Kto dokonuje klasyfikacji towaru niebezpiecznego? Jakie koszty pochłania ten proces?

Procedura klasyfikacji

Procedura klasyfikacji powinna zostać przeprowadzona zgodnie z Podręcznikiem badań i kryteriów. Podręcznik ten zawiera kryteria, metody badań i procedury, które powinny zostać użyte w celu ewentualnego zaklasyfikowania substancji, mieszaniny, przedmiotu zawierającego te indywidua jako towar niebezpieczny. Procedury klasyfikacji, metody badań i kryteria zawarte w tej pozycji zostały podzielone na trzy części:

  • Część I – Przepisy dotyczące klasyfikacji materiałów wybuchowych klasy 1,
  • Część II – Przepisy dotyczące klasyfikacji materiałów samoreaktywnych klasy 4.1 i nadtlenków organicznych klasy 5.2,
  • Część III – Przepisy dotyczące klasyfikacji pozostałych towarów niebezpiecznych.

 

Kto dokonuje klasyfikacji towaru niebezpiecznego?

Za klasyfikację odpowiedzialny jest producent lub nadawca towaru niebezpiecznego. Podmioty te procedurę klasyfikacji mogą wykonać w sposób samodzielny, pod warunkiem, że dysponują odpowiednim zapleczem lub wsparciem laboratoryjnym, aby badania mogły być wykonane zgodnie z zaleceniami przepisów. W końcową fazę – interpretację wyników zawartych w raporcie z badań – zazwyczaj angażowany jest doradca ds. bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych. Działanie to ma na celu przypisanie numeru UN, prawidłowej nazwy przewozowej i grupy pakowania. Specjalista podejmujący się tego zadania powinien dysponować wiedzą nie tylko z zakresu klasyfikacji towarów niebezpiecznych, ale również w większości przypadków nienaganną wiedzą z chemii i fizyki. Należy pamiętać, że nieprawidłowe zaklasyfikowanie towaru niebezpiecznego niesie za sobą szereg negatywnych konsekwencji dla uczestników przewozu.

Klasyfikacji towarów niebezpiecznych dokonuje również właściwa władza. Wyniki procedury klasyfikacyjnej przekazywane są przedsiębiorcom w postaci Certyfikatów klasyfikacyjnych. Dokumenty te zachowują ważność do momentu wprowadzenia zmian jakościowych materiału lub zmian technologicznych, które mają istotny wpływ na właściwości fizyczne i chemiczne produktu lub zmian przepisów z zakresu przewozu towarów niebezpiecznych. W Polsce jednostkami upoważnionymi do wykonywania czynności administracyjnych w sprawach badań, klasyfikacji oraz warunków dopuszczania do przewozu towarów niebezpiecznych są:

  • Instytut Przemysłu Organicznego – towary kl. 1, 2, 3, 4.1, 4.2, 4.3, 5.1, 5.2, 6.1, 8 i 9,
  • Instytut Mechaniki Precyzyjnej – towary kl. 1, 4.1, 5.1,
  • Państwowa Agencja Atomistyki – towary kl. 7.

 

Instytut Mechaniki Precyzyjnej został również upoważniony do wykonywania czynności administracyjnych w sprawach warunków technicznych i badań opakowań towarów niebezpiecznych kl. 1, 4.1 i 5.1.

Tryb i koszty prowadzenia procedury klasyfikacyjnej

Producent lub nadawca substancji/mieszaniny może przedłożyć do Instytutu informacje dotyczące identyfikacji materiału. Dla substancji należy wskazać: nazwę chemiczną, wzór chemiczny, numer CAS, numer WE. Dla mieszaniny natomiast: nazwy składników i ich zawartość procentową, numer(y) CAS – produktu (o ile jest) lub składników. Dodatkowo powinno się zawrzeć na karcie informacje dotyczące: właściwości fizycznych, działania (adekwatnie do stwarzanego zagrożenia) i ewentualnego zagrożenia dla środowiska. Ważne jest, aby badania były wykonane zgodnie z zaleceniami i normami wskazanymi w przepisach. W wyniku tego jednostka na podstawie przedłożonych danych dokonuje klasyfikacji i wydaje Certyfikat klasyfikacyjny (jego koszt to 1800 zł netto). Dodatkowo istnieje możliwość wydania certyfikatu zbiorczego dla minimum trzech substancji/mieszanin charakteryzujących się podobnym zagrożeniem, tj. takich, które finalnie zostaną przypisane do takiej samej pozycji w Wykazie Towarów Niebezpiecznych. Koszt wydania certyfikatu zbiorczego to 2500 zł netto.

W drugim trybie postępowania przedsiębiorca może zlecić badania Instytutowi, który po ich wykonaniu wyda Certyfikat klasyfikacyjny. Oprócz kosztów związanych z wydaniem certyfikatu, dochodzą również wydatki związane z wykonaniem badań. Koszt badania uzależniony jest od jego rodzaju, przykładowo:

  • badanie właściwości palnych – ok. 500 zł netto,
  • badanie właściwości utleniających – 2000-3000 zł netto (cena uzależniona jest od stanu skupienia badanego materiału).

 

Koszty pojedynczego badania nie przekraczają z reguły 2500 zł netto dla jednej substancji lub mieszaniny.

0

Jak szybko rozpoznać, czy substancja lub mieszanina jest towarem niebezpiecznym?

