Stopień napełnienia cysterny – gdzie leży granica?

Bezpieczny przewóz materiałów niebezpiecznych w cysternach możliwy jest dzięki odpowiednio dobranemu zbiornikowi. Należy mieć na uwadze fakt, że cysterny nie powinny być napełniane mediami, które w kontakcie z materiałem konstrukcyjnym zbiornika, uszczelkami, wyposażeniem obsługowym i wykładziną ochronną, mogłyby być źródłem reakcji niebezpiecznej prowadzącej do:

  • spalania lub wydzielenia dużych ilości ciepła,
  • wydzielania gazów charakteryzujących się zróżnicowanymi zagrożeniami,
  • tworzenia materiałów o właściwościach żrących,
  • tworzenia materiałów niestabilnych,
  • niebezpiecznego, nadmiarowego wzrostu ciśnienia.

Stopień napełnienia

Stopień napełnienia cysterny zależny jest od różnych parametrów. Część z nich będzie stanowiła „mianownik wspólny” dla wszystkich zbiorników i materiałów, np.  gęstość materiału ciekłego w temperaturze 15 i 50 stopni Celsjusza oraz średnia temperatura cieczy podczas napełniania, natomiast wpływ pozostałych parametrów zależny będzie od przypadku z jakim mamy styczność. Wśród czynników wpływających na maksymalny stopień napełnienia możemy wyróżnić:

  • najwyższą średnią temperaturę ładunku w trakcie przewozu,
  • prężność par materiału,
  • zagrożenie stwarzane przez materiał,
  • natężenie zagrożenia stwarzanego przez materiał,
  • obecność zaworów/urządzeń bezpieczeństwa,
  • gęstość cieczy w średniej temperaturze cieczy w trakcie napełniania i najwyższej średniej temperaturze ładunku podczas przewozu (dla materiałów przewożonych powyżej ich temperatury topnienia i dla materiałów ciekłych przewożonych w podwyższonej temperaturze).

Pierwszym krokiem do określenia maksymalnego stopnia napełnienia cysterny jest wyliczenie współczynnika rozszerzalności objętościowej materiału ciekłego (współczynnik alfa):

gdzie:

d15 – gęstość materiału ciekłego w temperaturze 15 stopni Celsjusza,

d50 – gęstość materiału ciekłego w temperaturze 50 stopni Celsjusza.

Cysterny przenośne

Dla ogólnego zastosowania maksymalny stopień napełnienia (%) oblicza się zgodnie ze wzorem:

Dla materiałów ciekłych trujących (klasa 6.1) i żrących (klasa 8), wykazujących duże i średnie natężenie zagrożenia dominującego (I i II grupa pakowania) oraz materiałów ciekłych charakteryzujących się prężnością par wyższą niż 175 kPa w 65 stopniach Celsjusza, stopień napełnienia został określony wzorem:

gdzie:

tR – najwyższa średnia temperatura ładunku podczas przewozu (powinna być zakładana jako 50 stopni Celsjusza),

tF – średnia temperatura materiału ciekłego podczas napełniania.

Dla materiałów stałych, które przewożone są powyżej ich temperatury topnienia i materiałów ciekłych, które przewożone są w podwyższonej temperaturze, maksymalny stopień napełnienia został określony za pomocą wzoru:

gdzie:

dr – gęstość cieczy w średniej temperaturze ładunku podczas przewozu,

df – gęstość cieczy w średniej temperaturze materiału w trakcie napełniania. 

Cysterny ADR

Dla tych cytern w Umowie ADR wyszczególniono większą ilość wzorów obliczeniowych.

1.Stopień napełnienia dla cystern wyposażonych w zawory oddechowe lub zawory bezpieczeństwa w których przewożone są materiały ciekłe w temperaturze otoczenia: zapalne, zagrażające środowisku i materiały zapalne zagrażające środowisku niestwarzające zagrożeń dodatkowych, oblicza się według wzoru:

2. Stopień napełnienia dla cystern wyposażonych w zawory oddechowe lub zawory bezpieczeństwa w których przewożone są materiały ciekłe w temperaturze otoczenia: trujących lub żrących (zapalnych lub niezapalnych zagrażających środowisku lub niezagrażających środowisku), oblicza się według wzoru:

3. Stopień napełnienia dla cystern zamkniętych hermetycznie bez urządzenia zabezpieczającego w których przewożone są materiały ciekłe w temperaturze otoczenia: zapalne, zagrażające środowisku i słabo trujące/słabo żrące (zapalne lub niezapalne lub zagrażające środowisku lub niezagrażające środowisku), oblicza się według wzoru:

4. Stopień napełnienia dla cystern zamkniętych hermetycznie bez urządzenia zabezpieczającego w których przewożone są materiały ciekłe w temperaturze otoczenia: silnie trujące/trujące i silnie żrące/żrące (zapalne lub niezapalne lub zagrażające środowisku lub niezagrażające środowisku), oblicza się według wzoru:

Jak uprościć procedurę wyboru wzoru?

Przykładowe obliczenia

Wybór wzoru – BENZYNA SILNIKOWA, UN 1203

Informacje z wykazu towarów niebezpiecznych a przełożenie praktyczne

Wzór na stopień napełnienia warto wybierać w sposób stopniowy, drogą eliminacji.

Krok 1 – określam zagrożenie dominujące stwarzane przez materiał na podstawie klasy

Klasa 3  → Materiał zapalny (odpowiednie wzory na tym etapie to wzór nr 1 i nr 3)

Krok 2 – określam czy do realizacji przewozu wymagany jest zbiornik zamknięty hermetycznie

Kod cysterny LGBF → F (cysterna nie jest zamknięta hermetycznie, jest to cysterna z urządzeniem oddechowym, wyposażonym w urządzenie zabezpieczające przed rozprzestrzenianiem się płomienia lub cysterna odporna na ciśnienie wybuchu) → wzór nr 1

Obliczenia

0

Kodowanie i hierarchia cystern

Przewóz w cysternach to przewóz materiałów niebezpiecznych w zbiornikach zaopatrzonych w odpowiednie wyposażenie obsługowe i konstrukcyjne. W zakresie przewozu towarów niebezpiecznych w cysternach wyróżnia się całe spektrum rozwiązań, tj. cysterny stałe, wagony-cysterny, cysterny odejmowalne, cysterny przenośne, kontenery–cysterny, pojazdy–baterie, wagony-baterie, i MEGC (wieloelementowe kontenery do gazu).

Przewóz danego towaru niebezpiecznego może być realizowany w zbiorniku ADR/RID, jeżeli w Tabeli A (Wykaz towarów niebezpiecznych, 3.2 Umowa ADR/Regulamin RID), w kolumnie 12 został wskazany czterocyfrowy kod cysterny oraz zostały spełnione przepisy, które ewentualnie zostały wskazane w kolumnie 13.

Fragment wykazu towarów niebezpiecznych, Umowa ADR.

Fragment wykazu towarów niebezpiecznych, Regulamin RID.

Przepisy szczególne dotyczące cystern ADR/RID są zróżnicowane, tj. przepisy „TU” dotyczą eksploatacji, a ich wyjaśnienie zostało podane w 4.3.5 Umowy ADR/Rgulaminu RID, natomiast pozostałe przepisy szczególne zostały wyjaśnione w 6.8.4 Umowy ADR/Regulaminu RID i odpowiednio zróżnicowane:

  • „TA” – zatwierdzenie typu,
  • „TC” – konstrukcja,
  • „TE” – wyposażenie,
  • „TT” – badania,
  • „TM” – znakowanie.

Przewóz materiału niebezpiecznego w cysternie drogowej.

Dodatkowo w kolumnie 12 Tabeli A po kodzie cysterny może pojawiać się symbol (M), który oznacza, że materiał może być przewożony w pojazdach-bateriach/wagonach-bateriach lub w wieloelementowych kontenerach do gazu (MEGC).

Kodowanie cystern

Kod cysterny jest kodem czteroelementowym. W wykazie towarów niebezpiecznych dla materiałów, które są dopuszczone do przewozu w takich zbiornikach został wskazany typ cysterny odpowiadający najmiej rygorystycznym przepisom dla cystern. Jeżeli przy danym materiale nie podano kodu, oznacza to, że przewóz w cysternach jest zabroniony. Jeżeli w kolumnie 12, 3.2 Tabela A ADR/RID podano kod cysterny dla materiałów stałych S i dla materiałów ciekłych L, to oznacza to, że materiał może zostać nadany do przewozu w stanie stałym lub stopionym. Jeżeli natomiast w kolumnie tej dla materiałów stałych jest podany tylko kod cysterny dla materiałów ciekłych L, oznacza to, że materiał może zostać nadany do przewozu tylko w stanie ciekłym (stopionym). Jeżeli po kodzie cysterny został podany znak „+” to oznacza to, że alternatywne użycie cysterny jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy jest to uwzględnione w świadectwie zatwierdzenia typu.

Klasa 2

1 element kodu – Typ cysterny

C – cysterna, pojazd-bateria/wagon-bateria lub MEGC dla gazów sprężonych,

P – cysterna, pojazd-bateria/wagon-bateria lub MEGC dla gazów skroplonych lub gazów rozpuszczonych,

R – cysterna dla gazów schłodzonych skroplonych.

2 element kodu – Ciśnienie obliczeniowe

x – wartość minimalnego odnośnego ciśnienia próbnego w barach, zgodnie z tabelą pod 4.3.3.2.5 ADR/RID lub
22 – minimalne ciśnienie obliczeniowe w barach

Tabela gazów i mieszanin gazów, które mogą być przewożone w cysternach stałych/wagonach-cysternach, pojazdach-bateriach/wagonach-bateriach, cysternach odejmowalnych, kontenerach cysternach lub MEGC, w której podano minimalne wartości ciśnienia próbnego oraz w przypadkach gdy ma to zastosowanie, stopnie napełnienia.

