Ukryte towary niebezpieczne

Niezależnie od rodzaju transportu, ukryte towary niebezpieczne stanowią dość duże wyzwanie dla wszystkich uczestników przewozu biorących udział w łańcuchu transportowym. Na przestrzeni wieloletniej pracy zawodowej w zakresie wspomnianej problematyki, zauważyłam, że proceder ten realizowany jest w sposób:

  • świadomy,
  • nieświadomy.

 

Świadome ukrywanie towarów niebezpiecznych wynika głównie z następujących przyczyn:

  • niechęć przedsiębiorców do ponoszenia dodatkowych, często nieopłacalnych i wygórowanych kosztów związanych z przewozem towarów niebezpiecznych,
  • ograniczone możliwości logistyczno-transportowe, wynikające z faktu, iż część firm nie podejmuje się przewozu/manipulowania towarami niebezpiecznymi.

 

Nieświadome ukrywanie towarów niebezpiecznych wynika kluczowo z:

  • niewiedzy nt. istnienia odrębnych regulacji dotyczących przewozu towarów niebezpiecznych,
  • nieutożsamiania się z rolą uczestnika przewozu towarów niebezpiecznych (przewóz kojarzony jest tylko i wyłącznie z przemieszczeniem towarów za pomocą środka transportu).

 

Przykładów nie trzeba szukać daleko i skrupulatnie. Osobiście doświadczam ich dość często w życiu codziennym. Powód jest bardzo prosty – bardzo duże spektrum towarów niebezpiecznych używanych jest przez nas:

  • w celach sportowo-rekreacyjnych,
  • w gospodarstwie domowym,
  • do higieny osobistej.

 

Tak, tak. Napoje alkoholowe, perfumy, lakiery i zmywacze do paznokci, e-liquidy do e-papierosów, środki czyszczące, płyny do dezynfekcji, farby, lakiery, bejce, pokosty, emalie, perfumy, dezodoranty, bita śmietana w sprayu to też towary… niebezpieczne. 🙂

Prosty przykład w tym zakresie to moje ostatnie zamówienie bioetanolu do biokominka. Bioetanol to ok. 96% alkohol etylowy. Dystrybuowany jest w handlu detalicznym w opakowaniach zawierających najróżniejsze gabaryty – od opakowań zawierających 1 l produktu (zwłaszcza wersje nawaniane przyjemnym ekstraktem) po 5 l produktu. Zazwyczaj zamawiam oba warianty, pojedynczo lub w sposób łączony. Którego sposobu bym nie wybrała, przygotowanie towaru pozostawia wiele do życzenia.

Na potrzeby powyższego przykładu przyjrzyjmy się Wykazowi Towarów Niebezpiecznych z przepisów regulujących problematykę przewozu drogowego, gdyż transport ten jest najpopularniejszy przy przemieszczaniu towarów niebezpiecznych (tj. 3.2 Tabela A Umowa ADR). Etanol o powyżej wskazanym stężeniu klasyfikowany jest jako UN 1170, II GP (średnie natężenie zagrożenia dominującego):

Patrząc na wykaz i pozostałe przepisy zawarte w Umowie ADR zauważamy, że etanol może być przewożony:

  • na wyłączeniach całkowitych spod przepisów Umowy ADR, o ile charakter realizowanej operacji transportowej na to zezwala,
  • na wyłączeniach wynikających z przepisów szczególnych działu 3.3 Umowy ADR,
  • na wyłączeniu dla towarów zapakowanych w ilościach wyłączonych (EQ) oraz ograniczonych (LQ),
  • na wyłączeniu dotyczącym ilości przewożonych w jednostce transportowej (tzw. wyłączenie 1.1.3.6),
  • na pełnych przepisach Umowy ADR.

 

Patrząc natomiast na przykład z mojego życia i ewentualne możliwości aranżacji takiego przewozu przez nadawcę, etanol, który pakowany jest w opakowania zawierające:

  • do 1 l, może zostać przewieziony jako towar zapakowany w ilościach ograniczonych (LQ), zgodnie ze wskazaniami kol. 7a, 3.2 Tabela A oraz 3.4 Umowy ADR,
  • 5 l, może zostać przewieziony jako towar zapakowany na wyłączeniu 1.1.3.6 lub na pełnych przepisach Umowy ADR.

 

Jak było w rzeczywistości?

  • otrzymałam przesyłkę owiniętą czarną folią termokurczliwą, która zakrywała karton niecertyfikowany (i oznakowanie zawarte na nim), który stanowił opakowanie zewnętrzne,
  • na opakowaniu zewnętrznym zawarto znak dla towarów zapakowanych w ilościach ograniczonych oraz strzałki kierunkowe po dwóch przeciwległych stronach,
  • wewnątrz opakowania zewnętrznego znajdowały się opakowania wewnętrzne z etanolem, zarówno 5 l, jak i 1 l,
  • opakowania zawierające 1 l etanolu nie posiadały oznakowania, 5 l zostały oznakowane nalepką ostrzegawczą nr 3 (dla materiałów ciekłych zapalnych),
  • opakowania zawierające 5 l etanolu były opakowaniami certyfikowanymi,
  • przesyłce nie towarzyszyła żadna dokumentacja, poza standardową etykietą kurierską.

Straszny misz-masz, prawda? A wisienką na torcie był fakt, iż przesyłka została nadana przy pomocy firmy, która jasno określa w swoim regulaminie, iż nie przyjmuje do przewozu towarów niebezpiecznych. 🙂 Lepiej byłoby jednak wprowadzić usługę na przyjmowanie tych towarów, czerpać z tego korzyści finansowo-rozwojowe, bo niestety nie uciekniemy od otaczającej nas chemii, nieprawdaż?