Procedura klasyfikacji w kilku słowach

Charakterystyka fizykochemiczna i biologiczna stanowi podstawę w trakcie klasyfikacji towarów niebezpiecznych. Podczas tego procesu porównywane są właściwości danej substancji lub mieszaniny z kryteriami klasyfikacyjnymi zawartymi w przepisach o przewozie towarów niebezpiecznych. Zagrożenie dominujące jest czynnikiem determinującym zaliczenie towaru do określonej klasy. Może ono występować z ustalonym natężeniem, które określane jest za pomocą grupy pakowania. W przypadku gdy towar stwarza więcej zagrożeń o mniejszej intensywności, ale wciąż wpisują się one w kryteria klasyfikacyjne, zostają one określone mianem zagrożeń dodatkowych, opisanych za pomocą kodów klasyfikacyjnych. Rodzaj zagrożeń dominujących i dodatkowych obrazowany jest za pomocą nalepek ostrzegawczych. Finalnym etapem jest przyporządkowanie numeru UN i prawidłowej nazwy przewozowej dla danego towaru niebezpiecznego. Numer UN jest czterocyfrowym numerem identyfikacyjnym materiału lub przedmiotu.

Karta charakterystyki (MSDS)

Zadaniem karty charakterystyki jest informowanie użytkownika substancji lub mieszaniny o zagrożeniach stwarzanych przez nie. Skutkiem tego w dokumencie tym należy zawrzeć informacje dotyczące bezpiecznego magazynowania substancji lub mieszaniny, postępowania z nimi oraz usuwania. Dzięki temu użytkownicy chemikaliów, po zapoznaniu się z MSDS powinni wiedzieć jakie działania trzeba podjąć, aby zapewnić skuteczną ochronę zdrowia, bezpieczeństwa w miejscu pracy i ochronę środowiska. Wymaga się, aby język jakim napisana jest karta charakterystyki był prosty i precyzyjny, pozbawiony żargonu, akronimów i skrótów. Ponadto, nie powinien zawierać zwrotów, które mogłyby sugerować, że dana substancja niebezpieczna lub mieszanina niebezpieczna nie stanowi zagrożenia, np. bezpieczna w większości warunków stosowania, może być niebezpieczne lub nieszkodliwe dla zdrowia. W tym miejscu należy również podkreślić, że w karcie MSDS nie powinny występować zwroty, które wskazywałyby na niespójność z ustaloną klasyfikacją substancji lub mieszaniny.

Moim zdaniem wskazane zalecenia i ograniczenia mają na celu stworzenie możliwości jak najdokładniejszego zrozumienia treści zawartych w tym dokumencie i w konsekwencji efektywnego ich wdrożenia, aby wyeliminować ryzyko wystąpienia negatywnych następstw.

Karta charakterystyki nie posiada określonej objętości, jednakże składa się z 16 sekcji, które zawierają ściśle określone informacje. Istotnym elementem, z punktu tematyki tego artykułu jest sekcja 14, zawierająca Informacje dotyczące transportu.

Sekcja 14 MSDS – co mogę z niej wyczytać?

W sekcji tej zawiera się informacje dotyczące klasyfikacji substancji lub mieszanin w odniesieniu do transportu. Jeżeli substancja lub mieszanina została zaklasyfikowana jako towar niebezpieczny, to w podsekcji 14.1 będzie zawarty jego numer UN – czterocyfrowy numer identyfikacyjny. Kolejne elementy, podsekcja 14.2 zawiera prawidłową nazwę przewozową, 14.3 – klasę i ewentualne zagrożenia dodatkowe jakie towar niebezpieczny wykazuje w transporcie, 14.4 – grupę pakowania, jako parametr wskazujący nie tylko zagrożenie natężenia dominującego, ale również odpowiednią pozycję w Wykazie Towarów Niebezpiecznych. Z punktu widzenia ewentualnych, dodatkowych zapisów w dokumencie przewozowym lub dodatkowego oznakowania bardzo ważne informacje zawiera podsekcja 14.5, gdyż podaje czy dana substancja lub mieszanina stwarza zagrożenie dla środowiska. W pozostałych podsekcjach, jeżeli ma to zastosowanie, zawiera się informacje dodatkowe. W przedostatniej podsekcji – 14.6, zawiera się szczególne środki ostrożności dotyczące transportu lub przemieszczania substancji/mieszaniny zarówno na terenie zakładu, jak i poza nim. Podsekcja 14.7 jako element według mojego doświadczenia uzupełniany najrzadziej, dotyczy przewozu luzem zgodnie z załącznikiem II do Konwencji MARPOL i Kodeksu IBC. Uwzględnia się tu informacje w odniesieniu do obu instrumentów IMO dotyczących ochrony przed zanieczyszczaniem morza ciekłymi substancjami szkodliwymi oraz budowy i wyposażenia statków przewożących niebezpieczne chemikalia luzem.

Jeżeli substancja lub mieszanina nie jest klasyfikowana jako towar niebezpieczny, to sekcja 14 nie jest uzupełniana informacjami z zakresu problematyki przewozu towarów niebezpiecznych lub zawiera bezpośrednią, czytelną informację: nie klasyfikowana jako towar niebezpieczny.

Czy na informacjach zawartych w karcie charakterystyki można bezwzględnie polegać?

W większości przypadków zdecydowanie tak, przynajmniej w zakresie numeru UN i grupy pakowania (o ile zostały poprawnie ustalone). To podsekcje, których wypełnienie nie przysparza większych trudności w aspekcie zawarcia wymaganych treści. Nie da się jednak ukryć, że również tu występują wyjątki od reguły. Jakie problemy możemy spotkać w tym zakresie?