3 element kodu – Otwory

B – cysterna z dolnymi otworami do napełniania i rozładunku z 3 zamknięciami albo pojazd-bateria/wagon-bateria lub MEGC z otworami poniżej powierzchni materiału ciekłego lub do gazów sprężonych,

C – cysterna z górnymi otworami do napełniania i rozładunku z 3 zamknięciami, tylko z otworami wyczystkowymi poniżej powierzchni lustra cieczy,

D – cysterna z górnymi otworami do napełniania i rozładunku z 3 zamknięciami, albo pojazd-bateria/wagon-bateria lub MEGC bez otworów poniżej powierzchni cieczy.

4 element kodu – Zawory/urządzenia bezpieczeństwa

N – cysterna, pojazd-bateria/wagon-bateria lub MEGC z zaworami bezpieczeństwa, która nie jest zamknieta hermetycznie,

H – cysterna zamknięta hermetycznie lub pojazd-bateria/wagon-bateria lub MEGC.

Klasa 1 i od 3 do 9 (ADR)/klasa od 3 do 9 (RID)

1 element kodu – Typ cysterny

L – cysterna dla materiałów w postaci ciekłej (ciekłe lub stałe dostarczone do przewozu w stanie stopionym),

S – cysterna dla materiałów w postaci stałej (sypkiej lub granulowanej).

2 element kodu – Ciśnienie obliczeniowe

G – minimalne ciśnienie obliczeniowe zgodnie z ogólnymi wymaganiami lub

1,5; 2,65; 4;10;15 lub 21 = minimalne ciśnienie obliczeniowe w barach.

3 element kodu – Otwory

A – cysterna z dolnymi otworami do napełniania lub rozładunku z 2 zamknięciami,

B – cysterna z dolnymi otworami do napełniania lub rozładunku z 3 zamknięciami,

C – cysterna z górnymi otworami do napełniania i rozładunku, tylko z otworami wyczystkowymi poniżej powierzchni materiału ciekłego,

D – cysterna z górnymi otworami do napełniania i rozładunku bez otworów poniżej powierzchni materiału ciekłego.

4 element kodu – Zawory/urządzenia bezpieczeństwa

V – cysterna z urządzeniem oddechowym, ale bez urządzenia zabezpieczającego przed rozprzestrzenianiem się płomienia lub cysterna nieodporna na ciśnienie wybuchu,

F – cysterna z urządzeniem oddechowym, wyposażonym w urządzenie zabezpieczające przed rozprzestrzenianiem się płomienia lub cysterna odporna na ciśnienie wybuchu,

N – cysterna bez urządzenia oddechowego, nie jest zamknięta hermetycznie,

H – cysterna zamknięta hermetycznie.

Hierarchia cystern

Klasa 2

Hierarchia cystern dla klasy 2 (Gazy).

Kolumna Kod cysterny wskazuje typ cysterny odpowiadający najmiej rygorystycznym przepisom dla cystern (wskazany w kol. 12, 3.2 Tabela A Umowa ADR/Regulamin RID). Kody cystern, które zostały również dopuszczone do przewozu danego materiału podano w kolumnie obok. Znak przedstawiony jako „#” powinien być równy lub większy niż znak przedstawiony jako „*”.

Klasa 1 i od 3 do 9 (ADR)/klasa od 3 do 9 (RID)

Cysterny o kodach innych niż wskazane w kolumnie 12 Wykazu towarów niebezpiecznych mogą być również używane, pod warunkiem, że każdy z elementów kodu (od 1 do 4) odpowiada poziomowi bezpieczeństwa według wskazanej hierarchii:

1 element kodu – Typ cysterny
S → L
2 element kodu – Ciśnienie obliczeniowe
G → 1,5 → 2,65 → 4 → 10 → 15 → 21 barów
3 element kodu – Otwory
A → B → C → D
4 element kodu – Zawory/urządzenia bezpieczeństwa
V → F → N → H

0

TEST OGÓLNY NR 3 – EGZAMIN DGSA

TEST OGÓLNY NR 3 – EGZAMIN DGSA – Egzamin dla kandydatów na doradców i doradców ADR/RID

Test 3 ogólny

1. Które z wymienionych klas wymagają  w określonych przypadkach stosowania temperatury kontrolowanej w trakcie realizacji przewozu?

  1. Klasa 3
  2. Klasa 4.3
  3. Klasa 4.1

 

2. W klasie 4.2 mogą być klasyfikowane:

  1. Tylko materiały stałe zapalne
  2. Materiały ulegające samonagrzewaniu
  3. Materiały zmodyfikowane genetycznie

 

3. Do jakiej klasy został zaliczony nadmanganian potasu?

  1. Klasy 4.2
  2. Klasy 4.1
  3. Klasy 5.1

 

4. Do materiałów trujących I GP należą towary wykazujące:

  1. Toksyczność dermalną LD50 = 56 mg/kg
  2. Toksyczność dermalną LD50 = 50 mg/kg
  3. Toksyczność inhalacyjną LC50 = 0,3 mg/kg

 

5. Do przewozu nie zostały dopuszczone materiały, które są podatne na tworzenie nadtlenków. Nie powinny być dopuszczone do przewozu, jeżeli zawartość w nich nadtlenku , przeliczona na nadtlenek wodoru wynosi: 

  1. poniżej 0,3%
  2. powyżej 0,3%
  3. powyżej 0,1%

 

6. Symbol literowy grupy zgodności materiału inicjującego to:

  1. A
  2. D
  3. B

 

7. Materiały klasy 4.1 pakowane są:

  1. według metod OP
  2. wyłącznie w opakowania metalowe
  3. wyłącznie jak materiały klasy 1

 

8. Pojemność zbiornika cysterny to:

  1. całkowita wewnętrzna pojemność zbiornika wyrażona w litrach
  2. całkowita wewnętrzna pojemność zbiornika wyrażona w metrach sześciennych
  3. częściowa wewnętrzna pojemność wyrażona w litrach

 

9. Rtęć została zaklasyfikowana do klasy:

  1. 9
  2. 5.1
  3. 8

 

10. Kod klasyfikacyjny amoniaku bezwodnego to:

  1. 2T
  2. 2TF
  3. 2TC

 

11. Kod klasyfikacyjny 2TFC oznacza:

  1. gaz skroplony
  2. trujący, zapalny, żrący
  3. gaz rozpuszczony

 

12. Chłodziarki (urządzenia chłodnicze):

  1. nigdy nie podlegają przepisom
  2. mogą być zaklasyfikowane do klasy 2
  3. mogą być zaklasyfikowane do klasy 9

 

13. Kto w naszym kraju jest właściwą władzą w sprawach warunków przewozu materiałów klasy 7?

  1. Instytut Przemysłu Organicznego
  2. Państwowa Agencja Atomistyki
  3. COBRO

 

14. Kryterium klasyfikacji materiałów klasy 5.2 może być:

  1. wrażliwość na kontakt ze związkami metali ciężkich
  2. zagrożenie działaniem promieniotwórczym
  3. rozkład egzotermiczny

 

15. Gaz zaklasyfikowany do grupy TOC to:

  1. gaz trujący, utleniający, żrący
  2. gaz pakowany wyłącznie we wzmocnione ampułki szklane
  3. gaz trujący przeznaczony wyłącznie do ćwiczeń dla obrony cywilnej

 

16. Materiały klasy 2:

  1. są zaliczone do grup oznaczonych literami określającymi stwarzane zagrożenie
  2. stwarzają tylko i wyłącznie zagrożenie zatruciem inhalacyjnym
  3. mogą charakteryzować się zagrożeniem sygnalizowanym nalepką nr 2.3

 

17. Materiały klasy 2 obejmują:

  1. gazy zapalne, trujące i żrące
  2. napoje gazowane
  3. między innymi gazy sprężone, skroplone i rozpuszczone

 

18. Zagrożenia stwarzane przez materiały klasy 4.1

  1. ocenia się między innymi za pomocą kryteriów właściwych dla klas 1, 4.1, 5.2, 6.1 i 8
  2. czasami wymagają stosowania podczas przewozu temperatury kontrolowanej
  3. są podstawą podziału na pięć głównych grup

 

19. Do której klasy zaliczamy izotop wodoru-tryt?

  1. 1
  2. 4.1
  3. 7

 

20. Materiał ciekły zapalny mający podczas przewozu temperaturę wyższą od swojej temperatury zapłonu powinien być zaklasyfikowany do:

  1. klasy 4.1, do grupy materiałów samoreaktywnych
  2. klasy 9
  3. klasy 3

 

21. Numer rozpoznawczy zagrożenia dla chloru to:

  1. 268
  2. 265
  3. 20

 

22. Uczestnik przewozu zobowiązany jest przechowywać drugi egzemplarz sprawozdania rocznego przez okres:

  1. 5 lat od dnia jego sporządzenia
  2. 5 lat od dnia jego wysłania
  3. 1 rok

 

23. Jeżeli w Tabeli A, w dziale 3.2, dla materiałów wybuchowych w kolumnie 4 występują cyfry I, II, III to oznaczają one:

  1. stopień natężenia zagrożenia, gdzie I oznacza duże zagrożenie, a III małe zagrożenie
  2. materiały klasy 1 nie zostały zaliczone do grup pakowania, więc cyfry I, II, III nie występują w kol. 4 w Tabeli A
  3. stopień natężenia zagrożenia gdzie III oznacza duże zagrożenie, a I małe zagrożenie

 

24. Zagrożenie dominujące stwarzane przez materiały klasy 7 to:

  1. promieniotwórczość
  2. emisja gazu trującego
  3. działanie żrące

 

25. Do klasy 5.1 klasyfikowane są:

  1. materiały utleniające, podtrzymujące palenie
  2. materiały utleniające, żrące
  3. materiały utleniajace, trujące

 

26. Materiał klasy 1 grupa zgodności G:

  1. przedstawia sobą szczególne zagrożenie, np. z powodu aktywacji z wodą
  2. jest materiałem wybuchowym inicjującym
  3. jest materiałem pirotechnicznym

 