Pamiętajcie! Niezależnie od tego jak bardzo rozwija się otaczający nas świat, od jednego nigdy nie uciekniemy:

0

Klasyfikacja produktu

Odpowiednie określenie zagrożeń stwarzanych przez produkty to nie tylko smutny obowiązek wypełniania przepisów prawa. To przede wszystkim działanie majace na celu zapewnienie bezpieństwa w zakresie:

  • stosowania i postępowania z produktem,
  • magazynowania i usuwania go,
  • realizowania przewozów i czynności im towarzyszących.

Prawidłowa klasyfikacja towarów niebezpiecznych pozwala na doprecyzowania odpowiednich warunków realizacji przewozu, które mogą charakteryzować się znaczną różnorodnością, co niewątpliwie wynika ze specyfiki danego transportu.

W ostatnim czasie ponownie miałam przyjemność przygotowywać kompleksowo do wprowadzenia jeden z produktów, zarówno pod względem problematyki prawodawstwa chemicznego, jak i przewozu towarów niebezpiecznych każdym możliwym rodzajem transportu – drogowym, kolejowym, śródlądowym, morskim i lotniczym. Zaczynałam zupełnie od poczatku – od badań laboratoryjnych, aż po stworzenie pomocnej Instrukcji, która podpowiada jak ralizować cały proces nie tylko bezpiecznie, ale również efektywnie. Oprócz wskazania dla producenta wszelkich możliwości w zakresie pakowania, oznakowania, przygotowania jednostek transportowo-ładunkowych, dokumentacji, zarekomendowałam warunki, które wybrałabym osobiście m. in. ze względu na aspekt finansowy i skrócenie realizacji dostawy produktu.

Najlepsza metoda przy tworzeniu takich wytycznych to po prostu… zdrowy rozsądek i znalezienie złotego środka pomiędzy rzeczywistością i aspektem finansowym, a przepisami prawa.

Dziękuję za zaufanie!

 

A efekty poniżej:

 

 

P.S. Proszę zobaczyć jak spisuje się podpałka Dragon Power na filmie przygotowanym przez producenta.

0

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych

Informacje ogólne

Charakterystyka fizyczna, chemiczna oraz biologiczna stanowi podstawę w trakcie klasyfikacji towarów niebezpiecznych. Podczas tego procesu porównywane są właściwości danej substancji z kryteriami klasyfikacyjnymi zawartymi w przepisach o przewozie towarów niebezpiecznych. Zagrożenie dominujące jest czynnikiem determinującym zaliczenie towaru do określonej klasy. Może ono występować z ustalonym natężeniem, które określane jest za pomocą grupy pakowania (akronim „GP” lub „PG”). W przypadku gdy towar stwarza więcej zagrożeń o mniejszej intensywności, zostają one określone mianem zagrożeń dodatkowych, opisanych za pomocą kodów klasyfikacyjnych. Finalnym etapem jest przyporządkowanie numeru UN i prawidłowej nazwy przewozowej dla danego towaru niebezpiecznego.

Rozwiązując zagadnienia dotyczące klasyfikacji materiałów lub przedmiotów jako towar niebezpieczny, należy zwrócić uwagę na to, że proces ten przebiega w sposób etapowy, wedle ściśle ustalonego schematu. Procedura klasyfikacji jest jak drabina. Pokonywanie kolejnych szczebli (etapów) doprowadzi do wyznaczonego celu, jakim jest:

  • przypisanie numeru UN danej substancji, mieszaninie, przedmiotowi, lub
  • stwierdzenie, że indywidua te nie podlegają pod kryteria klasyfikacyjne.

 

Przykłady

Materiał ciekły charakteryzujący się temperaturą wrzenia równą 85 °C i temperaturą zapłonu równą 30 °C. Dodatkowo, materiał wykazuje toksyczność dermalną LD50 = 30 mg/kg. Dokonaj klasyfikacji materiału, wiedząc, że jest on pestycydem bipirydylowym. Do każdego etapu wskaż podstawę prawną.

Rozwiązanie przykładu w ujęciu przepisów Umowy ADR/Regulaminu RID/Umowy ADN

 

Krok 1

Z treści zadania wyodrębnij wszystkie dane dotyczące substancji/mieszaniny. Zwróć uwagę na właściwości fizyczne, chemiczne, biologiczne i dodatkowe informacje, które mogą być istotne z punktu widzenia wyboru odpowiedniej pozycji.

Dane:

Tzapłonu = 30 °C

Twrzenia = 85 °C

Toksyczność dermalna, LD50 = 30 mg/kg

Ciecz, pestycyd bipirydylowy

 

Krok 2

Wyodrębnij zagrożenia stwarzane przez substancję/mieszaninę i określ jakim klasom odpowiadają. Określ również na poziomie której grupy pakowania występuje każde z wyszczególnionych zagrożeń. Kieruj się kryteriami klasyfikacyjnymi wskazanymi dla poszczególnych klas – patrz 2.2.x.1 ADR/RID/ADN, gdzie x = numer klasy (np. klasa 3 – 2.2.3.1 ADR/RID/ADN, klasa 6.1 – 2.2.61.1 ADR/RID/ADN).

Kryteria klasyfikacyjne, które spełnia materiał:

  • dla klasy (Materiały ciekłe zapalne)

– materiał ciekły, Tzapłonu ≤ 60 °C (patrz 2.2.3.1.1 ADR/RID/ADN),

– III grupa pakowania – Tzapłonu ≥ 23 °C i ≤ 60 °C, Twrzenia > 35 °C (patrz 2.2.3.1.3 ADR/RID/ADN).

  • dla klasy 6.1 (Materiały trujące)

– materiał trujący (2.2.61.1.1 ADR/RID/ADN),

– I grupa pakowania – toksyczność dermalna, LD50 ≤ 50 mg/kg (patrz 2.2.61.1.7 ADR/RID/ADN).