  • karta charakterystyki jest niekompletna, źle sporządzona lub zawiera szczątkowe informacje,
  • dokument został sporządzony przez osobę niekompetentną,
  • towarowi niebezpiecznemu przypisano zły numer UN,
  • substancja/mieszanina została zaklasyfikowana jako towar niebezpieczny, pomimo, iż nie spełnia kryteriów klasyfikacyjnych w tym zakresie.

 

Nadanie towaru niebezpiecznego, który został nieprawidłowo sklasyfikowany to naruszenie, które może skutkować nałożeniem sankcji karnej w wysokości 6000 zł. Należy jednak zauważyć, że niepoprawnie przypisany numer UN może skutkować między innymi złym doborem warunków realizacji przewozu, co w efekcie pociąga za sobą dalsze nadużycia.

0

7 czynników, na które musisz zwrócić uwagę przy ustalaniu warunków bezpiecznego magazynowania chemikaliów

Zróżnicowane właściwości fizykochemiczne, biologiczne i w konsekwencji zagrożenia stwarzane przez substancje, mieszaniny i przedmioty zawierające te indywidua, dyktują konieczność zapewnienia określonych warunków w trakcie ich przechowywania. Nieodpowiednie przystosowanie i wyposażenie pomieszczeń magazynowych, nieprzestrzeganie kwestii związanych z magazynowaniem materiałów niekompatybilnych może doprowadzić do wielu negatywnych konsekwencji typu pożar, wybuch, zagrożenie zdrowia lub życia pracowników, zniszczenie mienia oraz zniszczenie środowiska.

W dzisiejszych czasach trudno znaleźć przykład przedsiębiorstwa, niezależnie od branży, które nie byłoby zaangażowane w magazynowanie chemikaliów. Ale ile z nich robi to dobrze? Niewiele. Na podstawie własnych obserwacji mogę śmiało stwierdzić, że ponad połowa przedsiębiorstw popełnia rażące błędy w tym zakresie.

Dlaczego?

Odpowiedź jest prosta. Nie mają na czym bazować. Szczątkowe krajowe akty prawne, niekompletne lub niezbyt dobrze sporządzone karty charakterystyki, przemycanie pojedynczych przepisów z podobnej problematyki, np. zakresu przewozu towarów niebezpiecznych. Wolą błądzić we mgle, realizować temat metodą prób i błędów zamiast skorzystać z pomocy specjalisty. Taki schemat postępowania niewątpliwie podyktowany jest niechęcią do zmian, która wynika z kwestii czysto finansowych. Moim zdaniem upłynie jeszcze dużo czasu, zanim przedsiębiorcy nauczą się inwestować w bezpieczeństwo w sposób bezinteresowny. Zazwyczaj jest tak, że zmiany inicjowane są wtedy, kiedy stanie się coś negatywnego. I tu tkwi problem, bo… często nie ma co zmieniać, trzeba zacząć od nowa. W rezultacie inwestują więcej. Dopiero po fakcie uświadamiają sobie, że zaistniałemu zdarzeniu można było zapobiec.

Podsumowując temat jednym zdaniem, uważam, że nie bez powodu w naszym języku funkcjonuje przysłowie: Mądry Polak po szkodzie 🙂

Jedno jest pewne – każdy przypadek jest inny i nie ma tu uniwersalnej recepty. Przed zaplanowaniem jak magazynować w sposób bezpieczny i efektywny, należy rozpatrzeć cały szereg czynników. Na czym się opierać? Na specjalistycznej wiedzy chemicznej, doświadczeniach, zarówno tych dobrych, jak również tych złych. Osobiście rozwijam się w tej dziedzinie już kilkanaście lat i… wciąż się uczę, wciąż coś mnie zaskakuje.

Na jakie czynniki między innymi należy zwrócić uwagę, aby ustalić odpowiednie warunki magazynowania chemikaliów? Omówię je poniżej. Jednakże należy pamiętać, że nie wszystkie z nich  będą miały uniwersalne zastosowanie, ponieważ każdy z przypadków powinien być rozpatrywany w sposób indywidualny.

1.Stan skupienia

Podstawowa forma w której będzie magazynowana substancja lub mieszanina. Weryfikacja pozostałych czynników, a dokładniej parametrów fizycznych, które mogą mieć wpływ na ustalenie warunków magazynowania będzie zależna od stanu z którym mamy do czynienia, np. ciecz (lepkość, gęstość), gaz (sposób zapakowania w naczyniu ciśnieniowym, ciśnienie układu), ciało stałe (forma występowania, skład granulometryczny).

2. Sposób kontrolowania czynników atmosferyczno-mechanicznych

Wśród czynników atmosferyczno-mechanicznych mających wpływ na jakość i stabilność magazynowanych chemikaliów można wyróżnić temperaturę, wilgotność, ciśnienie otoczenia, światło słoneczne, oddziaływanie innych warunków pogodowych, wyładowania statyczne, wibracje, wstrząsy i inne obciążenia fizyczne. Określenie tych czynników pozwala na ustalenie środków, które należy zastosować w sytuacji zagrożenia w celu zarządzania ryzykiem związanym z tym zdarzeniem.

3. Zarządzanie ryzykiem

Należy ustalić i systematycznie stosować procedury i praktyki zarządzania w zakresie warunków sprzyjających korozji, parowaniu, tworzeniu substancji niestabilnych; zgodności substancj i/lub mieszanin, potencjalnych źródeł zapłonu i zagrożeń związanych z ryzykiem pożarowym oraz atmosfer wybuchowych.