27. Materiał podgrzany ciekły mający podczas przewozu temperaturę niższą od temperatury zapłonu powinien zostać zaklasyfikowany do klasy:

  1. 3
  2. 4.2
  3. 9

 

 28. Do której klasy mogą zostać zaklasyfikowane gazy?

  1. 2
  2. 5.1
  3. 8

 

29. Stosowanie środków ostrożności wobec artykułów spożywczych przewożonych razem z niektórymi materiałami niebezpiecznymi: 

  1. jest wymagane w kontenerach
  2. jest wymagane w stosunku do wszystkich towarów niebezpiecznych klasy 9
  3. jest zapewnione poprzez całkowite przykrycie folią sztuk przesyłek z takimi towarami

 

30. Bębny i kanistry z tworzywa sztucznego mogą być używane przez okres:

  1. 10 lat
  2. 2 lata dla niektórych materiałów
  3. w zależności od towaru niebezpiecznego, dla którego są przeznaczone – nie dłużej niż 5 lat

 

31. Sztuką przesyłki jest: 

  1. paleta wraz ze spiętrzonymi na niej opakowaniami zawierającymi aerozole (UN 1950)
  2. skrzynia tekturowa zawierająca aerozole (UN 1950)
  3. próżne oczyszczone opakowanie po materiałach niebezpiecznych

 

32. Dokument przewozowy powinien zawierać: 

  1. numer UN przewożonego towaru
  2. kody użytych opakowań
  3. numer klasy w przypadku przewozu towaru niebezpiecznego o numerze UN 2211

 

33. Brak numeru grupy pakowania w wykazie towarów niebezpiecznych oznacza, że:

  1. towar nie jest dopuszczony do przewozu w opakowaniach
  2. towar nie jest dopuszczony do przewozu w cysternach
  3. towar może należeć do klasy 2

 

34. Towary niebezpieczne mogą mieć przyporządkowane następujące kody klasyfikacyjne:

  1. F1
  2. OT2
  3. TCO

 

35. Zaklasyfikowanie towaru niebezpiecznego do klasy dokonywane jest na podstawie:

  1. zagrożenia dominującego
  2. zagrożenia dodatkowego
  3. temperatury zapłonu

 

36. 20 kg towaru niebezpiecznego UN 1664 o kodzie klasyfikacyjnym T1 można zapakować w opakowanie pojedyncze o kodzie:

  1. 4AV
  2. 1N1
  3. 50A

 

37. Które z podanych poniżej kryteriów mają zastosowanie przy klasyfikacji towarów niebezpiecznych klasy 6.1?

  1. temperatura zapłonu
  2. temperatura samoprzyspieszającego się rozkładu (TSR)
  3. działanie żrące

 

38. Sztuki przesyłki z materiałami klasy 6.2:

  1. mogą być znakowane nalepkami 6.2 i 2.2
  2. opakowanie powinno zawierać napis „ZAKAŹNE”
  3. w niektórych przypadkach wymagany jest wykaz zawartości

 

39. Temperatura zapłonu:

  1. dotyczy wyłącznie materiałów ciekłych
  2. charakteryzuje materiały różnych klas, np. 3, 6.1 i 9
  3. może być niższa od temperatury w której przewożony jest materiał

 

40. Benzyna silnikowa dopuszczona jest do przewozu w:

  1. bębnach stalowych
  2. cysternach przenośnych
  3. opakowaniach o kodzie 0A1

 

7

TEST SPECJALISTYCZNY NR 1 – EGZAMIN DGSA (ADR)

TEST SPECJALISTYCZNY NR 1 – EGZAMIN DGSA – Egzamin dla kandydatów na doradców i doradców ADR

 

Test 1 specjalistyczny

1. Numer rozpoznawczy zagrożenia amoniaku bezwodnego to: 

  1. 268
  2. 286
  3. 263

2. Jakiej informacji brakuje w zapisie w dokumencie przewozowym „UN 2448 siarka stopiona, III”?

  1. Kodu klasyfikacyjnego
  2. Numeru nalepki ostrzegawczej
  3. Grupy pakowania

3. Jaki numer rozpoznawczy zagrożenia może mieć przypisany azot?

  1. 22
  2. 20
  3. 23

4. Kto jest właściwą władzą w sprawach warunków technicznych i badań urządzeń transportowych przeznaczonych do przewozu drogowego?

  1. dzierżawca
  2. licencjonowany przewoźnik
  3. Dyrektor Transportowego Dozoru Technicznego

5. Każda cysterna przenośna, która charakteryzuje się określoną pojemnością, powinna być wyposażona w urządzenie obniżające ciśnienie, którym może być płytka bezpieczeństwa. Wymaganie to stosuje się do cystern o pojemności mniejszej niż:

  1. 1000 litrów
  2. 1900 litrów
  3. 2000 litrów

6. Kontenery-cysterny wykonane z tworzyw sztucznych wzmocnionych włóknem mogą być dopuszczone do przewozu materiałów niebezpiecznych klas:

  1. 2
  2. 1
  3. 8

7. Litera M umieszczona po kodzie cysterny oznacza, że:

  1. Materiał może być przewożony w pojeździe-baterii
  2. Materiał może być przewożony w MEGC
  3. Materiał może być przewożony w (MEGC) UN

8. Cysterny do przewozu gazów skroplonych schłodzonych, powinny być poddawane badaniom okresowym:

  1. nie później niż po 8 latach eksploatacji, a następnie przynajmniej co 12 lat
  2. nie później niż po 6 latach eksploatacji, a następnie przynajmniej co 12 lat
  3. nie rzadziej niż co 8 lat

9. Od czego zależy stopień napełnienia cystern dla materiałów ciekłych?

  1. współczynnika objętościowego rozszerzenia cieczy w przedziale temperatury 15 i 50 °C
  2. Gęstości cieczy
  3. Temperatury zapłonu

10. Próżne nieoczyszczone pojazdy-cysterny dopuszczone do przewozu:

  1. nie mogą posiadać na zewnętrznej powierzchni pozostałości materiałów niebezpiecznych
  2. muszą być tak samo szczelnie zamknięte jak w stanie ładownym
  3. mogą posiadać na zewnętrznej powierzchni nieznaczne pozostałości materiałów niebezpiecznych

11. Cysterna przenośna poddawana jest badaniom:

  1. Przed pierwszym użyciem
  2. Co 5 lat
  3. Co 8 lat

12. Jaki minimalny wymiar boku powinna mieć nalepka ostrzegawcza dla kontenerów i kontenerów-cystern?

  1. 100 mm
  2. 150 mm
  3. 250 mm

13. Które towary kl. 1 nie są dopuszczone do przewozu drogowego?

  1. zawierające dodatkowo trujący środek chemiczny
  2. inicjujące
  3. miotające

14. Pojemność cysterny stałej jest większa niż:

  1. 1000 litrów
  2. 450 litrów
  3. 1500 litrów

15. Co oznacza przewóz luzem?

  1. Przewóz nieopakowanych materiałów stałych
  2. Przewóz przedmiotów
  3. Przewóz sztuk przesyłek

16. Jeżeli materiał ma przyporządkowaną kategorię transportową „0” to:

  1. Nie podlega wymaganiom ADR
  2. Nie podlega wyłączeniu, które wynika z ADR
  3. Nie jest dopuszczony do przewozu

17. Który z materiałów wybuchowych jest dopuszczony do przewozu tylko jako ładunek całkowity?

  1. Materiał pirotechniczny
  2. Przedmiot zawierający materiał wybuchowy i biały fosfor
  3. Materiał wybuchowy przedstawiający sobą szczególne zagrożenie np. z powodu podatności na aktywację wodą

18. Jakiego koloru mogą być strzałki kierunkowe?

  1. niebieskiego
  2. pomarańczowego
  3. czerwonego

19. Na jakie minimalne ciśnienie powinien być nastawiony zawór bezpieczeństwa w cysternie przeznaczonej do przewozu materiałów ciekłych o prężności pary wyższej niż 110 kPa w 50 stopniach Celsjusza?

  1. 1,1 bara
  2. 1,3 bara
  3. 1,5 bara

20. Próby szczelności cystern przeznaczonych do przewozu gazów skroplonych schłodzonych powinny być wykona przy ciśnieniu nie niższym niż:

  1. 20% maksymalnego ciśnienia roboczego
  2. 20% ciśnienia próbnego
  3. 90% maksymalnego ciśnienia roboczego

21. Zbiorniki przeznaczone do przewozu określonych materiałów powinny być połączone z podwoziem przy użyciu co najmniej jednego skutecznego połączenia elektrycznego. Wymaganie to dotyczy materiałów:

  1. Gazów palnych
  2. UN 1361 węgiel, II GP
  3. Materiałów ciekłych o temperaturze zapłonu nie niższej niż 60 °C

22. Ciśnienie próbne cystern przeznaczonych do przewozu gazów skroplonych schłodzonych powinno być:

  1. równe co najmniej 1,1-krotności najwyższego dopuszczalnego ciśnienia roboczego podanego na cysternie, lecz nie niższe niż 400 kPa (4 bar)
  2. równe co najmniej 1,3-krotności najwyższego dopuszczalnego ciśnienia roboczego podanego na cysternie, lecz nie niższe niż 300 kPa (3 bar)
  3. co najmniej 1,4 razy większe od największego dopuszczalnego ciśnienia roboczego

23. Która z nazw może zostać użyta jako nazwa techniczna dla gazu chłodniczego?

  1. Mieszanina F1
  2. Mieszanina F2
  3. Mieszanina F3

24. Stopień napełnienia naczynia ciśnieniowego:

  1. nie powinien przekraczać 95% pojemności naczynia ciśnieniowego w temperaturze 50°C
  2. może być większy od 80%, ale nie powinien przekroczyć 95% pojemności w temperaturze 50 °C
  3. może przekroczyć 95% pojemności w temperaturze 50 °C