 

Krok 3

Dokonaj wyboru zagrożenia dominującego na podstawie hierarchii zagrożeń (patrz 2.1.3.5.3 ADR/RID/ADN). Zweryfikuj, czy na liście znajdują się zagrożenia, które charakteryzują materiał opisywany w zadaniu. Jeżeli tak, to:

  • zagrożenie znajdujące się na wyższej pozycji jest zagrożeniem dominującym, na podstawie którego materiał zaliczany jest do określonej klasy,
  • zagrożenie z dalszych pozycji listy lub nie występujące na niej jest zagrożeniem dodatkowym.

W sytuacji, gdy na liście nie występuje żadne z zagrożeń, które charakteryzuje opisywany materiał, zagrożenie dominujące określane jest na podstawie tabeli pierwszeństwa zagrożeń – patrz 2.1.3.10 ADR/RID/ADN.

 

Krok 4

Zagrożenia charakteryzujące materiał:

  • zagrożenie dla klasy 3 na poziomie III grupy pakowania,
  • zagrożenie dla klasy 6.1 na poziomie I grupy pakowania.

W tym przypadku zagrożeniem dominującym jest działanie trujące.

 

Krok 5

Określ kod klasyfikacyjny materiału, z uwzględnieniem zagrożeń dodatkowych. Kod klasyfikacyjny należy wybrać spośród kodów klasyfikacyjnych, które zostały wskazane dla klasy ustalonej na podstawie zagrożenia dominującego – 2.2.x.1.2  lub 2.2.x.3 ADR/RID/ADN, gdzie x = numer klasy (patrz 2.2.61.1.2 lub 2.2.61.3 ADR/RID/ADN). Kod klasyfikacyjny dla opisywanego materiału to TF2 – Materiały trujące, zapalne, ciekłe, stosowane jako pestycydy.

 

Krok 6

Określ numer UN i prawidłową nazwę przewozową materiału na podstawie ustalonego kodu klasyfikacyjnego. Skorzystaj z wykazu pozycji grupowych, które zawarte są w 2.2.x.3 ADR/RID/ADN, gdzie x = numer klasy (patrz 2.2.61.3 ADR/RID/ADN). Pamiętaj o dodatkowych danych zawartych w treści zadania: Materiał jest pestycydem bipirydylowym.

 

  • Numer UN: UN 3015
  • Nazwa przewozowa: PESTYCYD BIPIRYDYLOWY TRUJĄCY CIEKŁY ZAPALNY

 

PODSUMOWANIE

Klasa: 6.1 – Materiały trujące

Grupa pakowania: I

Kod klasyfikacyjny: TF2

Numer UN: UN 3015

Nazwa: PESTYCYD BIPIRYDYLOWY TRUJĄCY CIEKŁY ZAPALNY

 

 

Rozwiązanie przykładu w ujęciu Kodeksu Morskiego IMDG Code

 

Krok 1

Z treści zadania wyodrębnij wszystkie dane dotyczące substancji/mieszaniny. Zwróć uwagę na właściwości fizyczne, chemiczne, biologiczne i dodatkowe informacje, które mogą być istotne z punktu widzenia wyboru odpowiedniej pozycji.

Dane:

Tzapłonu = 30 °C

Twrzenia = 85 °C

Toksyczność dermalna, LD50 = 30 mg/kg

Ciecz, pestycyd bipirydylowy

 

Krok 2

Wyodrębnij zagrożenia stwarzane przez substancję/mieszaninę i określ jakim klasom odpowiadają. Określ również na poziomie której grupy pakowania występuje każde z wyszczególnionych zagrożeń. Kieruj się kryteriami klasyfikacyjnymi wskazanymi dla poszczególnych klas – patrz 2.x.1 IMDG Code, gdzie x = numer klasy (np. klasa 3 – 2.3.1 IMDG Code, klasa 6 – 2.6.1 IMDG Code, klasa 6.1 – 2.6.2 IMDG Code).

Kryteria klasyfikacyjne, które spełnia materiał:

  • dla klasy (Materiały ciekłe zapalne)

– materiał ciekły, Tzapłonu ≤ 60 °C (patrz 2.3.1.2 IMDG Code),

– III grupa pakowania – Tzapłonu ≥ 23 °C i ≤ 60 °C, Twrzenia > 35 °C (patrz 2.3.2.6 IMDG Code).

  • dla klasy 6.1 (Materiały trujące)

– materiał trujący (patrz 2.6.1 IMDG Code),

– I grupa pakowania – toksyczność dermalna, LD50 ≤ 50 mg/kg (patrz 2.6.2.2.4.1 IMDG Code).

 

Krok 3

Dokonaj wyboru zagrożenia dominującego na podstawie hierarchii zagrożeń (patrz 2.0.3.4 IMDG Code). Zweryfikuj, czy na liście znajdują się zagrożenia, które charakteryzują materiał opisywany w zadaniu. Jeżeli tak, to:

  • zagrożenie znajdujące się na wyższej pozycji jest zagrożeniem dominującym, na podstawie którego materiał zaliczany jest do określonej klasy,
  • zagrożenie z dalszych pozycji listy lub nie występujące na niej jest zagrożeniem dodatkowym.

W sytuacji, gdy na liście nie występuje żadne z zagrożeń, które charakteryzuje opisywany materiał, zagrożenie dominujące określane jest na podstawie tabeli pierwszeństwa zagrożeń – patrz 2.0.3.6 IMDG Code.

 

Krok 4

Zagrożenia charakteryzujące materiał:

  • zagrożenie dla klasy 3 na poziomie III grupy pakowania,
  • zagrożenie dla klasy 6.1 na poziomie I grupy pakowania.

W tym przypadku zagrożeniem dominującym jest działanie trujące.

 

Krok 5

Określ ewentualne zagrożenie dodatkowe lub stwierdź, że materiał nie wykazuje zagrożeń dodatkowych.

 

Krok 6

Określ numer UN i prawidłową nazwę przewozową materiału na podstawie ustalonych informacji. Skorzystaj z Appendix A – List of generic and N.O.S. Proper Shipping Names. Pamiętaj o dodatkowych danych zawartych w treści zadania: Materiał jest pestycydem bipirydylowym. Skieruj się do: klasa 6/klasa 6.1/Specific Entries/Pesticides/(b) Liquid, ponieważ posiadasz informacje, które pozwalają na uszczegółowienie prawidłowej nazwy przewozowej.

