia i ograniczenia mają na celu stworzenie możliwości jak najdokładniejszego zrozumienia treści zawartych w tym dokumencie i w konsekwencji efektywnego ich wdrożenia, aby wyeliminować ryzyko wystąpienia negatywnych następstw.

Karta charakterystyki nie posiada określonej objętości, jednakże składa się z 16 sekcji, które zawierają ściśle określone informacje. Istotnym elementem, z punktu tematyki tego artykułu jest sekcja 14, zawierająca Informacje dotyczące transportu.

Sekcja 14 MSDS – co mogę z niej wyczytać?

W sekcji tej zawiera się informacje dotyczące klasyfikacji substancji lub mieszanin w odniesieniu do transportu. Jeżeli substancja lub mieszanina została zaklasyfikowana jako towar niebezpieczny, to w podsekcji 14.1 będzie zawarty jego numer UN – czterocyfrowy numer identyfikacyjny. Kolejne elementy, podsekcja 14.2 zawiera prawidłową nazwę przewozową, 14.3 – klasę i ewentualne zagrożenia dodatkowe jakie towar niebezpieczny wykazuje w transporcie, 14.4 – grupę pakowania, jako parametr wskazujący nie tylko zagrożenie natężenia dominującego, ale również odpowiednią pozycję w Wykazie Towarów Niebezpiecznych. Z punktu widzenia ewentualnych, dodatkowych zapisów w dokumencie przewozowym lub dodatkowego oznakowania bardzo ważne informacje zawiera podsekcja 14.5, gdyż podaje czy dana substancja lub mieszanina stwarza zagrożenie dla środowiska. W pozostałych podsekcjach, jeżeli ma to zastosowanie, zawiera się informacje dodatkowe. W przedostatniej podsekcji – 14.6, zawiera się szczególne środki ostrożności dotyczące transportu lub przemieszczania substancji/mieszaniny zarówno na terenie zakładu, jak i poza nim. Podsekcja 14.7 jako element według mojego doświadczenia uzupełniany najrzadziej, dotyczy przewozu luzem zgodnie z załącznikiem II do Konwencji MARPOL i Kodeksu IBC. Uwzględnia się tu informacje w odniesieniu do obu instrumentów IMO dotyczących ochrony przed zanieczyszczaniem morza ciekłymi substancjami szkodliwymi oraz budowy i wyposażenia statków przewożących niebezpieczne chemikalia luzem.

Jeżeli substancja lub mieszanina nie jest klasyfikowana jako towar niebezpieczny, to sekcja 14 nie jest uzupełniana informacjami z zakresu problematyki przewozu towarów niebezpiecznych lub zawiera bezpośrednią, czytelną informację: nie klasyfikowana jako towar niebezpieczny.

Czy na informacjach zawartych w karcie charakterystyki można bezwzględnie polegać?

W większości przypadków zdecydowanie tak, przynajmniej w zakresie numeru UN i grupy pakowania (o ile zostały poprawnie ustalone). To podsekcje, których wypełnienie nie przysparza większych trudności w aspekcie zawarcia wymaganych treści. Nie da się jednak ukryć, że również tu występują wyjątki od reguły. Jakie problemy możemy spotkać w tym zakresie?

  • karta charakterystyki jest niekompletna, źle sporządzona lub zawiera szczątkowe informacje,
  • dokument został sporządzony przez osobę niekompetentną,
  • towarowi niebezpiecznemu przypisano zły numer UN,
  • substancja/mieszanina została zaklasyfikowana jako towar niebezpieczny, pomimo, iż nie spełnia kryteriów klasyfikacyjnych w tym zakresie.

 

Nadanie towaru niebezpiecznego, który został nieprawidłowo sklasyfikowany to naruszenie, które może skutkować nałożeniem sankcji karnej w wysokości 6000 zł. Należy jednak zauważyć, że niepoprawnie przypisany numer UN może skutkować między innymi złym doborem warunków realizacji przewozu, co w efekcie pociąga za sobą dalsze nadużycia.

0
8