25. UN 1978 propan może być towarem niebezpiecznym dużego ryzyka, jeżeli jest przewożony w:

  1. sztukach przesyłki
  2. pojazdach-cysternach
  3. luzem

26. Przy przewozie towaru niebezpiecznego w ilościach ograniczonych:

  1. Masa brutto sztuki przesyłki nie może przekraczać 30 kg
  2. Sztuka przesyłki powinna być zawsze oznakowana strzałkami kierunkowymi
  3. Pojazd ze sztukami przesyłek zapakowanymi w ilościach ograniczonych zawsze musi zostać oznakowany znakiem dla ilości ograniczonych

27. Kod PP w instrukcjach pakowania oznacza:

  1. Przepisy specjalne pakowania dotyczące opakowań opisanych w dziale 6.1
  2. Przepisy specjalne pakowania dotyczące naczyń ciśnieniowych
  3. Przepisy specjalne pakowania dotyczące opakowań typu bębny i skrzynie

28. Napełnione pojemniki aerozolowe powinny być poddane badaniom:

  1. Hydraulicznej próbie ciśnieniowej
  2. W gorącej łaźni wodnej
  3. Pojemniki aerozolowe nie są poddawane badaniom po napełnieniu

29. Nalepkę zgodną ze wzorem nr 2.2 umieszcza się na: 

  1. Butlach z tlenem i acetylenem
  2. Butlach z gazami niepalnymi i nietrującymi
  3. Pojemnikach aerozolowych bez względu na rodzaj gazu

30. Jeżeli do próby szczelności cystern przeznaczonych do przewozu materiałów ciekłych lub stałych w stanie sypkim lub granulowanym stosowany jest gaz, to próba ta powinna być przeprowadzona pod ciśnieniem, nie mniejszym niż:

  1. 25% maksymalnego ciśnienia roboczego
  2. 50% maksymalnego ciśnienia roboczego
  3. 75% maksymalnego ciśnienia roboczego

 

0

TEST OGÓLNY NR 2 – EGZAMIN DGSA

TEST OGÓLNY NR 2 – EGZAMIN DGSA – Egzamin dla kandydatów na doradców i doradców ADR/RID

 

Test 2 ogólny

1. Zagrożenia stwarzane przez materiały klasy 4.1:

  1. Czasami wymagają stosowania podczas przewozu temperatury kontrolowanej
  2. Są podstawą podziału na cztery główne grupy
  3. Są zawsze oceniane za pomocą grup pakowania

2. Do jakiej grupy materiałów promieniotwórczych może być zaliczona woda zawierająca izotop wodoru – tryt:

  1. SCO-I
  2. SCO-II
  3. LSA-II

3. Grupy zgodności, do których zaliczane są materiały klasy 1 są:

  1. stosowane tylko do przewozów multimodalnych
  2. grupami materiałów o podobnych właściwościach użytkowych
  3. grupami przedmiotów wybuchowych o tej samej nazwie, np. granaty

4. Do jakiej grupy należy propan?

  1. F
  2. O
  3. A

5. Jakie cechy charakteryzuje gaz o kodzie klasyfikacyjnym 2TOC?

  1. skroplony
  2. trujący
  3. zapalny

6. Do jakiej klasy zaliczamy fosfor biały?

  1. 3
  2. 8
  3. 2

7. Materiały samoreaktywne klasy 4.1 pakowane są:

  1. wyłącznie w opakowaniach metalowych
  2. tak jak materiały kl. 3
  3. analogicznie jak nadtlenki

8. Towary niebezpieczne klasy 3:

  1. mają niekiedy właściwości trujące
  2. klasyfikowane są na podstawie temperatury zapłonu
  3. to wyłącznie materiały chemicznie czyste

9. Do jakiej klasy może być zaliczona siarka UN 1350 w stanie stałym?

  1. 1
  2. 3
  3. 2

10. Towar niebezpieczny wysokiego ryzyka – fluorowodór UN 1052 – jest zakwalifikowany do klasy:

  1. 8
  2. 3
  3. 2

11. Substancja zawierająca izotop wodoru-tryt jest materiałem:

  1. klasy 7
  2. klasy 6.1
  3. klasy 5.1

12. Pestycydy klasyfikowane są do:

  1. klasy 3
  2. klasy 1 grupy zgodności K
  3. klasy 3, 6.1 lub 9

13. Do towarów niebezpiecznych klasy 4.2 mogą być zaliczane:

  1. Materiały samozapalne
  2. Materiały trujące
  3. Materiały organiczne

14. Do klasy 2 należą:

  1. materiały ciekłe zapalne o temperaturze zapłonu nie większej niż 93 °C
  2. gazy zapalne trujące
  3. gal

15. Jak długo należy przechowywać sprawozdanie roczne?

  1. 2 lata
  2. 3 lata
  3. 5 lat

16. Do której podklasy zaliczamy przedmioty, których zadziałanie ograniczone jest do pojedynczego przedmiotu bez zagrożenia dodatkowego?

  1. 6
  2. 5
  3. 3

17. Przedmioty zawierające materiał wybuchowy i środek chemiczny, to grupa zgodności:

  1. K
  2. A
  3. L

18. Do której klasy zostały zaklasyfikowane zapałki?

  1. 1
  2. 2
  3. 9

19. Pestycydy mogą być przewożone jako:

  1. materiały klasy 3
  2. materiały klasy 6.1
  3. materiały klasy 5.1

20. Które nalepki nie mogą być użyte dla oznakowania sztuk przesyłek z materiałami klasy 7?

  1. 4.2
  2. 7C
  3. 2

21. Opakowanie z drewna określone jest literą:

  1. C
  2. D
  3. F

22. Nadmanganian potasu jest zaklasyfikowany do klasy:

  1. 1
  2. 2
  3. 8

23. Dominującym zagrożeniem dla klasy 3 jest:

  1. podatność na zapalenie
  2. podatność na polimeryzację
  3. toksyczność

24. Kod klasyfikacyjny:

  1. nie występuje w klasie 7
  2. może zawierać numer podklasy
  3. posiadają wszystkie towary niebezpieczne

25. Nalepka w biało-czerwone pasy z symbolem płomienia zawiera:

  1. Cyfrę 4.1
  2. Cyfrę 4.2
  3. Cyfrę 4

26. Silniki rakietowe zaliczane są do:

  1. klasy 1
  2. klasy 8
  3. klasy 9

27. Do klasy 3 zaliczamy:

  1. olej opałowy ciężki (mazut)
  2. olej opałowy lekki
  3. olej gazowy

28. Kod opakowania z aluminium zawiera literę:

  1. B
  2. G
  3. P

29. Do klasy 4.1 zaliczamy:

  1. materiały stałe zapalne
  2. materiał samoreaktywne
  3. materiały polimeryzujące

30. DPPL o kodzie 31HZ1/Y/1206/PL/COBRO 64/0/1200 to:

  1. DPPL przeznaczony do przewozu towarów III grupy pakowania
  2. może być używany tylko do końca 2010 roku
  3. może być obicążony 1200 kg

31. Co oznacza kod BK1?

  1. Kontener do przewozu luzem zamknięty
  2. Kontener do przewozu luzem przykryty
  3. Przepisy specjalne w instrukcji pakowania DPPL

32. Podstawowymi kryteriami służącymi do klasyfikacji materiałów klasy 1 są:

  1. Wrażliwość na tarcie
  2. Podatność na rozpuszczanie w wodzie
  3. Wrażliwość na uderzenie

33. W klasie 4.1 klasyfikowane są:

  1. Materiały stałe zapalne i materiały samoreaktywne ciekłe
  2. Materiały samozapalne ciekłe i stałe
  3. Materiały stałe zapalne, materiały wybuchowe odczulone i materiały samoreaktywne ciekłe

34. Jakie właściwości posiadają materiały klasy 7:

  1. Promieniotwórcze
  2. Trujące
  3. Żrące

35. Materiały klasy 6.1 obejmują:

  1. Jedynie materiały powodujące śmierć człowieka w wyniku ich połknięcia
  2. Materiały posiadające toksyczność dermalną równą 4 mg/kg
  3. Pestycydy o kodzie klasyfikacyjnym

36. Niektóre materiały klasy 5.2 powinny być pakowane:

  1. Tylko w opakowania hermetyczne
  2. W opakowania odpowiadające materiałom przyporządkowanym do grupy pakowania I, II lub III
  3. Zgodnie z warunkami ustalonymi przez władzę właściwą

37. Znak w kształcie trójkąta, białego z czerwonym obramowaniem, zawierający symbol termometru w kolorze czerwonym, oznacza przewóz materiałów:

  1. w stanie podgrzanym
  2. piroforycznych
  3. rozkładających się lub polimeryzujących w temperaturze niższej niż 45°C

38. Próbki materiałów niebezpiecznych klasy 3 mogą być przewożone:

  1. W opakowaniu kombinowanym, pod warunkiem, że masa brutto sztuki przesyłki nie przekracza 2,5 kg
  2. W opakowaniu złożonym, pod warunkiem, że masa netto sztuki przesyłki nie przekracza 2,5 kg
  3. Wyłącznie w opakowaniu kombinowanym

39. W klasie 3 natężenie zagrożenia dominującego określone jest: 

  1. Na podstawie odpowiedniego oznakowania na opakowaniach w które materiał będzie pakowany
  2. Na podstawie temperatury wrzenia materiału
  3. Według grup pakowania

40. Jakie kryteria stosowane są przy klasyfikacji materiałów do klasy 9?

  1. Temperatura w której materiał jest przewożony
  2. Wartość stężenia CL50 dla ryb
  3. Wydzielanie zapalnych par
0

TEST OGÓLNY NR 1 – EGZAMIN DGSA

TEST OGÓLNY NR 1 – EGZAMIN DGSA – Egzamin dla kandydatów na doradców i doradców ADR/RID

 