  • Numer UN: UN 3015
  • Nazwa przewozowa: BIPYRYDILIUM PESTICIDE, LIQUID, TOXIC, FLAMMABLE

 

PODSUMOWANIE

Klasa: 6.1 – Materiały trujące

Grupa pakowania: I

Numer UN: UN 3015

Nazwa: BIPYRYDILIUM PESTICIDE, LIQUID, TOXIC, FLAMMABLE

 

 

Rozwiązanie przykładu w ujęciu przepisów IATA DGR

 

Krok 1

Z treści zadania wyodrębnij wszystkie dane dotyczące substancji/mieszaniny. Zwróć uwagę na właściwości fizyczne, chemiczne, biologiczne i dodatkowe informacje, które mogą być istotne z punktu widzenia wyboru odpowiedniej pozycji.

Dane:

Tzapłonu = 30 °C

Twrzenia = 85 °C

Toksyczność dermalna, LD50 = 30 mg/kg

Ciecz, pestycyd bipirydylowy

 

Krok 2

Wyodrębnij zagrożenia stwarzane przez substancję/mieszaninę i określ jakim klasom/podklaskom odpowiadają. Określ również na poziomie której grupy pakowania występuje każde z wyszczególnionych zagrożeń. Kieruj się kryteriami klasyfikacyjnymi wskazanymi dla poszczególnych klas/podklas – patrz 3.x IATA DGR, gdzie x = numer klasy (np. klasa 3 – 3.3 IATA DGR, klasa 6 – 3.6 IATA DGR, podklasa 6.1 – 3.6.1 IATA DGR).

Kryteria klasyfikacyjne, które spełnia materiał:

  • dla klasy (Materiały ciekłe zapalne)

– materiał ciekły, Tzapłonu ≤ 60 °C (patrz 3.3.1.2 IATA DGR),

– III grupa pakowania – Tzapłonu ≥ 23 °C i ≤ 60 °C, Twrzenia > 35 °C (patrz 3.3.2.2, Table 3.3.A IATA DGR).

  • dla podklasy 6.1 (Materiały trujące)

– materiał trujący (patrz 3.6.1.1 IATA DGR),

– I grupa pakowania – toksyczność dermalna, LD50 ≤ 50 mg/kg (patrz 3.6.1.3, Table 3.6.A IATA DGR).

 

Krok 3

Dokonaj wyboru zagrożenia dominującego na podstawie hierarchii zagrożeń (patrz 3.10.2 IATA DGR). Zweryfikuj, czy na liście znajdują się zagrożenia, które charakteryzują materiał opisywany w zadaniu. Jeżeli tak, to:

  • zagrożenie znajdujące się na wyższej pozycji jest zagrożeniem dominującym, na podstawie którego materiał zaliczany jest do określonej klasy,
  • zagrożenie z dalszych pozycji listy lub nie występujące na niej jest zagrożeniem dodatkowym.

W sytuacji, gdy na liście nie występuje żadne z zagrożeń, które charakteryzuje opisywany materiał, zagrożenie dominujące określane jest na podstawie tabeli pierwszeństwa zagrożeń – patrz Table 3.10.A IATA DGR.

 

Krok 4

Zagrożenia charakteryzujące materiał:

  • zagrożenie dla klasy 3 na poziomie III grupy pakowania,
  • zagrożenie dla klasy 6.1 na poziomie I grupy pakowania.

W tym przypadku zagrożeniem dominującym jest działanie trujące.

 

Krok 5

Określ ewentualne zagrożenie dodatkowe lub stwierdź, że materiał nie wykazuje zagrożeń dodatkowych.

 

Krok 6

Określ numer UN i prawidłową nazwę przewozową materiału na podstawie ustalonych informacji. Skorzystaj z Table 4.1.A – List of generic and N.O.S. Proper Shipping Names. Pamiętaj o dodatkowych danych zawartych w treści zadania: Materiał jest pestycydem bipirydylowym. Skieruj się do: klasa 6/podklasa 6.1/Specific Entries/Pesticides, liquid ponieważ posiadasz informacje, które pozwalają na uszczegółowienie prawidłowej nazwy przewozowej.

 

  • Numer UN: UN 3015
  • Nazwa przewozowa: BIPYRYDILIUM PESTICIDE, LIQUID, TOXIC, FLAMMABLE

 

PODSUMOWANIE

Klasa: 6 – Materiały trujące i zakaźne

Podklasa: 6.1 – Materiały trujące

Grupa pakowania: I

Numer UN: UN 3015

Nazwa: BIPYRYDILIUM PESTICIDE, LIQUID, TOXIC, FLAMMABLE

0

Dokumenty przewozowe w transporcie towarów niebezpiecznych

Klasyfikacje transportu

Przewóz towarów niebezpiecznych realizowany jest z wykorzystaniem transportu:

  • drogowego (ADR),
  • kolejowego (RID),
  • śródlądowego (ADN),
  • morskiego (IMDG Code),
  • lotniczego (ICAO TI/IATA DGR).

 

Informacje, które zostały podane w nawiasach to akronimy międzynarodowych aktów prawnych, które regulują problematykę przewozu towarów niebezpiecznych adekwatnie do każdego rodzaju transportu.

