30 grudnia 2017 Kategoria: Aktualności, Elementarz Autor: Karolina Kołdys

Kodowanie i hierarchia cystern

Przewóz w cysternach to przewóz materiałów niebezpiecznych w zbiornikach zaopatrzonych w odpowiednie wyposażenie obsługowe i konstrukcyjne. W zakresie przewozu towarów niebezpiecznych w cysternach wyróżnia się całe spektrum rozwiązań, tj. cysterny stałe, wagony-cysterny, cysterny odejmowalne, cysterny przenośne, kontenery–cysterny, pojazdy–baterie, wagony-baterie, i MEGC (wieloelementowe kontenery do gazu).

Przewóz danego towaru niebezpiecznego może być realizowany w zbiorniku ADR/RID, jeżeli w Tabeli A (Wykaz towarów niebezpiecznych, 3.2 Umowa ADR/Regulamin RID), w kolumnie 12 został wskazany czterocyfrowy kod cysterny oraz zostały spełnione przepisy, które ewentualnie zostały wskazane w kolumnie 13.

Fragment wykazu towarów niebezpiecznych, Umowa ADR.

Fragment wykazu towarów niebezpiecznych, Regulamin RID.

Przepisy szczególne dotyczące cystern ADR/RID są zróżnicowane, tj. przepisy „TU” dotyczą eksploatacji, a ich wyjaśnienie zostało podane w 4.3.5 Umowy ADR/Rgulaminu RID, natomiast pozostałe przepisy szczególne zostały wyjaśnione w 6.8.4 Umowy ADR/Regulaminu RID i odpowiednio zróżnicowane:

  • „TA” – zatwierdzenie typu,
  • „TC” – konstrukcja,
  • „TE” – wyposażenie,
  • „TT” – badania,
  • „TM” – znakowanie.

Przewóz materiału niebezpiecznego w cysternie drogowej.

Dodatkowo w kolumnie 12 Tabeli A po kodzie cysterny może pojawiać się symbol (M), który oznacza, że materiał może być przewożony w pojazdach-bateriach/wagonach-bateriach lub w wieloelementowych kontenerach do gazu (MEGC).

Kodowanie cystern

Kod cysterny jest kodem czteroelementowym. W wykazie towarów niebezpiecznych dla materiałów, które są dopuszczone do przewozu w takich zbiornikach został wskazany typ cysterny odpowiadający najmiej rygorystycznym przepisom dla cystern. Jeżeli przy danym materiale nie podano kodu, oznacza to, że przewóz w cysternach jest zabroniony. Jeżeli w kolumnie 12, 3.2 Tabela A ADR/RID podano kod cysterny dla materiałów stałych S i dla materiałów ciekłych L, to oznacza to, że materiał może zostać nadany do przewozu w stanie stałym lub stopionym. Jeżeli natomiast w kolumnie tej dla materiałów stałych jest podany tylko kod cysterny dla materiałów ciekłych L, oznacza to, że materiał może zostać nadany do przewozu tylko w stanie ciekłym (stopionym). Jeżeli po kodzie cysterny został podany znak „+” to oznacza to, że alternatywne użycie cysterny jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy jest to uwzględnione w świadectwie zatwierdzenia typu.

Klasa 2

1 element kodu – Typ cysterny

C – cysterna, pojazd-bateria/wagon-bateria lub MEGC dla gazów sprężonych,

P – cysterna, pojazd-bateria/wagon-bateria lub MEGC dla gazów skroplonych lub gazów rozpuszczonych,

R – cysterna dla gazów schłodzonych skroplonych.

2 element kodu – Ciśnienie obliczeniowe

x – wartość minimalnego odnośnego ciśnienia próbnego w barach, zgodnie z tabelą pod 4.3.3.2.5 ADR/RID lub
22 – minimalne ciśnienie obliczeniowe w barach

Tabela gazów i mieszanin gazów, które mogą być przewożone w cysternach stałych/wagonach-cysternach, pojazdach-bateriach/wagonach-bateriach, cysternach odejmowalnych, kontenerach cysternach lub MEGC, w której podano minimalne wartości ciśnienia próbnego oraz w przypadkach gdy ma to zastosowanie, stopnie napełnienia.