Test 1 ogólny

1. Grupę zgodności C mają materiały:

  1. Inicjujące
  2. Miotające
  3. Kruszące

2. Jaka może być masa worka ?

  1. 25 kg
  2. 50 kg
  3. 20 kg

3. Grupa zgodności dla materiałów inicjujących:

  1. A
  2. B
  3. C

4. Kod opakowania ze szkła, porcelany, krzemionki:

  1. S
  2. P
  3. R

5. Do GP I klasy 6.1 należą towary wykazujące:

  1. Toksyczność doustną LD50 40 mg/kg
  2. Toksyczność dermalną LD50 50 mg/kg
  3. Toksyczność inhalacyjną LC50 0,4 mg/kg

6. Numer UN:

  1. Składa się z 2 lub 3 cyfr
  2. Może dotyczyć kilku towarów
  3. Może dotyczyć jednego towaru

7. Gaz opisany jako TFC ma właściwości:

  1. Trujące zapalne żrące
  2. Zapalne trujące żrące
  3. Żrące zapalne trujące

8. Do klasy 8 zaliczają się materiały:

  1. Wykazujące właściwości korozji aluminium z prędkością 6,3 mm/rok
  2. Wykazujące właściwości korozji stali z prędkością 6,3 mm/rok
  3. Powodujące całkowitą martwicę skóry po czasie narażenia 6 minut

9. Towar o kodzie FC2:

  1. Jest nieorganiczny
  2. Jest organiczny
  3. Jest pestycydem

10. Kryterium klasyfikacji materiału do klasy 5.1:

  1. Są właściwości żrące 2.2.51.1.2
  2. Są właściwości trujące
  3. Jest reakcja materiału z celulozą

11. Nalepka

  1. Dotyczy niektórych gazów
  2. Gazów o grupie klasyfikacyjnej TF
  3. Materiałów klasy 3 trujących

12. Kod dla skrzyni:

  1. 2
  2. 3
  3. 4

13. Do której klasy mogą należeć organizmy zmodyfikowane genetycznie?

  1. 6.1
  2. 6.2
  3. 9

14. Grupy zgodności stosowane dla rozdzielnia przesyłek dotyczą klasy:

  1. 1
  2. 7
  3. 9

15. Zgodnie z ustawą o przewozie towarów niebeziecznych sporządzane jest sprawozdanie z działalności uczestnika przewozu. Jak długi powinno być przechowywane?

  1. 1 rok
  2. 2 lata
  3. 5 lat

16. Podklasa materiałów wybuchowych, których zadziałanie ogranicza się do pojedynczej sztuki przesyłki?

  1. 1.4
  2. 1.5
  3. 1.6

17. Do klasy 2 zalicza się:

  1. Gazy dopuszczone do przewozu i niedopuszczone
  2. Gazy podzielone ze względu na stan fizyczny
  3. Naboje gazowe

18. Aerozole:

  1. O właściwościach zapalnych zawierają co najmniej 86% składników palnych
  2. O właściwościach żrących odpowiadających kryterium grupy pakowania I nie powinny być dopuszczone do przewozu
  3. Mają kod TCF

19. Kryterium przyporządkowania do klasy 3 jest:

  1. Temperatura zapłonu
  2. Wartość temperatury wrzenia
  3. Temperatura krytyczna

20. Kod klasyfikacyjny:

  1. Nie jest przyporządkowany dla materiałów klasy 7
  2. Może posiadać literę X
  3. Może posiadać grupę zgodności

21. Towary której klasy charakteryzują się temperaturą kontrolowaną?

  1. 5.2
  2. 4.3
  3. 3

22. Kod dla opakowania z drewna:

  1. C
  2. D
  3. G

23. Numer zagrożenia dla chloru UN 1017:

  1. 265
  2. 26
  3. 28

24. Do przewozu nie są dopuszczone materiały wybuchowe:

  1. Zawierające trujący środek chemiczny
  2. Inicjujące
  3. Podatne na samorzutna reakcję

25. Pojemność zbiornika, to:

  1. całkowita wewnętrzna pojemność zbiornika, wyrażona w litrach
  2. całkowita wewnętrzna pojemność zbiornika, wyrażona w metrach sześciennych
  3. pojemność wodna zbiornika

26. Którą grupę zgodności materiałów z klasy 1 zawierają materiał wybuchowy i trujący środek chemiczny:

  1. A
  2. B
  3. K

27. O jakiej zawartości procentowej alkoholu etanol jest towarem niebezpiecznym?

  1. Powyżej 24%
  2. Powyżej 80%
  3. Powyżej 18%

28. Jakie materiały są w klasie 6.1?

  1. Trujące
  2. Zagrażające środowisku
  3. Żrące

29. Jak dzielą się materiały LSA?

  1. Na rozszczepialne i nierozszczepiane
  2. Według stanu fizycznego
  3. Według aktywności właściwej

30. Naczynie ciśnieniowe nie może być oddane do napełniania jeżeli:

  1. Znaki certyfikacyjne nie są wyraźne
  2. Nie są w zadawalającym stanie technicznym
  3. Urządzenia obsługowe nie są sprawne

31. Jaką maksymalną masę netto mogą mieć bębny metalowe i skrzynie?

  1. 400 kg
  2. 200 kg
  3. 100 kg

32. Tablica pomarańczowa powinna być umieszczona na:

  1. Cysternie przenośnej
  2. Kontenerze wielkim do przewozu luzem
  3. Kontenerze wielkim ze sztukami przesyłki

33. GP I jest przyporządkowana dla materiałów:

  1. Samoreaktywnych
  2. Gazów
  3. Piroforycznych

34. Zgodnie z ustawą o przewozie towarów niebezpiecznych uczestnik przewozu nie ma obowiązku wyznaczenia doradcy:

  1. Jeżeli wykonuje przewozy towarów niebezpiecznych nieregularnie
  2. Jeżeli wykonuje przewozy towarów niebezpiecznych w ilościach ograniczonych wg RID/ADR
  3. Jeżeli wykonuje przewozy towarów niebezpiecznych powyżej 1000 ton na rok

35. Woda z trytem należy do:

  1. LSA-II
  2. SCO-I
  3. SCO-II

36. Na nalepce z symbolem rozrywającej się bomby umieszcza się:

  1. numer podklasy
  2. literę grupy zgodności
  3. numer klasy

37. Pojemność wodna wiązki butli przeznaczonej do przewozu gazów nietrujących nie może przekraczać:

  1. 1000 litrów
  2. 2000 litrów
  3. 3000 litrów

38. W znakowaniu opakowań dla materiałów niebezpiecznych grup pakowania I i II, po numerze kodowym opakowania umieszcza się literę:

  1. W
  2. X
  3. Y

39. W cysternie z izolacją termiczną o kodzie P10BN można przewozić:

  1. UN 1011
  2. UN 1041
  3. UN 2044

40. Zaklasyfikowanie ogni sztucznych do UN 0336 zapakowanych w skrzynie o kodzie opakowania 4C1 może być dokonane: 

  1. zgodnie z tabelą klasyfikacji domyślnej ogni sztucznych wyłącznie przez właściwą władzę
  2. wyłącznie na podstawie badań serii 6 podręcznika badań i kryteriów
  3. bez wyników badań serii 6 podręcznika badań i kryteriów wyłącznie za zgodą właściwej władzy
0

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych

Informacje ogólne

Charakterystyka fizyczna, chemiczna oraz biologiczna stanowi podstawę w trakcie klasyfikacji towarów niebezpiecznych. Podczas tego procesu porównywane są właściwości danej substancji z kryteriami klasyfikacyjnymi zawartymi w przepisach o przewozie towarów niebezpiecznych. Zagrożenie dominujące jest czynnikiem determinującym zaliczenie towaru do określonej klasy. Może ono występować z ustalonym natężeniem, które określane jest za pomocą grupy pakowania (akronim „GP” lub „PG”). W przypadku gdy towar stwarza więcej zagrożeń o mniejszej intensywności, zostają one określone mianem zagrożeń dodatkowych, opisanych za pomocą kodów klasyfikacyjnych. Finalnym etapem jest przyporządkowanie numeru UN i prawidłowej nazwy przewozowej dla danego towaru niebezpiecznego.

Rozwiązując zagadnienia dotyczące klasyfikacji materiałów lub przedmiotów jako towar niebezpieczny, należy zwrócić uwagę na to, że proces ten przebiega w sposób etapowy, wedle ściśle ustalonego schematu. Procedura klasyfikacji jest jak drabina. Pokonywanie kolejnych szczebli (etapów) doprowadzi do wyznaczonego celu, jakim jest:

  • przypisanie numeru UN danej substancji, mieszaninie, przedmiotowi, lub
  • stwierdzenie, że indywidua te nie podlegają pod kryteria klasyfikacyjne.

 

Przykłady

Materiał ciekły charakteryzujący się temperaturą wrzenia równą 85 °C i temperaturą zapłonu równą 30 °C. Dodatkowo, materiał wykazuje toksyczność dermalną LD50 = 30 mg/kg. Dokonaj klasyfikacji materiału, wiedząc, że jest on pestycydem bipirydylowym. Do każdego etapu wskaż podstawę prawną.

Rozwiązanie przykładu w ujęciu przepisów Umowy ADR/Regulaminu RID/Umowy ADN

 

Krok 1

Z treści zadania wyodrębnij wszystkie dane dotyczące substancji/mieszaniny. Zwróć uwagę na właściwości fizyczne, chemiczne, biologiczne i dodatkowe informacje, które mogą być istotne z punktu widzenia wyboru odpowiedniej pozycji.

Dane:

Tzapłonu = 30 °C

Twrzenia = 85 °C

Toksyczność dermalna, LD50 = 30 mg/kg

Ciecz, pestycyd bipirydylowy

 

Krok 2

Wyodrębnij zagrożenia stwarzane przez substancję/mieszaninę i określ jakim klasom odpowiadają. Określ również na poziomie której grupy pakowania występuje każde z wyszczególnionych zagrożeń. Kieruj się kryteriami klasyfikacyjnymi wskazanymi dla poszczególnych klas – patrz 2.2.x.1 ADR/RID/ADN, gdzie x = numer klasy (np. klasa 3 – 2.2.3.1 ADR/RID/ADN, klasa 6.1 – 2.2.61.1 ADR/RID/ADN).