Wzór dokumentu przewozowego

Dokumenty przewozowe sporządzane są zazwyczaj w formie papierowej. Dopuszcza się używanie dokumentów przewozowych w formie elektronicznej, jednakże w każdej chwili przewozu muszą być tak samo dostępne jak dokumenty w formie papierowej. Forma elektroniczna może być stosowana w zastępstwie dokumentacji papierowej lub jako jej uzupełnienie. Dokument przewozowy powinien zostać sporządzony przez nadawcę. Przewoźnik natomiast, ma obowiązek sprawdzenia, czy dokument przewozowy zawiera wszelkie niezbędne informacje oraz czy jest możliwe odczytanie dokumentu przekazanego w formie elektronicznej. Umowa ADR, Regulamin RID, Umowa ADN, Kodeks Morski IMDG nie wskazują konkretnego wzoru graficznego dokumentu przewozowego, jednakże precyzują informacje, które dokument ten powinien zawierać (patrz 5.4.1 Umowa ADR/Regulamin RID/Umowa ADN/Kodeks IMDG). W przewozie lotniczym natomiast, przepisy IATA DGR określają wzór i formę dokumentu przewozowego (Deklaracja DGD – Dangerous Goods Declaration). Uczestnicy przewozu towarów niebezpiecznych drogą morską mogą spotkać się z wewnętrznymi wymaganiami firm przewozowych lub armatorów statków w zakresie ściśle określonego wzoru dokumentacji przewozowej. Podmioty te bardzo często wymagają podania informacji na temat przewożonych materiałów na dokumencie multimodalnym (Multimodal  Dangerous Goods Form) lub na drukach publikowanych przez IMO (IMO Dangerous Goods Declaration). Niespełnienie oczekiwań w tym zakresie skutkuje odmową w zakresie przyjęcia towaru niebezpiecznego do przewozu.

Dokument przewozowy materiałów niebezpiecznych - transport lotniczy (IATA DGR)

Dokument przewozowy materiałów niebezpiecznych – transport lotniczy (IATA DGR)

Informacje ogólne, które powinien zawierać każdy dokument przewozowy

Rozbudowany dokument przewozowy wymagany jest generalnie przy realizowaniu przewozu na pełnych przepisach. Niemniej jednak, zależnie od rodzaju transportu będzie on również wymagany podczas realizowaniu przewozu na określonych wyłączeniach spod przepisów.

Nie da się ukryć, że wielu przedsiębiorców traktuje dokument przewozowy jako zbędny papier, który przysparza samych kłopotów podczas kontroli. Z jednym na pewno mogę się zgodzić – nikt nie lubi problemów. Ale czy zapisy, które powinny znaleźć się w dokumencie są tylko zwykłymi wymaganiami prawnymi do spełnienia, czy mają głębszy sens?

Niezależnie od tego z jakim rodzajem przewozu mamy do czynienia, część informacji, która powinna być zawarta w dokumencie przewozowym jest uniwersalna. Wśród nich możemy wyróżnić informacje umożliwiające identyfikację:

  • przewożonych materiałów (numer UN, prawidłowa nazwa przewozowa),
  • zagrożeń stwarzanych przez przewożone materiały (kod klasyfikacyjny/numery wzorów nalepek/klasa/podklasa/zagrożenia dodatkowe),
  • natężenia zagrożenia (grupa pakowania, o ile występuje),
  • ilości i rodzaju sztuk przesyłek, poprawności zapakowania towaru (jeżeli ma to zastosowanie; ilość i opis sztuk przesyłek/instrukcja pakowania),
  • ilości każdego przewożonego towaru niebezpiecznego,
  • podmiotów nadających i odbierających towary niebezpieczne.

 

Nie trudno zauważyć, że informacje, które możemy pozyskać z dokumentacji przewozowej umożliwiają odpowiednią reakcję w razie zaistnienia wypadku, incydentu, zdarzenia awaryjnego. Efektywne i szybkie skoordynowanie działań w tym zakresie ma ogromny wpływ na zminimalizowanie ryzyka wystąpienia lub rozwinięcia negatywnych skutków.

Informacje szczegółowe dotyczące realizowanego przewozu, które dodatkowo zawiera się w dokumentacji zależne są między innymi od właściwości przewożonego towaru niebezpiecznego, zagrożeń stwarzanych przez towar niebezpieczny, sposobu realizacji przewozu i jego specyfiki.

Jakie rozwiązania wybieram i rekomenduję?

W przewozach charakteryzujących się wykorzystaniem jednego rodzaju transportu wybieram dokumenty, których wzory tworzę samodzielnie. Jest to dobre rozwiązanie, gdyż ich forma dostosowana jest do potrzeb firm z którymi współpracuje. Zawierają nie tylko informacje, które wymagane są przepisami, ale również informacje, które ułatwiają zidentyfikowanie różnych czynników związanych z przewozem, chociażby na ewentualne potrzeby prowadzenia ewidencji. Przy realizowaniu przewozów z wykorzystaniem różnych rodzajów transportu, zwłaszcza przy przewozach drogowo-morskich, rekomenduję Multimodalny Dokument Przewozowy Towarów Niebezpiecznych (Multimodal Dangerous Goods Form). Uzasadnienie wyboru jest proste. W dokumencie tym możemy zawrzeć cały szereg informacji, istotnych z punktu widzenia specyfiki realizowanego przewozu. Oprócz tego, że możemy na nim podać opis przewożonego towaru niebezpiecznego, to dokument ten może być użyty również, w zależności od potrzeb, jako deklaracja nadawcy towaru niebezpiecznego i certyfikat pakowania kontenera. Wzór dokumentu multimodalnego został zawarty w 5.4.5 Umowy ADR/Regulaminu RID/Umowy ADN/Kodeksu Morskiego IMDG.

Przykład wypełnionego dokumentu multimodalnego (Multimodal Dangerous Goods Form)

0

Jak szybko rozpoznać, czy substancja lub mieszanina jest towarem niebezpiecznym?