4. Stabilizatory, przeciwutleniacze, inne dodatki selektywne

Zalecane jest rozpatrzenie możliwości zastosowania w/w środków w celu zmodyfikowania i wydłużenia trwałości substancji/mieszaniny. Konieczne jest określenie stabilności substancji/mieszaniny w normalnych warunkach otoczenia, w przewidywanej temperaturze i pod przewidywanym ciśnieniem.

5. Reaktywność i kompatybilność

Należy określić ewentualne zagrożenia wynikające z reaktywności substancji/mieszaniny, zanieczyszczania i inne czynniki, które mogłyby powodować jej rozkład, warunki w których substancja/mieszanina ulega reakcjom potencjalnie niebezpiecznym – polimeryzacja, spalanie, wydzielanie nadmiernych ilości ciepła, gazów palnych, utleniających, żrących duszących; reakcje prowadzące do powstania niebezpiecznych produktów (np. materiały żrące, materiały niestabilne). Ponadto, oprócz warunków, konieczne jest wskazanie innych substancji/mieszanin, grup chemikaliów z którymi substancja/mieszanina jest niezgodna, tj. może reagować niebezpiecznie, doprowadzając do negatywnych następstw.

6. Sposób magazynowania

Konieczne jest ustalenie warunków magazynowania w zależności od tego, w jaki sposób chemikalia są magazynowane – zbiorniki stacjonarne/opakowania. W ujęciu jednostkowym, w stosunku do opakowania będą to kwestie dotyczące czynników związanych z budową: rodzaj, typ, materiał konstrukcyjny opakowania, ewentualne dodatkowe wyposażenie obsługowo-konstrukcyjne oraz czynników eksploatacyjnych, np. rezerwa ekspansyjna oraz czas użytkowania opakowań. W ujęciu całościowym – pomieszczenie/budynek, w odniesieniu do określonych grup chemikaliów należy określić maksymalne ilości materiałów, które mogą być magazynowane w ustalonych warunkach.

7. Zaprojektowanie i wyposażenie budynków magazynowych

Na etapie początkowym konieczne jest odpowiednie zaprojektowanie pomieszczeń/budynku (np. rozpatrzenie kwestii dotyczących REI, instalacji przeciwwybuchowych, wentylacji, izolacji termicznej) i wyposażenia o charakterze technicznym (np. systemy regałowe, urządzenia), ochronnym (np. sprzęt ochrony ogólnej i indywidualnej) i awaryjnym (np. wanny wychwytowe, sorbenty).

 

 

 

0

Oznakowanie pojazdów, kontenerów, cystern przewożących towary niebezpieczne (ADR)

Pojazdy, cysterny i kontenery używane do przewozów towarów niebezpiecznych, realizowanych na pełnych przepisach Umowy ADR, powinny być odpowiednio oznakowane. Elementami takiego oznakowania są:

  • nalepki ostrzegawcze,
  • tablice barwy pomarańczowej,
  • znaki.

Wymagania dotyczące nalepek ostrzegawczych podano w podrozdziale 5.3.1.7 Umowy ADR. Wymagania dotyczące tablicy barwy pomarańczowej zostały określone w 5.3.2.2 Umowy ADR. W podrozdziale tym określono wymagania ogólne, wymiary i barwę.

Tablica barwy pomarańczowej zaopatrzona w numer rozpoznawczy zagrożenia i numer UN

Przewóz w sztukach przesyłki

Przewóz w sztukach przesyłki to przewóz towarów niebezpiecznych w opakowaniach, które są odpowiednio przygotowane do wysyłki.

Umieszczanie tablic barwy pomarańczowej

W trakcie realizowania przewozu towarów niebezpiecznych w sztukach przesyłki wymagane jest umieszczenie dwóch gładkich tablic barwy pomarańczowej. Jedna tablica powinna być umieszczona z przodu, druga z tyłu – obie w sposób prostopadły do osi podłużnej tej jednostki (patrz 5.3.2.1.1 Umowa ADR). Podczas realizowania przewozu na wyłączeniu „1.1.3.6” tablic barwy pomarańczowej nie umieszcza się.

Umieszczanie nalepek ostrzegawczych

Pojazdów przewożących towary niebezpieczne w sztukach przesyłki nie oznakowuje się nalepkami ostrzegawczymi i znakami. Wyjątek stanowią towary niebezpieczne należące do klasy 1 (materiały i przedmioty wybuchowe) i 7 (materiały promieniotwórcze). Pojazdy przewożące te materiały powinny być zaopatrzone w nalepki ostrzegawcze, umieszczone na obu bokach i z tyłu pojazdu (patrz 5.3.1.5 Umowa ADR). Wymagania tego nie stosuje się do:

  • materiałów i przedmiotów o kodzie klasyfikacyjnym 1.4 S (klasa 1),
  • sztuk przesyłek wyłączonych – UN 2908, UN 2909, UN 2910, UN 2911 (klasa 7).

Przewóz luzem

Przewóz luzem to przewóz nieopakowanych materiałów stałych lub przedmiotów w pojazdach, kontenerach lub kontenerach do przewozu luzem.