Kryteria klasyfikacyjne, które spełnia materiał:

  • dla klasy (Materiały ciekłe zapalne)

– materiał ciekły, Tzapłonu ≤ 60 °C (patrz 2.2.3.1.1 ADR/RID/ADN),

– III grupa pakowania – Tzapłonu ≥ 23 °C i ≤ 60 °C, Twrzenia > 35 °C (patrz 2.2.3.1.3 ADR/RID/ADN).

  • dla klasy 6.1 (Materiały trujące)

– materiał trujący (2.2.61.1.1 ADR/RID/ADN),

– I grupa pakowania – toksyczność dermalna, LD50 ≤ 50 mg/kg (patrz 2.2.61.1.7 ADR/RID/ADN).

 

Krok 3

Dokonaj wyboru zagrożenia dominującego na podstawie hierarchii zagrożeń (patrz 2.1.3.5.3 ADR/RID/ADN). Zweryfikuj, czy na liście znajdują się zagrożenia, które charakteryzują materiał opisywany w zadaniu. Jeżeli tak, to:

  • zagrożenie znajdujące się na wyższej pozycji jest zagrożeniem dominującym, na podstawie którego materiał zaliczany jest do określonej klasy,
  • zagrożenie z dalszych pozycji listy lub nie występujące na niej jest zagrożeniem dodatkowym.

W sytuacji, gdy na liście nie występuje żadne z zagrożeń, które charakteryzuje opisywany materiał, zagrożenie dominujące określane jest na podstawie tabeli pierwszeństwa zagrożeń – patrz 2.1.3.10 ADR/RID/ADN.

 

Krok 4

Zagrożenia charakteryzujące materiał:

  • zagrożenie dla klasy 3 na poziomie III grupy pakowania,
  • zagrożenie dla klasy 6.1 na poziomie I grupy pakowania.

W tym przypadku zagrożeniem dominującym jest działanie trujące.

 

Krok 5

Określ kod klasyfikacyjny materiału, z uwzględnieniem zagrożeń dodatkowych. Kod klasyfikacyjny należy wybrać spośród kodów klasyfikacyjnych, które zostały wskazane dla klasy ustalonej na podstawie zagrożenia dominującego – 2.2.x.1.2  lub 2.2.x.3 ADR/RID/ADN, gdzie x = numer klasy (patrz 2.2.61.1.2 lub 2.2.61.3 ADR/RID/ADN). Kod klasyfikacyjny dla opisywanego materiału to TF2 – Materiały trujące, zapalne, ciekłe, stosowane jako pestycydy.

 

Krok 6

Określ numer UN i prawidłową nazwę przewozową materiału na podstawie ustalonego kodu klasyfikacyjnego. Skorzystaj z wykazu pozycji grupowych, które zawarte są w 2.2.x.3 ADR/RID/ADN, gdzie x = numer klasy (patrz 2.2.61.3 ADR/RID/ADN). Pamiętaj o dodatkowych danych zawartych w treści zadania: Materiał jest pestycydem bipirydylowym.

 

  • Numer UN: UN 3015
  • Nazwa przewozowa: PESTYCYD BIPIRYDYLOWY TRUJĄCY CIEKŁY ZAPALNY

 

PODSUMOWANIE

Klasa: 6.1 – Materiały trujące

Grupa pakowania: I

Kod klasyfikacyjny: TF2

Numer UN: UN 3015

Nazwa: PESTYCYD BIPIRYDYLOWY TRUJĄCY CIEKŁY ZAPALNY

 

 

Rozwiązanie przykładu w ujęciu Kodeksu Morskiego IMDG Code

 

Krok 1

Z treści zadania wyodrębnij wszystkie dane dotyczące substancji/mieszaniny. Zwróć uwagę na właściwości fizyczne, chemiczne, biologiczne i dodatkowe informacje, które mogą być istotne z punktu widzenia wyboru odpowiedniej pozycji.

Dane:

Tzapłonu = 30 °C

Twrzenia = 85 °C

Toksyczność dermalna, LD50 = 30 mg/kg

Ciecz, pestycyd bipirydylowy

 

Krok 2

Wyodrębnij zagrożenia stwarzane przez substancję/mieszaninę i określ jakim klasom odpowiadają. Określ również na poziomie której grupy pakowania występuje każde z wyszczególnionych zagrożeń. Kieruj się kryteriami klasyfikacyjnymi wskazanymi dla poszczególnych klas – patrz 2.x.1 IMDG Code, gdzie x = numer klasy (np. klasa 3 – 2.3.1 IMDG Code, klasa 6 – 2.6.1 IMDG Code, klasa 6.1 – 2.6.2 IMDG Code).

Kryteria klasyfikacyjne, które spełnia materiał:

  • dla klasy (Materiały ciekłe zapalne)

– materiał ciekły, Tzapłonu ≤ 60 °C (patrz 2.3.1.2 IMDG Code),

– III grupa pakowania – Tzapłonu ≥ 23 °C i ≤ 60 °C, Twrzenia > 35 °C (patrz 2.3.2.6 IMDG Code).

  • dla klasy 6.1 (Materiały trujące)

– materiał trujący (patrz 2.6.1 IMDG Code),

– I grupa pakowania – toksyczność dermalna, LD50 ≤ 50 mg/kg (patrz 2.6.2.2.4.1 IMDG Code).

 

Krok 3

Dokonaj wyboru zagrożenia dominującego na podstawie hierarchii zagrożeń (patrz 2.0.3.4 IMDG Code). Zweryfikuj, czy na liście znajdują się zagrożenia, które charakteryzują materiał opisywany w zadaniu. Jeżeli tak, to:

  • zagrożenie znajdujące się na wyższej pozycji jest zagrożeniem dominującym, na podstawie którego materiał zaliczany jest do określonej klasy,
  • zagrożenie z dalszych pozycji listy lub nie występujące na niej jest zagrożeniem dodatkowym.

W sytuacji, gdy na liście nie występuje żadne z zagrożeń, które charakteryzuje opisywany materiał, zagrożenie dominujące określane jest na podstawie tabeli pierwszeństwa zagrożeń – patrz 2.0.3.6 IMDG Code.

 

Krok 4

Zagrożenia charakteryzujące materiał:

  • zagrożenie dla klasy 3 na poziomie III grupy pakowania,
  • zagrożenie dla klasy 6.1 na poziomie I grupy pakowania.

W tym przypadku zagrożeniem dominującym jest działanie trujące.

 

Krok 5

Określ ewentualne zagrożenie dodatkowe lub stwierdź, że materiał nie wykazuje zagrożeń dodatkowych.

 

Krok 6

Określ numer UN i prawidłową nazwę przewozową materiału na podstawie ustalonych informacji. Skorzystaj z Appendix A – List of generic and N.O.S. Proper Shipping Names. Pamiętaj o dodatkowych danych zawartych w treści zadania: Materiał jest pestycydem bipirydylowym. Skieruj się do: klasa 6/klasa 6.1/Specific Entries/Pesticides/(b) Liquid, ponieważ posiadasz informacje, które pozwalają na uszczegółowienie prawidłowej nazwy przewozowej.

  • Numer UN: UN 3015
  • Nazwa przewozowa: BIPYRYDILIUM PESTICIDE, LIQUID, TOXIC, FLAMMABLE

 

PODSUMOWANIE

Klasa: 6.1 – Materiały trujące

Grupa pakowania: I

Numer UN: UN 3015

Nazwa: BIPYRYDILIUM PESTICIDE, LIQUID, TOXIC, FLAMMABLE

 

 

Rozwiązanie przykładu w ujęciu przepisów IATA DGR

 

Krok 1

Z treści zadania wyodrębnij wszystkie dane dotyczące substancji/mieszaniny. Zwróć uwagę na właściwości fizyczne, chemiczne, biologiczne i dodatkowe informacje, które mogą być istotne z punktu widzenia wyboru odpowiedniej pozycji.

Dane:

Tzapłonu = 30 °C

Twrzenia = 85 °C

Toksyczność dermalna, LD50 = 30 mg/kg

Ciecz, pestycyd bipirydylowy

 

Krok 2

Wyodrębnij zagrożenia stwarzane przez substancję/mieszaninę i określ jakim klasom/podklaskom odpowiadają. Określ również na poziomie której grupy pakowania występuje każde z wyszczególnionych zagrożeń. Kieruj się kryteriami klasyfikacyjnymi wskazanymi dla poszczególnych klas/podklas – patrz 3.x IATA DGR, gdzie x = numer klasy (np. klasa 3 – 3.3 IATA DGR, klasa 6 – 3.6 IATA DGR, podklasa 6.1 – 3.6.1 IATA DGR).

Kryteria klasyfikacyjne, które spełnia materiał:

  • dla klasy (Materiały ciekłe zapalne)

– materiał ciekły, Tzapłonu ≤ 60 °C (patrz 3.3.1.2 IATA DGR),

– III grupa pakowania – Tzapłonu ≥ 23 °C i ≤ 60 °C, Twrzenia > 35 °C (patrz 3.3.2.2, Table 3.3.A IATA DGR).

  • dla podklasy 6.1 (Materiały trujące)

– materiał trujący (patrz 3.6.1.1 IATA DGR),

– I grupa pakowania – toksyczność dermalna, LD50 ≤ 50 mg/kg (patrz 3.6.1.3, Table 3.6.A IATA DGR).

 

Krok 3

Dokonaj wyboru zagrożenia dominującego na podstawie hierarchii zagrożeń (patrz 3.10.2 IATA DGR). Zweryfikuj, czy na liście znajdują się zagrożenia, które charakteryzują materiał opisywany w zadaniu. Jeżeli tak, to:

  • zagrożenie znajdujące się na wyższej pozycji jest zagrożeniem dominującym, na podstawie którego materiał zaliczany jest do określonej klasy,
  • zagrożenie z dalszych pozycji listy lub nie występujące na niej jest zagrożeniem dodatkowym.