3 element kodu – Otwory

B – cysterna z dolnymi otworami do napełniania i rozładunku z 3 zamknięciami albo pojazd-bateria/wagon-bateria lub MEGC z otworami poniżej powierzchni materiału ciekłego lub do gazów sprężonych,

C – cysterna z górnymi otworami do napełniania i rozładunku z 3 zamknięciami, tylko z otworami wyczystkowymi poniżej powierzchni lustra cieczy,

D – cysterna z górnymi otworami do napełniania i rozładunku z 3 zamknięciami, albo pojazd-bateria/wagon-bateria lub MEGC bez otworów poniżej powierzchni cieczy.

4 element kodu – Zawory/urządzenia bezpieczeństwa

N – cysterna, pojazd-bateria/wagon-bateria lub MEGC z zaworami bezpieczeństwa, która nie jest zamknieta hermetycznie,

H – cysterna zamknięta hermetycznie lub pojazd-bateria/wagon-bateria lub MEGC.

Klasa 1 i od 3 do 9 (ADR)/klasa od 3 do 9 (RID)

1 element kodu – Typ cysterny

L – cysterna dla materiałów w postaci ciekłej (ciekłe lub stałe dostarczone do przewozu w stanie stopionym),

S – cysterna dla materiałów w postaci stałej (sypkiej lub granulowanej).

2 element kodu – Ciśnienie obliczeniowe

G – minimalne ciśnienie obliczeniowe zgodnie z ogólnymi wymaganiami lub

1,5; 2,65; 4;10;15 lub 21 = minimalne ciśnienie obliczeniowe w barach.

3 element kodu – Otwory

A – cysterna z dolnymi otworami do napełniania lub rozładunku z 2 zamknięciami,

B – cysterna z dolnymi otworami do napełniania lub rozładunku z 3 zamknięciami,

C – cysterna z górnymi otworami do napełniania i rozładunku, tylko z otworami wyczystkowymi poniżej powierzchni materiału ciekłego,

D – cysterna z górnymi otworami do napełniania i rozładunku bez otworów poniżej powierzchni materiału ciekłego.

4 element kodu – Zawory/urządzenia bezpieczeństwa

V – cysterna z urządzeniem oddechowym, ale bez urządzenia zabezpieczającego przed rozprzestrzenianiem się płomienia lub cysterna nieodporna na ciśnienie wybuchu,

F – cysterna z urządzeniem oddechowym, wyposażonym w urządzenie zabezpieczające przed rozprzestrzenianiem się płomienia lub cysterna odporna na ciśnienie wybuchu,

N – cysterna bez urządzenia oddechowego, nie jest zamknięta hermetycznie,

H – cysterna zamknięta hermetycznie.

Hierarchia cystern

Klasa 2

Hierarchia cystern dla klasy 2 (Gazy).

Kolumna Kod cysterny wskazuje typ cysterny odpowiadający najmiej rygorystycznym przepisom dla cystern (wskazany w kol. 12, 3.2 Tabela A Umowa ADR/Regulamin RID). Kody cystern, które zostały również dopuszczone do przewozu danego materiału podano w kolumnie obok. Znak przedstawiony jako „#” powinien być równy lub większy niż znak przedstawiony jako „*”.

Klasa 1 i od 3 do 9 (ADR)/klasa od 3 do 9 (RID)

Cysterny o kodach innych niż wskazane w kolumnie 12 Wykazu towarów niebezpiecznych mogą być również używane, pod warunkiem, że każdy z elementów kodu (od 1 do 4) odpowiada poziomowi bezpieczeństwa według wskazanej hierarchii:

1 element kodu – Typ cysterny
S → L
2 element kodu – Ciśnienie obliczeniowe
G → 1,5 → 2,65 → 4 → 10 → 15 → 21 barów
3 element kodu – Otwory
A → B → C → D
4 element kodu – Zawory/urządzenia bezpieczeństwa
V → F → N → H

0
16
19 grudnia 2017 Kategoria: Aktualności, Elementarz Autor: Karolina Kołdys

Sposoby przewozu towarów niebezpiecznych – transport drogowy (ADR)

Transport drogowy to jeden z rodzajów transportu przy użyciu którego mogą być przewożone towary niebezpieczne. W transporcie drogowym zostały dopuszczone trzy sposoby przewozu towarów niebezpiecznych:

  • przewóz w sztukach przesyłki,
  • przewóz luzem,
  • przewóz w cysternach.

Sposoby przewozu towarów niebezpiecznych w transporcie drogowym (ADR).

Przewóz w sztukach przesyłki

Przewóz w sztukach przesyłki – najprościej ujmując – to przewóz towarów niebezpiecznych w opakowaniach.