Procedura klasyfikacji w kilku słowach

Charakterystyka fizykochemiczna i biologiczna stanowi podstawę w trakcie klasyfikacji towarów niebezpiecznych. Podczas tego procesu porównywane są właściwości danej substancji lub mieszaniny z kryteriami klasyfikacyjnymi zawartymi w przepisach o przewozie towarów niebezpiecznych. Zagrożenie dominujące jest czynnikiem determinującym zaliczenie towaru do określonej klasy. Może ono występować z ustalonym natężeniem, które określane jest za pomocą grupy pakowania. W przypadku gdy towar stwarza więcej zagrożeń o mniejszej intensywności, ale wciąż wpisują się one w kryteria klasyfikacyjne, zostają one określone mianem zagrożeń dodatkowych, opisanych za pomocą kodów klasyfikacyjnych. Rodzaj zagrożeń dominujących i dodatkowych obrazowany jest za pomocą nalepek ostrzegawczych. Finalnym etapem jest przyporządkowanie numeru UN i prawidłowej nazwy przewozowej dla danego towaru niebezpiecznego. Numer UN jest czterocyfrowym numerem identyfikacyjnym materiału lub przedmiotu.

Karta charakterystyki (MSDS)

Zadaniem karty charakterystyki jest informowanie użytkownika substancji lub mieszaniny o zagrożeniach stwarzanych przez nie. Skutkiem tego w dokumencie tym należy zawrzeć informacje dotyczące bezpiecznego magazynowania substancji lub mieszaniny, postępowania z nimi oraz usuwania. Dzięki temu użytkownicy chemikaliów, po zapoznaniu się z MSDS powinni wiedzieć jakie działania trzeba podjąć, aby zapewnić skuteczną ochronę zdrowia, bezpieczeństwa w miejscu pracy i ochronę środowiska. Wymaga się, aby język jakim napisana jest karta charakterystyki był prosty i precyzyjny, pozbawiony żargonu, akronimów i skrótów. Ponadto, nie powinien zawierać zwrotów, które mogłyby sugerować, że dana substancja niebezpieczna lub mieszanina niebezpieczna nie stanowi zagrożenia, np. bezpieczna w większości warunków stosowania, może być niebezpieczne lub nieszkodliwe dla zdrowia. W tym miejscu należy również podkreślić, że w karcie MSDS nie powinny występować zwroty, które wskazywałyby na niespójność z ustaloną klasyfikacją substancji lub mieszaniny.

Moim zdaniem wskazane zalecenia i ograniczenia mają na celu stworzenie możliwości jak najdokładniejszego zrozumienia treści zawartych w tym dokumencie i w konsekwencji efektywnego ich wdrożenia, aby wyeliminować ryzyko wystąpienia negatywnych następstw.

Karta charakterystyki nie posiada określonej objętości, jednakże składa się z 16 sekcji, które zawierają ściśle określone informacje. Istotnym elementem, z punktu tematyki tego artykułu jest sekcja 14, zawierająca Informacje dotyczące transportu.

Sekcja 14 MSDS – co mogę z niej wyczytać?

W sekcji tej zawiera się informacje dotyczące klasyfikacji substancji lub mieszanin w odniesieniu do transportu. Jeżeli substancja lub mieszanina została zaklasyfikowana jako towar niebezpieczny, to w podsekcji 14.1 będzie zawarty jego numer UN – czterocyfrowy numer identyfikacyjny. Kolejne elementy, podsekcja 14.2 zawiera prawidłową nazwę przewozową, 14.3 – klasę i ewentualne zagrożenia dodatkowe jakie towar niebezpieczny wykazuje w transporcie, 14.4 – grupę pakowania, jako parametr wskazujący nie tylko zagrożenie natężenia dominującego, ale również odpowiednią pozycję w Wykazie Towarów Niebezpiecznych. Z punktu widzenia ewentualnych, dodatkowych zapisów w dokumencie przewozowym lub dodatkowego oznakowania bardzo ważne informacje zawiera podsekcja 14.5, gdyż podaje czy dana substancja lub mieszanina stwarza zagrożenie dla środowiska. W pozostałych podsekcjach, jeżeli ma to zastosowanie, zawiera się informacje dodatkowe. W przedostatniej podsekcji – 14.6, zawiera się szczególne środki ostrożności dotyczące transportu lub przemieszczania substancji/mieszaniny zarówno na terenie zakładu, jak i poza nim. Podsekcja 14.7 jako element według mojego doświadczenia uzupełniany najrzadziej, dotyczy przewozu luzem zgodnie z załącznikiem II do Konwencji MARPOL i Kodeksu IBC. Uwzględnia się tu informacje w odniesieniu do obu instrumentów IMO dotyczących ochrony przed zanieczyszczaniem morza ciekłymi substancjami szkodliwymi oraz budowy i wyposażenia statków przewożących niebezpieczne chemikalia luzem.

Jeżeli substancja lub mieszanina nie jest klasyfikowana jako towar niebezpieczny, to sekcja 14 nie jest uzupełniana informacjami z zakresu problematyki przewozu towarów niebezpiecznych lub zawiera bezpośrednią, czytelną informację: nie klasyfikowana jako towar niebezpieczny.

Czy na informacjach zawartych w karcie charakterystyki można bezwzględnie polegać?

W większości przypadków zdecydowanie tak, przynajmniej w zakresie numeru UN i grupy pakowania (o ile zostały poprawnie ustalone). To podsekcje, których wypełnienie nie przysparza większych trudności w aspekcie zawarcia wymaganych treści. Nie da się jednak ukryć, że również tu występują wyjątki od reguły. Jakie problemy możemy spotkać w tym zakresie?

  • karta charakterystyki jest niekompletna, źle sporządzona lub zawiera szczątkowe informacje,
  • dokument został sporządzony przez osobę niekompetentną,
  • towarowi niebezpiecznemu przypisano zły numer UN,
  • substancja/mieszanina została zaklasyfikowana jako towar niebezpieczny, pomimo, iż nie spełnia kryteriów klasyfikacyjnych w tym zakresie.

 

Nadanie towaru niebezpiecznego, który został nieprawidłowo sklasyfikowany to naruszenie, które może skutkować nałożeniem sankcji karnej w wysokości 6000 zł. Należy jednak zauważyć, że niepoprawnie przypisany numer UN może skutkować między innymi złym doborem warunków realizacji przewozu, co w efekcie pociąga za sobą dalsze nadużycia.