W sytuacji, gdy na liście nie występuje żadne z zagrożeń, które charakteryzuje opisywany materiał, zagrożenie dominujące określane jest na podstawie tabeli pierwszeństwa zagrożeń – patrz Table 3.10.A IATA DGR.

 

Krok 4

Zagrożenia charakteryzujące materiał:

  • zagrożenie dla klasy 3 na poziomie III grupy pakowania,
  • zagrożenie dla klasy 6.1 na poziomie I grupy pakowania.

W tym przypadku zagrożeniem dominującym jest działanie trujące.

 

Krok 5

Określ ewentualne zagrożenie dodatkowe lub stwierdź, że materiał nie wykazuje zagrożeń dodatkowych.

 

Krok 6

Określ numer UN i prawidłową nazwę przewozową materiału na podstawie ustalonych informacji. Skorzystaj z Table 4.1.A – List of generic and N.O.S. Proper Shipping Names. Pamiętaj o dodatkowych danych zawartych w treści zadania: Materiał jest pestycydem bipirydylowym. Skieruj się do: klasa 6/podklasa 6.1/Specific Entries/Pesticides, liquid ponieważ posiadasz informacje, które pozwalają na uszczegółowienie prawidłowej nazwy przewozowej.

 

  • Numer UN: UN 3015
  • Nazwa przewozowa: BIPYRYDILIUM PESTICIDE, LIQUID, TOXIC, FLAMMABLE

 

PODSUMOWANIE

Klasa: 6 – Materiały trujące i zakaźne

Podklasa: 6.1 – Materiały trujące

Grupa pakowania: I

Numer UN: UN 3015

Nazwa: BIPYRYDILIUM PESTICIDE, LIQUID, TOXIC, FLAMMABLE

0

Dokumenty przewozowe w transporcie towarów niebezpiecznych

Klasyfikacje transportu

Przewóz towarów niebezpiecznych realizowany jest z wykorzystaniem transportu:

  • drogowego (ADR),
  • kolejowego (RID),
  • śródlądowego (ADN),
  • morskiego (IMDG Code),
  • lotniczego (ICAO TI/IATA DGR).

 

Informacje, które zostały podane w nawiasach to akronimy międzynarodowych aktów prawnych, które regulują problematykę przewozu towarów niebezpiecznych adekwatnie do każdego rodzaju transportu.

Wzór dokumentu przewozowego

Dokumenty przewozowe sporządzane są zazwyczaj w formie papierowej. Dopuszcza się używanie dokumentów przewozowych w formie elektronicznej, jednakże w każdej chwili przewozu muszą być tak samo dostępne jak dokumenty w formie papierowej. Forma elektroniczna może być stosowana w zastępstwie dokumentacji papierowej lub jako jej uzupełnienie. Dokument przewozowy powinien zostać sporządzony przez nadawcę. Przewoźnik natomiast, ma obowiązek sprawdzenia, czy dokument przewozowy zawiera wszelkie niezbędne informacje oraz czy jest możliwe odczytanie dokumentu przekazanego w formie elektronicznej. Umowa ADR, Regulamin RID, Umowa ADN, Kodeks Morski IMDG nie wskazują konkretnego wzoru graficznego dokumentu przewozowego, jednakże precyzują informacje, które dokument ten powinien zawierać (patrz 5.4.1 Umowa ADR/Regulamin RID/Umowa ADN/Kodeks IMDG). W przewozie lotniczym natomiast, przepisy IATA DGR określają wzór i formę dokumentu przewozowego (Deklaracja DGD – Dangerous Goods Declaration). Uczestnicy przewozu towarów niebezpiecznych drogą morską mogą spotkać się z wewnętrznymi wymaganiami firm przewozowych lub armatorów statków w zakresie ściśle określonego wzoru dokumentacji przewozowej. Podmioty te bardzo często wymagają podania informacji na temat przewożonych materiałów na dokumencie multimodalnym (Multimodal  Dangerous Goods Form) lub na drukach publikowanych przez IMO (IMO Dangerous Goods Declaration). Niespełnienie oczekiwań w tym zakresie skutkuje odmową w zakresie przyjęcia towaru niebezpiecznego do przewozu.

Dokument przewozowy materiałów niebezpiecznych - transport lotniczy (IATA DGR)

Dokument przewozowy materiałów niebezpiecznych – transport lotniczy (IATA DGR)

Informacje ogólne, które powinien zawierać każdy dokument przewozowy

Rozbudowany dokument przewozowy wymagany jest generalnie przy realizowaniu przewozu na pełnych przepisach. Niemniej jednak, zależnie od rodzaju transportu będzie on również wymagany podczas realizowaniu przewozu na określonych wyłączeniach spod przepisów.

Nie da się ukryć, że wielu przedsiębiorców traktuje dokument przewozowy jako zbędny papier, który przysparza samych kłopotów podczas kontroli. Z jednym na pewno mogę się zgodzić – nikt nie lubi problemów. Ale czy zapisy, które powinny znaleźć się w dokumencie są tylko zwykłymi wymaganiami prawnymi do spełnienia, czy mają głębszy sens?

Niezależnie od tego z jakim rodzajem przewozu mamy do czynienia, część informacji, która powinna być zawarta w dokumencie przewozowym jest uniwersalna. Wśród nich możemy wyróżnić informacje umożliwiające identyfikację:

  • przewożonych materiałów (numer UN, prawidłowa nazwa przewozowa),
  • zagrożeń stwarzanych przez przewożone materiały (kod klasyfikacyjny/numery wzorów nalepek/klasa/podklasa/zagrożenia dodatkowe),
  • natężenia zagrożenia (grupa pakowania, o ile występuje),
  • ilości i rodzaju sztuk przesyłek, poprawności zapakowania towaru (jeżeli ma to zastosowanie; ilość i opis sztuk przesyłek/instrukcja pakowania),
  • ilości każdego przewożonego towaru niebezpiecznego,
  • podmiotów nadających i odbierających towary niebezpieczne.

 

Nie trudno zauważyć, że informacje, które możemy pozyskać z dokumentacji przewozowej umożliwiają odpowiednią reakcję w razie zaistnienia wypadku, incydentu, zdarzenia awaryjnego. Efektywne i szybkie skoordynowanie działań w tym zakresie ma ogromny wpływ na zminimalizowanie ryzyka wystąpienia lub rozwinięcia negatywnych skutków.

Informacje szczegółowe dotyczące realizowanego przewozu, które dodatkowo zawiera się w dokumentacji zależne są między innymi od właściwości przewożonego towaru niebezpiecznego, zagrożeń stwarzanych przez towar niebezpieczny, sposobu realizacji przewozu i jego specyfiki.

Jakie rozwiązania wybieram i rekomenduję?

W przewozach charakteryzujących się wykorzystaniem jednego rodzaju transportu wybieram dokumenty, których wzory tworzę samodzielnie. Jest to dobre rozwiązanie, gdyż ich forma dostosowana jest do potrzeb firm z którymi współpracuje. Zawierają nie tylko informacje, które wymagane są przepisami, ale również informacje, które ułatwiają zidentyfikowanie różnych czynników związanych z przewozem, chociażby na ewentualne potrzeby prowadzenia ewidencji. Przy realizowaniu przewozów z wykorzystaniem różnych rodzajów transportu, zwłaszcza przy przewozach drogowo-morskich, rekomenduję Multimodalny Dokument Przewozowy Towarów Niebezpiecznych (Multimodal Dangerous Goods Form). Uzasadnienie wyboru jest proste. W dokumencie tym możemy zawrzeć cały szereg informacji, istotnych z punktu widzenia specyfiki realizowanego przewozu. Oprócz tego, że możemy na nim podać opis przewożonego towaru niebezpiecznego, to dokument ten może być użyty również, w zależności od potrzeb, jako deklaracja nadawcy towaru niebezpiecznego i certyfikat pakowania kontenera. Wzór dokumentu multimodalnego został zawarty w 5.4.5 Umowy ADR/Regulaminu RID/Umowy ADN/Kodeksu Morskiego IMDG.

Przykład wypełnionego dokumentu multimodalnego (Multimodal Dangerous Goods Form)

0

Kto dokonuje klasyfikacji towaru niebezpiecznego? Jakie koszty pochłania ten proces?

Procedura klasyfikacji

Procedura klasyfikacji powinna zostać przeprowadzona zgodnie z Podręcznikiem badań i kryteriów. Podręcznik ten zawiera kryteria, metody badań i procedury, które powinny zostać użyte w celu ewentualnego zaklasyfikowania substancji, mieszaniny, przedmiotu zawierającego te indywidua jako towar niebezpieczny. Procedury klasyfikacji, metody badań i kryteria zawarte w tej pozycji zostały podzielone na trzy części:

  • Część I – Przepisy dotyczące klasyfikacji materiałów wybuchowych klasy 1,
  • Część II – Przepisy dotyczące klasyfikacji materiałów samoreaktywnych klasy 4.1 i nadtlenków organicznych klasy 5.2,
  • Część III – Przepisy dotyczące klasyfikacji pozostałych towarów niebezpiecznych.

 

Kto dokonuje klasyfikacji towaru niebezpiecznego?

Za klasyfikację odpowiedzialny jest producent lub nadawca towaru niebezpiecznego. Podmioty te procedurę klasyfikacji mogą wykonać w sposób samodzielny, pod warunkiem, że dysponują odpowiednim zapleczem lub wsparciem laboratoryjnym, aby badania mogły być wykonane zgodnie z zaleceniami przepisów. W końcową fazę – interpretację wyników zawartych w raporcie z badań – zazwyczaj angażowany jest doradca ds. bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych. Działanie to ma na celu przypisanie numeru UN, prawidłowej nazwy przewozowej i grupy pakowania. Specjalista podejmujący się tego zadania powinien dysponować wiedzą nie tylko z zakresu klasyfikacji towarów niebezpiecznych, ale również w większości przypadków nienaganną wiedzą z chemii i fizyki. Należy pamiętać, że nieprawidłowe zaklasyfikowanie towaru niebezpiecznego niesie za sobą szereg negatywnych konsekwencji dla uczestników przewozu.