Umieszczanie tablic barwy pomarańczowej

Jednostki transportowe lub kontenery w których przewożone są towary niebezpieczne luzem powinny być zaopatrzone na bokach każdej jednostki transportowej lub kontenera w tablice barwy pomarańczowej, zawierające numer rozpoznawczy zagrożenia i numer UN, umieszczone równolegle do osi podłużnej pojazdu (5.3.2.1.4 Umowa ADR). Z przodu i z tyłu jednostki transportowej powinny być umieszczone tablice pomarańczowe gładkie, obie prostopadle do osi podłużnej tej jednostki (patrz 5.3.2.1.1 Umowa ADR). Jeżeli tablice barwy pomarańczowej z numerem rozpoznawczym zagrożenia i numerem UN, umieszczone na kontenerach nie są dobrze widoczne z zewnątrz pojazdu, to takie same tablice powinny być również umieszczone na obu bokach tego pojazdu (patrz 5.3.2.1.5 Umowa ADR).

Jednostki transportowe w których przewożony jest jeden towar niebezpieczny, nieprzewożące innych materiałów, mogą być zaopatrzone w tablice barwy pomarańczowej z numerem rozpoznawczym zagrożenia i numerem UN, umieszczone z przodu i z tyłu jednostki transportowej, obie prostopadle do osi podłużnej tej jednostki (5.3.2.1.6 Umowa ADR).

Umieszczanie nalepek ostrzegawczych

Kontenery do przewozu luzem – nalepki ostrzegawcze powinny być umieszczone na obu bokach oraz z przodu i z tyłu (5.3.1.2 Umowa ADR). Jeżeli nalepki umieszczone na kontenerach nie są widoczne z zewnątrz przewożącego je pojazdu, to takie same nalepki powinny być umieszczone na obu bokach i z tyłu tego pojazdu (5.3.1.3 Umowa ADR).

Pojazdy do przewozu luzem – nalepki ostrzegawcze powinny być umieszczone na obu bokach i  tyłu pojazdu (5.3.1.4 Umowa ADR).

Przewóz materiału niebezpiecznego luzem w pojeździe – przykład oznakowania (nr 1)

 

Przewóz materiału niebezpiecznego luzem w pojeździe – przykład oznakowania (nr 2)

Przewóz materiału niebezpiecznego luzem w kontenerze – przykład oznakowania (nr 3)

Przewóz w cysternie

Przewóz w cysternie to przewóz materiałów niebezpiecznych w zbiornikach zaopatrzonych w wyposażenie obsługowo-konstrukcyjne.

Umieszczanie tablic barwy pomarańczowej

Cysterny stałe, pojazdy-baterie lub jednostki transportowe, które zawierają jedną lub więcej cystern przewożących materiały niebezpieczne powinny być zaopatrzone na bokach każdej cysterny, każdej komory cysterny lub każdego elementu pojazdu-baterii w tablice barwy pomarańczowej z numerem rozpoznawczym zagrożenia i numerem UN, umieszczone w sposób równoległy do osi podłużnej pojazdu. Numer rozpoznawczy zagrożenia i numer UN powinien być dobrany adekwatnie do każdego materiału przewożonego w cysternie, komorze cysterny lub w elemencie pojazdu-baterii (patrz 5.3.2.1.2 Umowa ADR).

Uwaga! W przypadku MEMU wymagania mają zastosowanie wyłącznie do cystern o pojemności nie mniejszej niż 1000 litrów i do kontenerów do przewozu luzem.

Z przodu i z tyłu jednostki transportowej należy umieścić tablice pomarańczowe gładkie (patrz 5.3.2.1.1 Umowa ADR).

Pojazd przewożący jeden towar niebezpieczny w cysternie - przykład oznakowania (nr 1)

Pojazd przewożący jeden towar niebezpieczny w cysternie – przykład oznakowania (nr 1)

Jednostki transportowe przewożące tylko jeden towar niebezpieczny mogą mieć założone tablice barwy pomarańczowej tylko z przodu i z tyłu, pod warunkiem, że tablice te zaopatrzone są w numer rozpoznawczy zagrożenia i numer UN (patrz 5.3.2.1.6 Umowa ADR).

Pojazd przewożący jeden towar niebezpieczny w cysternie - przykład oznakowania (nr 2)

Pojazd przewożący jeden towar niebezpieczny w cysternie – przykład oznakowania (nr 2)

Bardzo ważne! W przypadku pojazdów-cystern lub jednostek transportowych zawierających jedną lub więcej cystern przewożących towary niebezpieczne o numerach UN:

  • UN 1202,
  • UN 1203,
  • UN 1223,
  • UN 1863,

i nieprzewożących żadnych innych towarów niebezpiecznych dozwolone jest umieszczenie tylko i wyłącznie tablic z przodu i z tyłu jednostki transportowej zaopatrzonych w numer rozpoznawczy zagrożenia i numer UN materiału, który jest najniebezpieczniejszy, tj. charakteryzuje się najniższą temperaturą zapłonu (patrz 5.3.2.1.3 Umowa ADR).

Pojazd przewożący UN 1202 i UN 1203 w cysternie wielokomorowej – przykład oznakowania

Umieszczanie nalepek ostrzegawczych

Kontenery-cysterny, cysterny przenośne, MEGC – nalepki powinny być umieszczone na obu bokach oraz z przodu i z tyłu kontenera-cysterny, cysterny przenośnej, MEGC. W przypadku realizowania przewozu w wielokomorowym kontenerze-cysternie, cysternie przenośnej, MEGC, odpowiednie nalepki powinny być umieszczone na wysokości każdej komory, a ponadto jedna nalepka odpowiadająca każdemu ze wzorów nalepek występujących na bokach powinna zostać umieszczona na obu czołach. W sytuacji gdy wszystkie komory wymagają oznakowania takimi samymi nalepkami ostrzegawczymi, to mogą one zostać umieszczone tyko raz na każdym boku oraz na każdym czole kontenera-cysterny lub cysterny przenośnej (patrz 5.3.1.2 Umowa ADR).