0

Czy doświadczenie jest ważne?

Wychodzę z założenia, że każdy specjalista powinien być oceniany z trzech perspektyw: wiedza, umiejętności, doświadczenie. Z przymiotów tych co prawda korzystamy w różnym stopniu, w zależności od zadania, wyzwania, problemu z którym mamy do czynienia, niemniej jednak funkcjonują one jako integralna całość. Czy doświadczenie jest ważne? Według mnie tak. Ale wiem również, że szybkość nabierania doświadczenia zależna jest od naszej pierwotnej wiedzy i umiejętności.

W jaki sposób ja nabieram doświadczenia?

Między innymi pomagam przedsiębiorstwom w rozwiązywaniu ich indywidualnych problemów. Codziennie nadzoruję, koordynuję, a nawet całkowicie organizuję przewozy towarów niebezpiecznych z różnych państw.

Na co najchętniej przekładam zdobyte doświadczenie?

Na szkolenia. Dzięki niemu mogę ukazać zdroworozsądkowe, logiczne podejście do kwestii: wymagania prawne vs. realia. To, co zapisane jest w przepisach, może sprawdzić właściwie każdy. Natomiast jakie ma to przełożenie interpretacyjne i jak funkcjonuje w rzeczywistości – w tych kwestiach wypowie się racjonalnie tylko praktyk.

Ostatnio zrobiłam mały eksperyment. Wypisałam kraje, do/z których były realizowane przewozy towarów niebezpiecznych, przy których miałam przyjemność współpracować (każdy możliwy rodzaj transportu oraz ich połączenia). Współpraca obejmowała konsultacje dotyczące możliwości i warunków realizacji, kwestie związane z minimalizacją kosztów oraz przygotowanie kompletu dokumentacji. Jednakże w wielu przypadkach przedsiębiorstwa stawiały na kompleksową organizację tego procesu przeze mnie. Jak wiele było tych krajów? Okazało się, że… 52! Innymi słowy, przewozy były realizowane do/z państw z Europy, Ameryki Północnej, Ameryki Środkowej, Azji i Afryki.

Z jednej strony to dobry wynik, z drugiej natomiast, to zaledwie 26,8% wszystkich krajów świata.

Kraje do/z których realizowane były przewozy towarów niebezpiecznych

Właściwie były to przedsiębiorstwa z różnych branż, m. in.: farmaceutycznej, kosmetycznej, chemicznej, automotive, paliwowo-energetycznej, elektronicznej, transportowej, odzieżowo-obuwniczej, lotniczej i wojskowej.  Wśród nich można wyróżnić przedsiębiorstwa zarówno produkcyjne, jak również usługowe.

Nasuwa się w tym miejscu zasadnicze pytanie: Po co to wszystko? No właśnie po to, aby zapewnić bezpieczny i efektywny obrót chemikaliami.

0

Sukcesy uczniów są miarą efektywności nauczyciela.

W swoim życiu nauczałam ludzi w różnych grupach wiekowych. Sama też uczę się całe życie, bo według mnie najważniejszą inwestycją jest inwestycja we własny rozwój. Niesamowite jest obserwować jak wraz z upływem lat zmienia się, a właściwie ewoluuje sposób postrzegania, analizy, interpretacji i przyswajania różnych zagadnień. Dydaktyka osób dorosłych zawsze była dla mnie wyzwaniem. Wyzwaniem, którego podejmuję się właściwie za każdym razem, aby później wspólnie z nimi cieszyć się z osiąganych sukcesów, będących efektem determinacji w działaniu, ciężkiej pracy i poświęcenia. Nikt przecież nie obiecywał, że będzie łatwo, bo dopóki nie zdobędziemy czegoś w pocie czoła, nie będziemy tego cenić. Jeżeli nie będziemy tego cenić, przestaniemy szanować samych siebie, co może doprowadzić do katastrofalnych skutków. Dlatego bądź ważny i wartościowy, doceniaj siebie, aby mogli to robić również inni.

Moimi ulubionymi i najbardziej efektywnymi metodami stosowanymi w trakcie zajęć są bez wątpienia metody aktywizujące. Uważam, że dzięki bezpośredniemu zaangażowaniu i doświadczeniu jesteśmy w stanie nauczyć się czegoś dokładnie, szybko, a co najważniejsze – zrozumiale. Wśród całego spektrum prowadzonych szkoleń moimi faworytami są zindywidualizowane szkolenia stanowiskowe ADR/RID/ADN/IMDG Code/IATA DGR dla przedsiębiorstw oraz kursy dla kandydatów na doradców i instruktorów z zakresu problematyki towarów niebezpiecznych. Dlaczego? Ponieważ obie formy w najwyższym stopniu angażują moją wiedzę i umiejętności.

 

Jednym z zagadnień omawianych w trakcie kursu dla kandydatów na doradców jest klasyfikacja substancji, mieszanin i przedmiotów jako towary niebezpieczne. Dla wielu uczestników jest to istny Mount Everest, zwłaszcza gdy ostatnią styczność z chemią mieli w latach licealnych. Według mnie nie ma się czego bać, bo przecież wejdziemy na niego razem. Po dokładnym przećwiczeniu tego zagadnienia, uczestnicy bardzo szybko przekonują się jak miło jest machać innym z tego szczytu.

Charakterystyka fizyczna, chemiczna oraz biologiczna stanowi podstawę w trakcie klasyfikacji towarów niebezpiecznych. Podczas tego procesu porównywane są właściwości danej substancji z kryteriami klasyfikacyjnymi zawartymi w przepisach o przewozie towarów niebezpiecznych. Zagrożenie dominujące jest czynnikiem determinującym zaliczenie towaru do określonej klasy. Może ono występować z ustalonym natężeniem, które określane jest za pomocą grupy pakowania (akronim „GP” lub „PG”). W przypadku gdy towar stwarza więcej zagrożeń o mniejszej intensywności, zostają one określone mianem zagrożeń dodatkowych, opisanych za pomocą kodów klasyfikacyjnych. Finalnym etapem jest przyporządkowanie numeru UN i prawidłowej nazwy przewozowej dla danego towaru niebezpiecznego.