Sztuka przesyłki oznacza końcowy produkt operacji pakowania, który składa się z opakowania, dużego opakowania lub dużego pojemnika do przewozu luzem (DPPL) wraz z jego zawartością, które zostały przygotowane do wysyłki. Definicja obejmuje również naczynia do gazów i przedmioty, które z powodu swojego rozmiaru, masy lub kształtu mogą zostać przewiezione bez opakowania lub w kołyskach, skrzyniach, czy też urządzeniach dedykowanych do przenoszenia.

W transporcie wśród dopuszczonych opakowań wyróżnia się: bębny, kanistry, skrzynie, worki, opakowania złożone, opakowania metalowe lekkie, naczynia ciśnieniowe, duże pojemniki do przewozu luzem i duże opakowania. Towar niebezpieczny dopuszczony jest do przewozu w sztukach przesyłki, jeżeli w Tabeli A (Wykaz towarów niebezpiecznych, 3.2 Umowa ADR), w kolumnie 8 została wskazana instrukcja pakowania:

Instrukcje rozpoczynające się od symbolu:

  • P dotyczą opakowań innych niż DPPL i opakowania duże (bębny, kanistry, skrzynie, opakowania złożone),
  • R dotyczy opakowań metalowych lekkich,
  • IBC dotyczą dużych pojemników do przewozu luzem,
  • LP dotyczą dużych opakowań.

Dodatkowo, aby uszczegółowić warunki realizacji przewozu względem danej instrukcji w kolumnie 9a w Wykazie Towarów Niebezpiecznych wskazywane są przepisy szczególne:

  • PP dla opakowań innych niż DPPL i opakowania duże,
  • RR w przypadku przepisów charakterystycznych dla ADR/RID,
  • B dla DPPL w przypadku przepisów charakterystycznych dla ADR/RID,
  • L dla opakowań dużych lub LL dla szczególnych przepisów ADR dotyczących pakowania.

Przepisy szczególne w tym zakresie mogą regulować różnorodne kwestie, np. mogą wskazywać konieczność stosowania opakowań zaopatrzonych w odpowietrzenie, nie dopuszczać stosowania opakowań z wiekiem zdejmowalnym, czy też mogą skracać dozwolony czas użytkowania opakowania od daty ich produkcji. Przepisy te wskazywane są do określonych pozycji w Tabeli A.

Przewóz butli zawierających propan-butan.

Sztuki przesyłki mogą być przewożone w pojazdach/kontenerach zamkniętych lub pojazdach/kontenerach krytych opończą lub pojazdach/kontenerach odkrytych. Dodatkowe wymagania w tym zakresie, na które szczególną uwagę powinni zwrócić załadowcy i przewoźnicy, zostały uwzględnione za pomocą przepisów szczególnych dotyczących przewozu sztuk przesyłki (kolumna 16, 3.2 Tabela A):

Na co jeszcze należy zwrócić uwagę?
  • Przepisy dotyczące pakowania razem w przypadku umieszczania dwóch lub więcej towarów niebezpiecznych w jednym opakowaniu zewnętrznym, które zostały zaklasyfikowane do różnych klas lub tej samej klasy, ale różnią się kodem klasyfikacyjnym – 3.2 Tabela A, kolumna 9b, 4.1.10 Umowa ADR – „MP”.
  • Przepisy dotyczące zakazów ładowania razem w przypadku umieszczania sztuk przesyłki w jednym pojeździe lub kontenerze – 7.5.2.1 Umowa ADR oraz dla materiałów i przedmiotów wybuchowych (klasa 1) – 7.5.2.2 Umowa ADR.

Możliwość załadunku razem towarów niebezpiecznych wszystkich klas.

Sztuki przesyłki, które są zaopatrzone w różne nalepki ostrzegawcze nie powinny być ładowane razem do tego samego pojazdu lub kontenera w transporcie drogowym jeżeli załadunek razem nie jest dopuszczony na podstawie tabeli zawartej w Umowie ADR. Tabela dopuszczająca możliwość załadunku razem opiera się na nalepkach ostrzegawczych, w które zaopatrzone są sztuki przesyłki.

X – ładowanie razem jest dozwolone.

Zakazy ładowania razem dla towarów niebezpiecznych klasy 1 zostały oparte na grupach zgodności (7.5.2.2 Umowa ADR).