W sytuacji gdy nalepki, które zostały umieszczone na kontenerze-cysternie, cysternie przenośnej, MEGC nie są dobrze widoczne z zewnątrz przewożącego je pojazdu, to takie same nalepki powinny być umieszczone na obu bokach i z tyłu tego pojazdu (patrz 5.3.1.3 Umowa ADR).

Przewóz materiału niebezpiecznego w kontenerze-cysternie – przykład oznakowania

Pojazd przewożący różne materiały niebezpieczne w cysternach przenośnych, których oznakowanie nie jest widoczne z zewnątrz przewożącego je pojazdu - przykład oznakowania

Pojazd przewożący różne materiały niebezpieczne w cysternach przenośnych, których oznakowanie nie jest widoczne z zewnątrz przewożącego je pojazdu – przykład oznakowania

Pojazdy-cysterny, pojazdy-baterie, pojazdy z cysternami odejmowalnymi, MEMU – nalepki powinny być umieszczone na obu bokach i z tyłu pojazdu. W sytuacji przewozu dwóch lub więcej materiałów niebezpiecznych w wielokomorowej cysternie stałej lub odejmowalnej, odpowiednie nalepki ostrzegawcze powinny być umieszczone na obu bokach pojazdu na wysokości każdej komory, a ponadto jedna nalepka odpowiadająca każdemu ze wzorów nalepek występujących na bokach powinna być umieszczona z tyłu pojazdu. W sytuacji gdy na wszystkich komorach wymagane jest umieszczenie takich samych nalepek ostrzegawczych, to powinny zostać umieszczone tylko raz na każdym boku i z tyłu pojazdu. Jeżeli wymagane jest umieszczenie na danej komorze dwóch lub więcej nalepek ostrzegawczych, to powinny one być umieszczone blisko siebie (patrz 5.3.1.4 Umowa ADR).

Pojazd przewożący dwa różne towary niebezpieczne w cysternie wielokomorowej - przykład oznakowania

Pojazd przewożący dwa różne towary niebezpieczne w cysternie wielokomorowej – przykład oznakowania

Dodatkowe informacje

Przewóz materiałów promieniotwórczych

Jednostki transportowe lub kontenery przewożące materiały promieniotwórcze o tym samym numerze UN na warunkach używania wyłączonego i nieprzewożące żadnych innych towarów niebezpiecznych, powinny być zaopatrzone w tablice barwy pomarańczowej z numerem rozpoznawczym zagrożenia i numerem UN na bokach każdej jednostki transportowej lub kontenera, umieszczone równolegle do osi podłużnej pojazdu (patrz 5.3.2.1.4 Umowa ADR). Z przodu i z tyłu jednostki transportowej umieszcza się tablice gładkie barwy pomarańczowej (patrz 5.3.2.1.1 Umowa ADR).

Tablice z numerem rozpoznawczym zagrożenia i numerem UN mogą zostać również umieszczone z przodu i z tyłu jednostki transportowej (patrz 5.3.2.1.6 Umowa ADR).

Do znakowania pojazdów i kontenerów stosowana jest nalepka o wzorze 7D. Nalepka ta nie jest wymagana dla pojazdów i kontenerów w których przewożone są wyłączone sztuki przesyłki oraz dla małych kontenerów. W sytuacji gdy dla pojazdu, kontenera, MEGC, kontenera-cysterny lub cysterny przenośnej wymagane jest równoczesne umieszczenie nalepki o wzorze 7 D i 7A, 7B lub 7C, to obie nalepki mogą zostać zastąpione wymaganą nalepką o wzorze 7A, 7B lub 7C, powiększoną do rozmiarów nalepki o wzorze 7D (patrz 5.3.1.1.3 Umowa ADR).

Przewóz próżnych nieoczyszczonych jednostek ładunkowych

Wymagania dotyczące umieszczania tablic barwy pomarańczowej mają również zastosowanie do próżnych, nieoczyszczonych, nieodgazowanych i nieodkażonych cystern stałych, cystern odejmowalnych, pojazdów-baterii, kontenerów-cystern, cystern przenośnych, MEGC i MEMU oraz próżnych nieoczyszczonych i nieodkażonych pojazdów i kontenerów do przewozu luzem (patrz 5.3.2.1.7 Umowa ADR).

Ponadto, próżne nieoczyszczone i nieodgazowane pojazdy-cysterny, pojazdy z cysternami odejmowalnymi, pojazdy-baterie, kontenery-cysterny, MEGC, MEMU i cysterny przenośne, jak również próżne nieoczyszczone pojazdy i kontenery do przewozu luzem , powinny być nadal zaopatrzone w nalepki ostrzegawcze , które były wymagane dla ostatniego ładunku (patrz 5.3.1.6.1 Umowa ADR).

Przewóz oczyszczonych jednostek ładunkowych

Tablice barwy pomarańczowej, które nie dotyczą przewożonych towarów niebezpiecznych lub ich pozostałości, powinny być zdjęte lub zakryte. Zakrycie powinno być zrealizowane w taki sposób, aby było całkowite i skuteczne po 15 minutach przebywania w ogniu (patrz 5.3.2.1.8 Umowa ADR).

Nalepki ostrzegawcze, które nie dotyczą przewożonych towarów lub ich pozostałości, powinny być zdjęte lub zakryte (patrz 5.3.1.1.6 Umowa ADR).