Klasyfikacji towarów niebezpiecznych dokonuje również właściwa władza. Wyniki procedury klasyfikacyjnej przekazywane są przedsiębiorcom w postaci Certyfikatów klasyfikacyjnych. Dokumenty te zachowują ważność do momentu wprowadzenia zmian jakościowych materiału lub zmian technologicznych, które mają istotny wpływ na właściwości fizyczne i chemiczne produktu lub zmian przepisów z zakresu przewozu towarów niebezpiecznych. W Polsce jednostkami upoważnionymi do wykonywania czynności administracyjnych w sprawach badań, klasyfikacji oraz warunków dopuszczania do przewozu towarów niebezpiecznych są:

  • Instytut Przemysłu Organicznego – towary kl. 1, 2, 3, 4.1, 4.2, 4.3, 5.1, 5.2, 6.1, 8 i 9,
  • Instytut Mechaniki Precyzyjnej – towary kl. 1, 4.1, 5.1,
  • Państwowa Agencja Atomistyki – towary kl. 7.

 

Instytut Mechaniki Precyzyjnej został również upoważniony do wykonywania czynności administracyjnych w sprawach warunków technicznych i badań opakowań towarów niebezpiecznych kl. 1, 4.1 i 5.1.

Tryb i koszty prowadzenia procedury klasyfikacyjnej

Producent lub nadawca substancji/mieszaniny może przedłożyć do Instytutu informacje dotyczące identyfikacji materiału. Dla substancji należy wskazać: nazwę chemiczną, wzór chemiczny, numer CAS, numer WE. Dla mieszaniny natomiast: nazwy składników i ich zawartość procentową, numer(y) CAS – produktu (o ile jest) lub składników. Dodatkowo powinno się zawrzeć na karcie informacje dotyczące: właściwości fizycznych, działania (adekwatnie do stwarzanego zagrożenia) i ewentualnego zagrożenia dla środowiska. Ważne jest, aby badania były wykonane zgodnie z zaleceniami i normami wskazanymi w przepisach. W wyniku tego jednostka na podstawie przedłożonych danych dokonuje klasyfikacji i wydaje Certyfikat klasyfikacyjny (jego koszt to 1800 zł netto). Dodatkowo istnieje możliwość wydania certyfikatu zbiorczego dla minimum trzech substancji/mieszanin charakteryzujących się podobnym zagrożeniem, tj. takich, które finalnie zostaną przypisane do takiej samej pozycji w Wykazie Towarów Niebezpiecznych. Koszt wydania certyfikatu zbiorczego to 2500 zł netto.

W drugim trybie postępowania przedsiębiorca może zlecić badania Instytutowi, który po ich wykonaniu wyda Certyfikat klasyfikacyjny. Oprócz kosztów związanych z wydaniem certyfikatu, dochodzą również wydatki związane z wykonaniem badań. Koszt badania uzależniony jest od jego rodzaju, przykładowo:

  • badanie właściwości palnych – ok. 500 zł netto,
  • badanie właściwości utleniających – 2000-3000 zł netto (cena uzależniona jest od stanu skupienia badanego materiału).

 

Koszty pojedynczego badania nie przekraczają z reguły 2500 zł netto dla jednej substancji lub mieszaniny.

0

Jak szybko rozpoznać, czy substancja lub mieszanina jest towarem niebezpiecznym?

Procedura klasyfikacji w kilku słowach

Charakterystyka fizykochemiczna i biologiczna stanowi podstawę w trakcie klasyfikacji towarów niebezpiecznych. Podczas tego procesu porównywane są właściwości danej substancji lub mieszaniny z kryteriami klasyfikacyjnymi zawartymi w przepisach o przewozie towarów niebezpiecznych. Zagrożenie dominujące jest czynnikiem determinującym zaliczenie towaru do określonej klasy. Może ono występować z ustalonym natężeniem, które określane jest za pomocą grupy pakowania. W przypadku gdy towar stwarza więcej zagrożeń o mniejszej intensywności, ale wciąż wpisują się one w kryteria klasyfikacyjne, zostają one określone mianem zagrożeń dodatkowych, opisanych za pomocą kodów klasyfikacyjnych. Rodzaj zagrożeń dominujących i dodatkowych obrazowany jest za pomocą nalepek ostrzegawczych. Finalnym etapem jest przyporządkowanie numeru UN i prawidłowej nazwy przewozowej dla danego towaru niebezpiecznego. Numer UN jest czterocyfrowym numerem identyfikacyjnym materiału lub przedmiotu.

Karta charakterystyki (MSDS)

Zadaniem karty charakterystyki jest informowanie użytkownika substancji lub mieszaniny o zagrożeniach stwarzanych przez nie. Skutkiem tego w dokumencie tym należy zawrzeć informacje dotyczące bezpiecznego magazynowania substancji lub mieszaniny, postępowania z nimi oraz usuwania. Dzięki temu użytkownicy chemikaliów, po zapoznaniu się z MSDS powinni wiedzieć jakie działania trzeba podjąć, aby zapewnić skuteczną ochronę zdrowia, bezpieczeństwa w miejscu pracy i ochronę środowiska. Wymaga się, aby język jakim napisana jest karta charakterystyki był prosty i precyzyjny, pozbawiony żargonu, akronimów i skrótów. Ponadto, nie powinien zawierać zwrotów, które mogłyby sugerować, że dana substancja niebezpieczna lub mieszanina niebezpieczna nie stanowi zagrożenia, np. bezpieczna w większości warunków stosowania, może być niebezpieczne lub nieszkodliwe dla zdrowia. W tym miejscu należy również podkreślić, że w karcie MSDS nie powinny występować zwroty, które wskazywałyby na niespójność z ustaloną klasyfikacją substancji lub mieszaniny.

Moim zdaniem wskazane zalecenia i ograniczenia mają na celu stworzenie możliwości jak najdokładniejszego zrozumienia treści zawartych w tym dokumencie i w konsekwencji efektywnego ich wdrożenia, aby wyeliminować ryzyko wystąpienia negatywnych następstw.

Karta charakterystyki nie posiada określonej objętości, jednakże składa się z 16 sekcji, które zawierają ściśle określone informacje. Istotnym elementem, z punktu tematyki tego artykułu jest sekcja 14, zawierająca Informacje dotyczące transportu.

Sekcja 14 MSDS – co mogę z niej wyczytać?

W sekcji tej zawiera się informacje dotyczące klasyfikacji substancji lub mieszanin w odniesieniu do transportu. Jeżeli substancja lub mieszanina została zaklasyfikowana jako towar niebezpieczny, to w podsekcji 14.1 będzie zawarty jego numer UN – czterocyfrowy numer identyfikacyjny. Kolejne elementy, podsekcja 14.2 zawiera prawidłową nazwę przewozową, 14.3 – klasę i ewentualne zagrożenia dodatkowe jakie towar niebezpieczny wykazuje w transporcie, 14.4 – grupę pakowania, jako parametr wskazujący nie tylko zagrożenie natężenia dominującego, ale również odpowiednią pozycję w Wykazie Towarów Niebezpiecznych. Z punktu widzenia ewentualnych, dodatkowych zapisów w dokumencie przewozowym lub dodatkowego oznakowania bardzo ważne informacje zawiera podsekcja 14.5, gdyż podaje czy dana substancja lub mieszanina stwarza zagrożenie dla środowiska. W pozostałych podsekcjach, jeżeli ma to zastosowanie, zawiera się informacje dodatkowe. W przedostatniej podsekcji – 14.6, zawiera się szczególne środki ostrożności dotyczące transportu lub przemieszczania substancji/mieszaniny zarówno na terenie zakładu, jak i poza nim. Podsekcja 14.7 jako element według mojego doświadczenia uzupełniany najrzadziej, dotyczy przewozu luzem zgodnie z załącznikiem II do Konwencji MARPOL i Kodeksu IBC. Uwzględnia się tu informacje w odniesieniu do obu instrumentów IMO dotyczących ochrony przed zanieczyszczaniem morza ciekłymi substancjami szkodliwymi oraz budowy i wyposażenia statków przewożących niebezpieczne chemikalia luzem.

Jeżeli substancja lub mieszanina nie jest klasyfikowana jako towar niebezpieczny, to sekcja 14 nie jest uzupełniana informacjami z zakresu problematyki przewozu towarów niebezpiecznych lub zawiera bezpośrednią, czytelną informację: nie klasyfikowana jako towar niebezpieczny.

Czy na informacjach zawartych w karcie charakterystyki można bezwzględnie polegać?

W większości przypadków zdecydowanie tak, przynajmniej w zakresie numeru UN i grupy pakowania (o ile zostały poprawnie ustalone). To podsekcje, których wypełnienie nie przysparza większych trudności w aspekcie zawarcia wymaganych treści. Nie da się jednak ukryć, że również tu występują wyjątki od reguły. Jakie problemy możemy spotkać w tym zakresie?

  • karta charakterystyki jest niekompletna, źle sporządzona lub zawiera szczątkowe informacje,
  • dokument został sporządzony przez osobę niekompetentną,
  • towarowi niebezpiecznemu przypisano zły numer UN,
  • substancja/mieszanina została zaklasyfikowana jako towar niebezpieczny, pomimo, iż nie spełnia kryteriów klasyfikacyjnych w tym zakresie.

 

Nadanie towaru niebezpiecznego, który został nieprawidłowo sklasyfikowany to naruszenie, które może skutkować nałożeniem sankcji karnej w wysokości 6000 zł. Należy jednak zauważyć, że niepoprawnie przypisany numer UN może skutkować między innymi złym doborem warunków realizacji przewozu, co w efekcie pociąga za sobą dalsze nadużycia.

0