Przewóz luzem

Przewóz luzem to przewóz nieopakowanych materiałów stałych lub przedmiotów. Przewóz ten, najogólniej ujmując, może być realizowany w kontenerach, kontenerach do przewozu luzem, pojazdach do przewozu luzem.

Towar niebezpieczny dopuszczony jest do przewozu luzem, jeżeli w Tabeli A (Wykaz towarów niebezpiecznych, 3.2 Umowa ADR), w kolumnie 10 zostały wskazane kody alfanumeryczne „BK” oraz zostały spełnione przepisy 7.3.2 Umowy ADR:

Znaczenie kodów „BK”:

  • BK1 – dozwolony jest przewóz luzem w kontenerach do przewozu luzem przykrytych opończą,
  • BK2 – dozwolony jest przewóz luzem w w kontenerach do przewozu luzem zamkniętych,
  • BK3 – dozwolony jest przewóz luzem w w kontenerach do przewozu luzem elastycznych.

Możliwość przewozu luzem może być również wskazywana w kolumnie 17, w której w takim przypadku występują kody alfanumeryczne „VC” i ewentualnie „AP” oraz zostały spełnione przepisy zawarte w 7.3.3 Umowy ADR:

Znaczenie kodów „VC”:

  • VC1 – dozwolony jest przewóz luzem w pojazdach krytych opończą, kontenerach krytych opończą lub kontenerach do przewozu luzem krytych opończą,
  • VC2 – dozwolony jest przewóz luzem w pojazdach zamkniętych, kontenerach zamkniętych lub kontenerach do przewozu luzem zamkniętych,
  • VC3 – dozwolony jest przewóz luzem specjalnie wyposażonych pojazdach lub kontenerach zgodnie z warunkami ustalonymi przez właściwą władzę państwa pochodzenia.

W stosunku do niektórych towarów niebezpiecznych mogą pojawić się dodatkowe wytyczne uszczegóławiające warunki realizacji przewozu, które wskazywane są za pomocą kodów AP1 – AP10.

Przewóz w cysternach

Przewóz w cysternach to przewóz materiałów niebezpiecznych w zbiornikach zaopatrzonych w odpowiednie wyposażenie obsługowe i konstrukcyjne.

W zakresie przewozu towarów niebezpiecznych w cysternach wyróżnia się całe spektrum rozwiązań, tj. cysterny stałe, cysterny odejmowalne, cysterny przenośne, kontenery – cysterny, pojazdy – baterie i MEGC (wieloelementowe kontenery do gazu).

Przewóz danego towaru niebezpiecznego może być realizowany w cysternie przenośnej, jeżeli w Tabeli A (Wykaz towarów niebezpiecznych, 3.2 Umowa ADR), w kolumnie 10 został wskazany kod alfanumeryczny „TP” (instrukcja cysterny przenośnej) oraz zostały spełnione przepisy szczególne zawarte w kolumnie 11:

Przepisy szczególne „TP” mogą zawierać różnorodne wytyczne, np. precyzują stopień napełnienia, sposób usuwania powietrza z przestrzeni gazowej, czy też wskazują wymagania dotyczące powiększania grubości zbiornika. Dodatkowo w kolumnie 10 Tabeli A może pojawiać się symbol (M), który oznacza, że materiał może być przewożony w UN MEGC.

W odniesieniu do cystern ADR przewóz danego towaru niebezpiecznego może być realizowany w taki sposób, jeżeli w Tabeli A (Wykaz towarów niebezpiecznych, 3.2 Umowa ADR), w kolumnie 12 został wskazany czterocyfrowy kod cysterny oraz zostały spełnione przepisy, które ewentualnie zostały wskazane w kolumnie 13.

Przepisy szczególne dotyczące cystern ADR są zróżnicowane, tj. przepisy „TU” dotyczą eksploatacji, a ich wyjaśnienie zostało podane w 4.3.5 Umowy ADR, natomiast pozostałe przepisy szczególne zostały wyjaśnione w 6.8.4 Umowy ADR i odpowiednio zróżnicowane:

  • „TA” – zatwierdzenie typu,
  • „TC” – konstrukcja,
  • „TE” – wyposażenie,
  • „TT” – badania,
  • „TM” – znakowanie.

Przewóz materiału niebezpiecznego w cysternie.

Dodatkowo w kolumnie 12 Tabeli A po kodzie cysterny może pojawiać się symbol (M), który oznacza, że materiał może być przewożony w pojazdach-bateriach lub w wieloelementowych kontenerach do gazu (MEGC).

 

 

0
8