Znaki

Znak dla materiałów przewożonych w podwyższonej temperaturze (patrz 5.3.3 Umowa ADR)

Pojazdy – znak powinien być umieszczony po obu bokach i z tyłu.

Kontenery-cysterny, cysterny przenośne, kontenery – znak powinien być umieszczony na obu bokach oraz na obu czołach.

Pojazd przewożący materiał w podwyższonej temperaturze – przykład oznakowania (nr 1)

Pojazd przewożący materiał w podwyższonej temperaturze - przykład oznakowania (nr 2)

Pojazd przewożący materiał w podwyższonej temperaturze – przykład oznakowania (nr 2)

Znak dla materiałów zagrażających środowisku (patrz 5.3.6 Umowa ADR)

Znak dla materiałów zagrażających środowisku powinien być umieszczany w taki sam sposób jak nalepki ostrzegawcze.

Pojazd przewożący materiał zagrażający środowisku – przykład oznakowania (nr 1)

Pojazd przewożący materiał zagrażający środowisku – przykład oznakowania (nr 2)

Znak dla  towarów zapakowanych w ilościach ograniczonych  (patrz 3.4.13 i 3.4.14 Umowa ADR)

Jednostki transportowe o maksie maksymalnej powyżej 12 ton lub kontenery na jednostkach transportowych o masie maksymalnej powyżej 12 ton, przewożące towary niebezpieczne zapakowane w ilościach ograniczonych powinny być oznakowane znakiem dla towarów zapakowanych w ilościach ograniczonych (wzór znaku – patrz Rys. 3.4.7.1 Umowa ADR). Znak dla towarów zapakowanych w ilościach ograniczonych nie jest wymagany, jeżeli całkowita masa brutto przewożonych sztuk przesyłek zawierających towary niebezpieczne na wyłączeniu „LQ” nie przekracza 8 ton na jednostkę transportową.

Jednostki transportowe – z przodu i z tyłu. Jeżeli w jednostkach transportowych przewożone są inne towary niebezpieczne, dla których wymagane są tablice barwy pomarańczowej to jednostka może być oznakowana tylko tablicami barwy pomarańczowej lub jednocześnie tablicami barwy pomarańczowej i znakami dla towarów zapakowanych w ilościach ograniczonych.

Jednostka transportowa przewożąca towary niebezpieczne zapakowane w ilościach ograniczonych „LQ” – przykład oznakowania

Kontenery – na wszystkich czterech ścianach bocznych. Jeżeli w kontenerach przewożone są inne towary niebezpieczne, dla których wymagane są nalepki ostrzegawcze to kontener może być oznakowany tylko nalepkami ostrzegawczymi lub jednocześnie nalepkami ostrzegawczymi i znakami dla towarów zapakowanych w ilościach ograniczonych.

Znak ostrzegający o fumigacji (patrz 5.5.2.3 Umowa ADR)

Znak ostrzegający o fumigacji

Znak ostrzegający o fumigacji umieszcza się przy każdym otworze w taki sposób, aby był dobrze widoczny dla osób otwierających lub wchodzących do jednostki poddanej fumigacji.

Znak ostrzegawczy o chłodzeniu/klimatyzowaniu dla pojazdów i kontenerów (patrz 5.5.3.6 Umowa ADR)

Znak ostrzegawczy o chłodzeniu/klimatyzowaniu dla pojazdów i kontenerów

Znak ostrzegawczy o chłodzeniu/klimatyzowaniu powinien zostać umieszczony w każdym punkcie dostępu w taki sposób, aby był łatwo widoczny dla osób otwierających lub wchodzących do pojazdu lub kontenera.

2

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych – ćwiczenia, cz. X

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych – ćwiczenia, cz. X (ćwiczenia przygotowujące do egzaminu dla kandydatów na doradców ADR/RID, 10/10)

Efektem rozwiązania każdego przykładu powinno być ustalenie:

  • numeru UN towaru niebezpiecznego,
  • prawidłowej nazwy przewozowej,
  • grupy pakowania.

Do każdego kroku wskaż podstawę prawną.

Przykłady

Przykład nr 28

Gaz zaadsorbowany na porowatym materiale stałym, wykazujący dodatkowo działanie trujące, utleniające i żrące.

Przykład nr 29

Rozszczepialny heksafluorek uranu.

Przykład nr 30

Materiał reagujący łatwo z wodą. W tracie badania zaobserwowano wydzielanie gazu palnego – 30 litrów w ciągu godziny z 1 kg materiału. Dla materiału wykonano również następujące badanie:
Próba kontrolna – (stosunek masowy: 50% nadtlenek wapnia : 50% celuloza) – szybkość palenia: t1 = 81 s, t2 = 83 s, t3 = 80 s, t4 = 84 s, t5 = 82 s,
Badany materiał – (stosunek masowy: 50% badany materiał : 50% celuloza) – szybkość palenia: t1 = 89 s, t2 = 91 s, t3= 91 s, t4= 93 s, t5 = 92 s.

 

0

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych – ćwiczenia, cz. IX

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych – ćwiczenia, cz. IX (ćwiczenia przygotowujące do egzaminu dla kandydatów na doradców ADR/RID, 9/10)

Efektem rozwiązania każdego przykładu powinno być ustalenie:

  • numeru UN towaru niebezpiecznego,
  • prawidłowej nazwy przewozowej,
  • grupy pakowania.

Do każdego kroku wskaż podstawę prawną.