Rozwiązując zadania dotyczące klasyfikacji materiałów lub przedmiotów jako towar niebezpieczny, należy zwrócić uwagę na to, że proces ten przebiega w sposób etapowy, wedle ściśle ustalonego schematu. Procedura klasyfikacji jest jak drabina. Pokonywanie kolejnych szczebli (etapów) doprowadzi do wyznaczonego celu, jakim jest:

  • przypisanie numeru UN danej substancji, mieszaninie, przedmiotowi, lub
  • stwierdzenie, że indywidua te nie podlegają pod kryteria klasyfikacyjne.

 

 

Przeanalizujmy to na przykładzie:

Materiał ciekły charakteryzujący się temperaturą wrzenia równą 85 °C i temperaturą zapłonu równą 30 °C. Dodatkowo, materiał wykazuje toksyczność dermalną LD50 = 30 mg/kg. Dokonaj klasyfikacji materiału, wiedząc, że jest on pestycydem bipirydylowym. Do każdego etapu wskaż podstawę prawną.

Krok 1

Z treści zadania wyodrębnij wszystkie dane dotyczące substancji/mieszaniny. Zwróć uwagę na właściwości fizyczne, chemiczne, biologiczne i dodatkowe informacje, które mogą być istotne z punktu widzenia wyboru odpowiedniej pozycji.

Dane:

Tzapłonu = 30 °C

Twrzenia = 85 °C

Toksyczność dermalna, LD50 = 30 mg/kg

Ciecz, pestycyd bipirydylowy

Krok 2

Wyodrębnij zagrożenia stwarzane przez substancję/mieszaninę i określ jakim klasom odpowiadają. Określ również na poziomie której grupy pakowania występuje każde z wyszczególnionych zagrożeń. Kieruj się kryteriami klasyfikacyjnymi wskazanymi dla poszczególnych klas – patrz 2.2.x.1 ADR/RID, gdzie x = numer klasy (np. klasa 3 – 2.2.3.1 ADR/RID, klasa 6.1 – 2.2.61.1 ADR/RID).

Kryteria klasyfikacyjne, które spełnia materiał:

  • dla klasy (Materiały ciekłe zapalne)

– materiał ciekły, Tzapłonu ≤ 60 °C (patrz 2.2.3.1.1 ADR/RID),

– III grupa pakowania – Tzapłonu ≥ 23 °C i ≤ 60 °C, Twrzenia > 35 °C (patrz 2.2.3.1.3 ADR/RID).

  • dla klasy 6.1 (Materiały trujące)

– materiał trujący (2.2.61.1.1 ADR/RID),

– I grupa pakowania – toksyczność dermalna, LD50 ≤ 50 mg/kg (patrz 2.2.61.1.7 ADR/RID).

Krok 3

Dokonaj wyboru zagrożenia dominującego na podstawie hierarchii zagrożeń (patrz 2.1.3.5.3 ADR/RID). Zweryfikuj, czy na liście znajdują się zagrożenia, które charakteryzują materiał opisywany w zadaniu. Jeżeli tak, to:

  • zagrożenie znajdujące się na wyższej pozycji jest zagrożeniem dominującym, na podstawie którego materiał zaliczany jest do określonej klasy,
  • zagrożenie z dalszych pozycji listy lub nie występujące na niej jest zagrożeniem dodatkowym.

W sytuacji, gdy na liście nie występuje żadne z zagrożeń, które charakteryzuje opisywany materiał, zagrożenie dominujące określane jest na podstawie tabeli pierwszeństwa zagrożeń – patrz 2.1.3.10 ADR/RID.

Krok 4

Zagrożenia charakteryzujące materiał:

  • zagrożenie dla klasy 3 na poziomie III grupy pakowania,
  • zagrożenie dla klasy 6.1 na poziomie I grupy pakowania.

W tym przypadku zagrożeniem dominującym jest działanie trujące.

Krok 5

Określ kod klasyfikacyjny materiału, z uwzględnieniem zagrożeń dodatkowych. Kod klasyfikacyjny należy wybrać spośród kodów klasyfikacyjnych, które zostały wskazane dla klasy ustalonej na podstawie zagrożenia dominującego – 2.2.x.1.2  lub 2.2.x.3 ADR/RID, gdzie x = numer klasy (patrz 2.2.61.1.2 lub 2.2.61.3 ADR/RID). Kod klasyfikacyjny dla opisywanego materiału to TF2 – Materiały trujące, zapalne, ciekłe, stosowane jako pestycydy.

Krok 6

Określ numer UN i prawidłową nazwę przewozową materiału na podstawie ustalonego kodu klasyfikacyjnego. Skorzystaj z wykazu pozycji grupowych, które zawarte są w 2.2.x.3 ADR/RID, gdzie x = numer klasy (patrz 2.2.61.3 ADR/RID). Pamiętaj o dodatkowych danych zawartych w treści zadania: Materiał jest pestycydem bipirydylowym.

  • Numer UN: UN 3015
  • Nazwa przewozowa: PESTYCYD BIPIRYDYLOWY TRUJĄCY CIEKŁY ZAPALNY

PODSUMOWANIE

Klasa: 6.1 – Materiały trujące

Grupa pakowania: I

Kod klasyfikacyjny: TF2

Numer UN: UN 3015

Nazwa: PESTYCYD BIPIRYDYLOWY TRUJĄCY CIEKŁY ZAPALNY

 

 

 

Prawda, że proste? Po większą dawkę wiedzy zapraszam na kursy dla kandydatów na doradców ADR/RID lub szkolenia spersonalizowane.

0