Przykłady

Przykład nr 25

Perfumy charakteryzujące się temperaturą początku wrzenia, Twrz = 67 stopni Celsjusza i temperaturą zapłonu, Tz = 20 stopni Celsjusza. Prężność par dla tego materiału w temperaturze 50 stopni Celsjusza wynosi 150 kPa.

Przykład nr 26

W trakcie wykonywania badania początkowego  okazało się, że materiał ciekły działa korodująco na metal typu S235JR+CR z szybkością 8 mm na rok w temperaturze 55 stopni Celsjusza. Materiał jest stosowany jako rozcieńczalnik do farb. Materiał nie powoduje martwicy skóry.

Przykład nr 27

Materiał w opakowaniu, ciekły, stabilizowany, którego TSP wynosi 70 stopni Celsjusza. Nie spełnia innych kryteriów klasyfikacyjnych dla klas od 1 do 8 i wykazuje ciepło reakcji wynoszące 500 J/g.

0

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych – ćwiczenia, cz. VIII

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych – ćwiczenia, cz. VIII (ćwiczenia przygotowujące do egzaminu dla kandydatów na doradców ADR/RID, 8/10)

Efektem rozwiązania każdego przykładu powinno być ustalenie:

  • numeru UN towaru niebezpiecznego,
  • prawidłowej nazwy przewozowej,
  • grupy pakowania.

Do każdego kroku wskaż podstawę prawną.

Przykłady

Przykład nr 22

Amunicja niedopuszczona do przewozu, zawierająca materiał stwarzający zagrożenie rozrzutem, ale nie wybuchem masowym.

Przykład nr 23

Amozyt, który wdychany w postaci drobnego pyłu może zagrażać zdrowiu .

Przykład nr 24

Farba, pakowana w bęben stalowy z wiekiem zdejmowalnym, charakteryzująca się następującymi parametrami:

  • lepkość kinematyczna: 100 mm2/s w temperaturze 23 stopni Celsjusza,
  • czas wypływu: 65 sekund,
  • średnica dyszy: 4 mm,
  • temperatura zapłonu, Tz = 20 stopni Celsjusza.

W trakcie badania materiału stwierdzono, że wysokość oddzielającej się warstwy rozpuszczalnika wynosi 2%. Rozpuszczalniki użyte do produkcji nie wykazują działania żrącego i trującego.

0

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych – ćwiczenia, cz. VII

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych – ćwiczenia, cz. VII (ćwiczenia przygotowujące do egzaminu dla kandydatów na doradców ADR/RID, 7/10)

Efektem rozwiązania każdego przykładu powinno być ustalenie:

  • numeru UN towaru niebezpiecznego,
  • prawidłowej nazwy przewozowej,
  • grupy pakowania.

Do każdego kroku wskaż podstawę prawną.

Przykłady

Przykład nr 19

Materiał pochodzenia nieorganicznego, stały, zasadowy, wykazujący toksyczność doustną, LD50 = 0,9 g/kg, powodujący całkowitą martwicę nieuszkodzonej skóry po czasie narażenia wynoszącym 60 minut.

Przykład nr 20

Gaz zapakowany do przewozu, znajdujący się częściowo w stanie ciekłym ze względu na swoją niską temperaturę, charakteryzujący się zdolnością utleniającą wynoszącą 25%.

Przykład nr 21

Tetrafluoroboran 3-metylo-4-(pirolidyno-1-yl) benzenodiazoniowy, stężenie 95%.

0

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych – ćwiczenia, cz. VI

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych – ćwiczenia, cz. VI (ćwiczenia przygotowujące do egzaminu dla kandydatów na doradców ADR/RID, 6/10)

Efektem rozwiązania każdego przykładu powinno być ustalenie:

  • numeru UN towaru niebezpiecznego,
  • prawidłowej nazwy przewozowej,
  • grupy pakowania.

Do każdego kroku wskaż podstawę prawną.

Przykłady

Przykład nr 16

Mieszanina materiałów wybuchowych inicjujących, stwarzających zagrożenie wybuchem masowym.

Przykład nr 17

Nadtlenek metyloetyloketonu (MEKP), rozcieńczalnik typu A, 55%.

Przykład nr 18

Materiał charakteryzujący się temperaturą topnienia, Tt = 85 stopni Celsjusza, zaliczony do kategorii 1 toksyczności przewlekłej.

0

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych – ćwiczenia, cz. V

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych – ćwiczenia, cz. V (ćwiczenia przygotowujące do egzaminu dla kandydatów na doradców ADR/RID, 5/10)

Efektem rozwiązania każdego przykładu powinno być ustalenie:

  • numeru UN towaru niebezpiecznego,
  • prawidłowej nazwy przewozowej,
  • grupy pakowania.

Do każdego kroku wskaż podstawę prawną.

Przykłady

Przykład nr 13

Materiał, którego próbka spala się w czasie 40 s., a strefa zwilżona zatrzymuje płomień przez 4 minuty. Dodatkowo materiał powoduje całkowitą martwicę nieuszkodzonej skóry po czasie narażenia wynoszącym 50 s.

Przykład nr 14

Mieszanina gazów skroplona nieschłodzona, charakteryzująca się toksycznością inhalacyjną, LC50 = 0,15 mg/l. Produkt stwarza zagrożenie działaniem trującym i żrącym.

Przykład nr 15

Materiał charakteryzujący się temperaturą zapłonu, Tt = 90 stopni Celsjusza, zaliczony do kategorii 1 toksyczności ostrej.

0